Το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας: Μέκκα πολιτισμού & γραμμάτων

EBR: Το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας πραγματοποιεί πολλές περιοδικές εκθέσεις με μεγάλη επιτυχία. Η φετινή καλοκαιρινή έκθεση Φασσιανού είναι η πρώτη μου σκέψη πάνω σε αυτό. Μπορείτε να μας ορίσετε πάνω με ποια ακριβώς κριτήρια διαλέγετε τις συλλογές και τα εκθέματα και  ποιοί παράγοντες τα κάνουν τόσο σημαντικά; 

ΝΑ: Ο σκοπός διοργάνωσης μιας  περιοδικής έκθεσης είναι αφενός ψυχαγωγικός ωστόσο θεωρώ ότι αναμφίβολα είναι και εκπαιδευτικός. Οι περιοδικές εκθέσεις μας είναι κατά τη γνώμη μου ένα κατεξοχήν επικοινωνιακό μέσο του Αρχείου-Μουσείου μας που πρέπει και οφείλουμε οπωσδήποτε να εντάσσουμε στους στόχους και τις βασικές αρχές λειτουργίας του. Η εμπειρία μιας επίσκεψης στους εκθεσιακούς μας χώρους με τη μετάδοση μηνυμάτων σχετικών με τις παρουσιαζόμενες εκθέσεις στο κοινό των επισκεπτών μας είναι οπωσδήποτε μοναδική! 

Συνεπώς οι προς έκθεση συλλογές που επιλέγουμε και τα έργα που τις απαρτίζουν φροντίζουμε να εμπεριέχουν όλες τοις παραπάνω προϋποθέσεις... Φροντίζουμε δηλαδή η παρουσίαση των έργων ή των αντικειμένων της έκθεσης να γίνεται με τρόπους που επιτρέπουν πολλές εναλλακτικές ερμηνείες.

Όσον αφορά τώρα τους παράγοντες που κάνουν τις εκθέσεις μας σημαντικές θεωρώ ότι πρώτιστος μεταξύ αυτών είναι ο τρόπος ανάδειξης των έργων της συλλογής μέσω της εν γένει παρουσίασής της, ο επιλεγμένος και σωστός φωτισμός αλλά και τα συνοδευτικά μέσα που χρησιμοποιούμε, τα γραφικά της έκθεσης, τα πολυμέσα (εικόνα, ήχος, Η/Υ, χάρτες, σχεδιαγράμματα κλπ) ακόμα-ακόμα και το σωστό χρώμα στους τοίχους που κάθε σχεδόν φορά το αλλάζουμε προκειμένου να υποδεχθούμε μια νέα έκθεση και να δημιουργήσουμε τη χρωματική ατμόσφαιρα που απαιτείται. 

EBR: Ποιοί είναι οι μελλοντικοί στόχοι του ΙΑΜΥ; 

ΝΑ: Μελλοντικοί μας στόχοι, εκτός των ούτως ή άλλων κύριων επιστημονικών μας ενασχολήσεων με τις αρχειακές και τις μόνιμες ιστορικές μας συλλογές και τη φροντίδα μας για την ανάδειξη, την προβολή και την ασφαλή τους φύλαξη, είναι επίσης  η συνεχής προσφορά μας στον τομέα της Σύγχρονης Τέχνης με τη διοργάνωση και προβολή εικαστικών εκθέσεων, αλλά και  στο χώρο της μουσικής, του χορού και του θεάτρου με τη διοργάνωση και παρουσίαση σχετικών πολιτιστικών παρεμβάσεων με γνώμονα πάντα την υψηλή ποιότητα.  

EBR: Πόσους και τί είδους επισκέπτες έχετε κάθε χρόνο; 

ΝΑ: Κάθε χρόνο τον χώρο μας επισκέπτονται περί τις 18.000 έως 20.000 επισκέπτες Έλληνες και ξένοι. Πολύ μεγάλη είναι η προσέλευση επισκεπτών με οργανωμένα group  καθώς και μαθητών από όλα τα Σχολεία πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Θα έλεγα ότι το είδος του και το ύφος Μουσείου μας (ιστορικό) προσελκύει μεγαλύτερο αριθμό Ελλήνων απ' ότι ξένων επισκεπτών ενώ παρατηρούμε ότι συχνές είναι οι επισκέψεις από την Βόρειο Ελλάδα και την Κύπρο.  

EBR: Πώς μπορούν οι επισκέπτες να ενημερώνονται για τα νέα του ΙΑΜΥ; 

ΝΑ: Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας θα ήθελα να σας πω ότι το Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας είναι μία αμιγώς Δημόσια υπηρεσία, περιφερειακή των Γενικών Αρχείων του Κράτους που ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. 

