Η «Πρωτοβουλία για την Υγεία» του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), από τη στιγμή που ανακοινώθηκε, τον Σεπτέμβριο του 2017, περιελάμβανε επτά (7) νέες δωρεές, με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση του τομέα της Υγείας στην Ελλάδα
Της
Αλεξάνδρας Παπαϊσιδώρου*
3η Τακτική Τριμηνιαία Ενημέρωση Προόδου Εργασιών
Η
«Πρωτοβουλία για την Υγεία» του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), από τη στιγμή που ανακοινώθηκε, τον Σεπτέμβριο του 2017, περιελάμβανε επτά (7) νέες δωρεές, με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση του τομέα της Υγείας στην Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες ανάγκες στη χώρα, και σε συνεχή συντονισμό με το Υπουργείο Υγείας.
Το σύνολο του προϋπολογισμού όλων των έργων προβλέπεται να υπερβεί τα €250 εκατομμύρια, και έρχεται σε συνέχεια πλήθους σημαντικών δωρεών του ΙΣΝ, με σκοπό την ενίσχυση της δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, και την ισότιμη πρόσβαση όλων σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας.
Αναλυτικά, η «Πρωτοβουλία για την Υγεία» περιλαμβάνει τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τον εξοπλισμό νέων έργων υποδομών, την προμήθεια ιατροτεχνικού εξοπλισμού για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση υφιστάμενων υποδομών υγείας, την ενίσχυση της δυναμικότητας των αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ, καθώς και την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχετικά με τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και την αντιμετώπιση του τραύματος.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των έργων υποδομών φέρει την υπογραφή του διεθνούς φήμης αρχιτεκτονικού γραφείου Renzo Piano Building Workshop (RPBW), ενώ το Πανεπιστήμιο και το Νοσοκομείο Johns Hopkins, μακροχρόνιος συνεργάτης του ΙΣΝ, δρα συμβουλευτικά με στόχο να μεταφέρει την τεχνογνωσία μεγάλων νοσηλευτικών ιδρυμάτων των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα.
Παραμένοντας αφοσιωμένοι στη δέσμευση μας απέναντι στους πολίτες για την έγκαιρη και ολοκληρωμένη ενημέρωσή τους σχετικά με την πρόοδο των δωρεών, παρουσιάζεται η 3η Τακτική Τριμηνιαία Ενημέρωση, σε συνέχεια της 1ης ενημέρωσης η οποία δημοσιεύθηκε στις 20 Ιουνίου 2018, και της 2ης ενημέρωσης, στις 5 Οκτωβρίου 2018.
Υπενθυμίζεται ότι, με την κύρωση της Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του ΙΣΝ και του Ελληνικού Δημοσίου από το Κοινοβούλιο έχει συσταθεί εταιρεία ειδικού σκοπού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία «Πρωτοβουλία για την Υγεία Α.Ε.». Η εν λόγω εταιρεία λειτουργεί ως φορέας συντονισμού, διαχείρισης και υλοποίησης των έργων έως την παράδοσή τους στο Ελληνικό Δημόσιο, οπότε και θα παύσει να υφίσταται.
Mέχρι και σήμερα, αρχές Ιανουαρίου 2019, έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις συναντήσεις της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για την «Πρωτοβουλία για την Υγεία» μεταξύ των αρμόδιων φορέων από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου, του ΙΣΝ, ειδικών συμβούλων, και της εταιρείας Hill International, η οποία έχει αναλάβει τον συνολικό συντονισμό (project management) των κατασκευαστικών έργων υποδομής, διασφαλίζοντας την αποτελεσματική σύμπραξη και την επικαιροποιημένη ενημέρωση των εμπλεκόμενων μερών σχετικά με την πρόοδο των εργασιών.
Όσον αφορά στις επιμέρους δωρεές, οι εξελίξεις διαμορφώνονται ως εξής:
>Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής
Παρουσιάστηκε, οριστικοποιήθηκε και εγκρίθηκε από το Υπουργείο Υγείας το κτιριολογικό πρόγραμμα του Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής. Στις αρχές του 2019, αναμένεται να ξεκινήσει η δεύτερη φάση του έργου και, συγκεκριμένα, οι μελέτες για τη δημοπράτηση και κατασκευή του νέου κτιρίου του Νοσοκομείου. Παράλληλα, έχουν δρομολογηθεί, με μέριμνα του Ελληνικού Δημοσίου, τα συμπληρωματικά έργα υποδομής και, συγκεκριμένα, οι κυκλοφοριακές και συγκοινωνιολογικές μελέτες πρόσβασης, ο σχεδιασμός όδευσης των δικτύων κοινής ωφέλειας, περιλαμβανομένων των μελετών ύδρευσης, αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων.