Φροντίζοντας για τη συνεχή πληροφόρηση του κοινού των  επισκεπτών  διανέμουμε αμέσως με την είσοδό τους στο χώρο μας ειδικά ενημερωτικά φυλλάδια στα ελληνικά και στα αγγλικά με πλήρη περιήγηση στους χώρους που απαρτίζουν την υπηρεσία μας. Επίσης μπορεί ο κάθε επισκέπτης να ανατρέξει στην ιστοσελίδα μας , στο www.iamy.gr  όπου υπάρχει καθημερινή ενημέρωση σχετικά με τη λειτουργία και τις εκδηλώσεις μας καθώς και στη σελίδα μας στο Facebook με τίτλο (στα ελληνικά) Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας / Γενικά Αρχεία του Κράτους. 

EBR: Τί προσπάθειες πρέπει να γίνουν για να οργανωθούν μεγάλες εκθέσεις και πώς καλύπτονται τα έξοδα; 

ΝΑ: Οι προσπάθειες προς την κατεύθυνση διοργάνωσης μεγάλων εκθέσεων είναι συνεχείς και ατέρμονες! Συνεχείς συζητήσεις, με τους υποψήφιους εκθέτες, έρευνα, διαπραγματεύσεις, αγωνία εξασφάλισης προϋποθέσεων και κυρίως χρηματοδοτήσεων. Μέχρι στιγμής τα έξοδα μεγάλων διοργανώσεων που έχουν υλοποιηθεί στο χώρο μας και μάλιστα  όσων διοργανώσεων αφορούν διεθνείς συνεργασίες (Ελβετία, Ισπανία, Καναδάς, Αργεντινή κά. ) έχουν καλυφθεί από τους ίδιους τους εκθέτες. Σημαντική επίσης είναι η οικονομική στήριξη στο Μουσείο μας κάποιων Ελλήνων καλλιτεχνών ακόμα και σε εκθέσεις που δεν αφορούν το έργο τους.  

EBR: Τί μπορεί κάποιος να δει κατά την πρώτη του επίσκεψη στο ΙΑΜΥ; 

ΝΑ: Καταρχήν την μόνιμη συλλογή των ιστορικών κειμηλίων που φυλάσσονται και προβάλλονται στους χώρους του. Μεταξύ αυτών  η μεγάλη Χάρτα του Ρήγα Φεραίου, η σφραγίδα του Ναπολέοντα Γ' Βοναπάρτη, η ταριχευμένη καρδιά του Ανδρέα Μιαούλη, ακρόπρωρα και ακροστόλια πλοίων του Αγώνα, όπλα και φορεσιές αγωνιστών της Επανάστασης, προσωπικά αντικείμενα έγγραφα , φωτογραφίες και στολές του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, μικροκαλλιτεχνήματα του 18ου-19ου αιώνα, ιστορικοί πίνακες μεγάλων ζωγράφων κ.ά. Στους εκθεσιακούς χώρους του πρώτου ορόφου εκτίθεται μεγάλη συλλογή αρχειακών τεκμηρίων, εγγράφων, καταστίχων, φωτογραφιών κλπ. στο δεύτερο όροφο  εκτίθεται μια συλλογή αρχαιοελληνικών αντικειμένων προερχόμενων από επιφανειακές κυρίως  έρευνες σε πολλά σημεία της Ύδρας καθώς και αμφορέων  από ενάλιες ανασκαφικές έρευνες.  

Και βέβαια στους καθαυτό χώρους παρουσίασης εικαστικών εκθέσεων ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τη σύγχρονη Τέχνη μέσα από τα μάτια των καλλιτεχνών μας. 

EBR: Από πού προήλθε η αγάπη σας για την Τέχνη; 

ΝΑ: Η αγάπη μου για την Τέχνη θεωρώ ότι είναι από... καταβολής της ύπαρξής μου! Πάντοτε με είλκυε το ωραίο και το αισθητικά άψογο σε όλες τις πτυχές της ζωής μου και προσπαθούσα να εναρμονίζομαι, κατά το δυνατόν βεβαίως, σχετικά με αυτό! Από μαθήτρια ήδη στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου και αργότερα ακόμα περισσότερο ως φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών παρακολουθούσα εκθέσεις στις διάφορες γκαλερί της Αθήνας. Η επιστήμη της Αρχαιολογίας άλλωστε  την οποία επέλεξα και με την οποία ασχολήθηκα μέσω ανασκαφών για πολλά χρόνια, είναι, θεωρώ, παράγοντας εκ των ων ουκ άνευ για την καλλιέργεια της αγάπης για το ωραίο και το έντεχνο!!  

Καθοριστική ωστόσο στάθηκε και η εκ του σύνεγγυς γνωριμία και 25ετής σχεδόν φιλία μου με τον μεγάλο κολορίστα της εποχής μας, που δυστυχώς δεν είναι πια κοντά μας, τον αείμνηστο Παναγιώτη Τέτση. Κοντά του, κοντά στον κύκλο των μαθητών του και των εκθέσεών του έγινα ακόμα πιο... φανατική του είδους!! Η γνωριμία και φιλία μου επίσης με  τον αείμνηστο Νίκο Παπαδάκη και τη σύζυγό του, τη  μεγάλη μας κεραμίστρια Ελένη Βερναδάκη αλλά και με πολλούς  ζωγράφους, πολύ σπουδαίους όλους, παλαιότερους και νεότερους, τον Καρά, τον Βερούκα, τον Φασιανό, τον Μαυροϊδη, τον Κατσουλίδη, και πάρα πολλούς άλλους,  μοιραία με οδήγησαν στο μονοπάτι της αγάπης για την τέχνη και τους ανθρώπους της. 

ΝΑ: Αν ρωτάτε για τη συνύπαρξη του παλιού  με το νέο, σας διαβεβαιώνω ότι αυτό η σύζευξη αυτό το "πάντρεμα" του παρελθόντος με το παρόν μέσω των ιστορικών εκθεμάτων από τη μια πλευρά και των σύγχρονων έργων τέχνης από την άλλη, ενθουσιάζει σχεδόν πάντα τον φιλοθεάμονα επισκέπτη αφού του δίνεται δυνατότητα αναγωγών, συγκρίσεων  και εναλλακτικών προσεγγίσεων στο περιεχόμενο του Μουσείου μας.  

EBR: Τί αξίζει να δούμε στο ΙΑΜΥ για την ερχόμενη περίοδο; Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; 

ΝΑ: Οι  εκθέσεις που συζητούμε, σχεδιάζουμε  και είναι υπό διοργάνωση είναι 3 ή 4 συνολικά αλλά πολύ σημαντικές. Θα μου επιτρέψετε όμως επειδή βρισκόμαστε ακόμα σε διαδικασία έρευνας και συζητήσεων κυρίως για την εξασφάλιση πόρων για την υλοποίησή τους, να μην αναφερθώ ονομαστικά σε κάθε μία από αυτές. 

Κατά τα άλλα η προσεχής καλοκαιρινή σεζόν μας θα πλαισιωθεί με διάφορες άλλες, πλην των εκθέσεων, εκδηλώσεις, ημερίδες, συνέδρια, παρουσιάσεις βιβλίων, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις κλπ. 

EBR: Η Γαλλική Εβδομάδα είχε τρομερή επιτυχία. Απαιτούσε πρωτοβουλία απο εσάς καθώς και ανταλλαγή πολιτισμού την οποία δεχτήκατε στον χώρο σας. Πιστευέτε ότι με αυτόν τον τρόπο τα μουσεία μπορούν να παίξουν τον ρόλο συνεργασίας μεταξύ των κρατών και να λάβουν δράση στις διάφορες εχθρότητες; 

ΝΑ: Τα μουσεία θεωρώ ότι μπορούν να καταργήσουν στην κυριολεξία τα σύνορα, να εξαλείψουν τις όποιες εχθρότητες και τις φυλετικές διαφορές μέσω αυτής ακριβώς της "ανταλλαγής" πολιτισμικών στοιχείων στην οποία αναφέρεστε. Αυτό το πλησίασμα ανθρώπων, τρόπου ζωής, μεθόδων, νοοτροπιών μέσω της τέχνης αμβλύνει τα κακώς υφιστάμενα και φέρνει πιο κοντά τον άνθρωπο στον άνθρωπο... 

Η Γαλλική Εβδομάδα πράγματι άφησε άριστες και πολύ νοσταλγικές εντυπώσεις και σε μας και κυρίως στους επισκέπτες μας. Βεβαίως  για να δεχτούμε και να υποδεχτούμε στο χώρο μας αυτή την "ανταλλαγή" πολιτισμού πήραμε εξαιρετικές πρωτοβουλίες ένα μεγάλο μερίδιο των οποίων οφείλεται  στον αγαπητό μας φίλο και σπουδαίο ζωγράφο Αλέξη Βερούκα, τον οποίο ευχαριστώ θερμά και από την θέση αυτή και τον οποίο τιμήσαμε ως ΙΑΜΥ σε πρόσφατη εκδήλωσή μας στο χώρο μας. Κι αυτό γιατί πάγια επιθυμία και πεποίθησή μας αποτελεί η αρχή της απόδοσης της οφειλόμενης τιμής και η βράβευση της προσφοράς, από οπουδήποτε κι αν αυτή προέρχεται!! 

EBR: Έχει επηρρεάσει η οικονομική κρίση το ΙΑΜΥ; 

ΝΑ: Θα έλεγα όχι ιδιαίτερα... Σαφώς όπως και σε όλα τα Μουσεία άλλωστε, είχε  μειωθεί τα περασμένα χρόνια η είσοδος του εισερχόμενου κοινού ωστόσο τη φετινή χρονιά τα πράγματα ήταν πολύ ενθαρρυντικά, οι επισκέψεις αυξήθηκαν, οι συνεχείς εκδηλώσεις μας έφεραν κόσμο και στο νησί και στο Μουσείο και τα αντικείμενα του Πωλητηρίου μας βρήκαν ένθερμους αγοραστές με ό,τι αυτό μπορεί οικονομικά να συνεπάγεται...

EBR: Ποιοι είναι οι λόγοι ώστε να επισκεφτεί καποιος το ΙΑΜΥ; 

ΝΑ: Η σημαντικότητα και η αξία των φυλασσόμενων ιστορικών κειμηλίων της μόνιμης συλλογής του, οι πολλές και πάντοτε υψηλού επιπέδου εκδηλώσεις που παρουσιάζει κάθε καλοκαίρι, η ζεστή, φιλική του ατμόσφαιρα και το γεγονός ότι ο κάθε επισκέπτης μπορεί εντός των χώρων του να αναζητήσει και εντέλει να ανακαλύψει την ιστορική του ταυτότητα.  

EBR: Πιστεύετε ότι η ΕΕ έχει συνεισφέρει στην πολιτιστική ενοποίηση; 

ΝΑ: Ο "αρχιτέκτονας" της ΕΕ  Jean Monnet είχε ομολογήσει κάποτε  ότι "αν μπορούσε να ξεκινήσει εκ νέου την Ευρώπη, θα ξεκινούσε από τον Πολιτισμό...!!" 

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι είμαστε η Ένωση των 27 με κοινά σύνορα, με κοινές πολιτικές καταβολές και θεσμούς, με κοινό νόμισμα, με κοινή εν γένει πορεία. Ο Πολιτισμός είναι ο κατεξοχήν τομέας με  ανθρωπιστική διάσταση μια κοινή "γλώσσα" για όλους τους Ευρωπαίους και σαφώς εκείνος που στήριξε διαχρονικά την πορεία της Ευρώπης. Η ανάγκη της ΕΕ και της κοινής της πορείας μοιραία λοιπόν στηρίζεται το πολιτισμό, και μοιραία η ΕΕ προσβλέπει στα καταλυτικά του οφέλη. Συνεπώς η μέριμνα και η προσπάθεια για την τόνωση και ανάδειξή του εκ μέρους της είναι, ή θα πρέπει να είναι, μεγάλη και συνεχής. 

EBR: Υπάρχει ευρωπαϊκή κουλτούρα, κατα την γνώμη σας; 

ΝΑ: Γεγονός αναμφισβήτητο είναι η ύπαρξη  και η προσπάθεια διάχυσης μιας ευρωπαϊκής κουλτούρας κατά τη γνώμη μου. Κουλτούρα ωστόσο που θα πρέπει να γίνει γενικότερη και βαθύτερη. Και για να γίνει αυτό τα κράτη μέλη της ΕΕ ναι μεν θα πρέπει να την αποδεχτούν και να την υιοθετήσουν  αλλά παράλληλα να μη σταθούν σε πράγματα που διαχωρίζουν και απομακρύνουν τους λαούς μεταξύ τους, πρακτικές ως γνωστόν και ιδεολογικά κατάλοιπα του αιώνα της αποικιοκρατίας, αλλά όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί με διάθεση και στοχασμό πάνω σε κουλτούρες διαφορετικές από τη δική τους, μέσω του πολιτισμού πάντοτε ως κεντρικού πυλώνα, να προσπαθήσουν να ενοποιήσουν τις πολιτισμικές αξίες και να ενώσουν τα διεστώτα και τις διαφορετικές αξιολογικές απόψεις περί ευρωπαϊκού Βορρά- Νότου και  Δύσης -Ανατολής.   

*Υποψήφια Διδάκτωρ

Επικοινωνίας - Δημοσιογράφος