>Νοσοκομείο Παίδων Θεσσαλονίκης
Το ΙΣΝ βρίσκεται σε συντονισμό με εκπροσώπους του Υπουργείου Υγείας προκειμένου να οριστικοποιηθεί ο σχεδιασμός, σύμφωνα με τον οποίο, το Νοσοκομείο Παίδων Θεσσαλονίκης, που θα ιδρυθεί για να εξυπηρετήσει τις θεμελιώδεις ανάγκες περίθαλψης των κατοίκων της Βορείου Ελλάδας και όχι μόνο, πρόκειται να πλαισιώσει και να αναβαθμίσει τις λειτουργίες των υφιστάμενων υποδομών υγείας. Παράλληλα, βρίσκεται σε επεξεργασία το κτιριολογικό πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται να οριστικοποιηθεί σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα μέρη.
>Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Ε.Κ.Π.Α. – Νοσοκομείο Ευαγγελισμός
Το τελευταίο τρίμηνο δεν σημειώθηκε πρόοδος στη μελέτη και τον σχεδιασμό του κτιρίου που θα λειτουργούσε ως έδρα του Τμήματος Νοσηλευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας στη θέση που βρίσκονται σήμερα τα κτίρια «Οίκος Αδελφών» και «Αδελφών Νοσοκόμων», στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, λόγω επιφυλάξεων που είχαν εκφράσει το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) του Νοσοκομείου και το Σωματείο Εργαζομένων, σχετικά με το έργο.
Οι αντιδράσεις του ΔΣ του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός αφορούσαν την αποκλειστική χρήση του νέου κτιρίου από το Τμήμα Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, προκειμένου να λειτουργήσει ως Έδρα της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής, παραθέτοντας πως, λόγω κορεσμού των υφιστάμενων χώρων, στις νέες δομές θα έπρεπε να στεγαστούν μόνο υπάρχουσες υπηρεσίες του Νοσοκομείου.
Προκειμένου το ΙΣΝ να συμβάλει από την πλευρά του στη θετική έκβαση της πορείας του έργου, πραγματοποιήσαμε εκτεταμένες συζητήσεις με το Υπουργείο Υγείας και τους αρμόδιους φορείς κατά τις οποίες τονίσαμε τη σπουδαιότητα του συγκεκριμένου έργου, δεδομένης της σημασίας που αποδίδουμε στον τομέα της Νοσηλευτικής και την ενίσχυση και ανάπτυξη του παγκοσμίως.
Οι προοπτικές, δε, που ένα έργο αυτού του χαρακτήρα, με την υπογραφή του διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα Renzo Piano, θα έφερνε για τον Ευαγγελισμό, θα άνοιγε νέους ορίζοντες τόσο για το νοσοκομείο όσο και για τον ευρύτερο κλάδο της Νοσηλευτικής στην Ελλάδα. Έτσι, το ΙΣΝ πρότεινε την τροποποίηση των αρχικών αρχιτεκτονικών σχεδίων, προκειμένου να προβλεφθούν επιπλέον χώροι και για την υπάρχουσα Επαγγελματική Σχολή Βοηθών Νοσηλευτών του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός.
Ωστόσο η πρόταση αυτή δεν τελεσφόρησε καθώς η θέση του ΔΣ του Νοσοκομείου παραμένει ότι στους νέους χώρους δεν θα πρέπει να συστεγαστούν άλλες υπηρεσίες.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας εξεύρεσης κοινής γραμμής μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, και μετά από αίτημα του ΙΣΝ, πραγματοποιήθηκε συνάντηση την Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018 μεταξύ του Υπουργού και Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας, των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός στο οποίο συμμετέχουν και εκπρόσωποι των εργαζομένων, καθώς και του ΙΣΝ.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, το ΔΣ του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός ενημέρωσε το ΙΣΝ ότι δεν συμφωνεί να προχωρήσει το έργο όπως είχε εξαρχής συμφωνηθεί.
Κατόπιν τούτου, αποφασίσθηκε ομόφωνα από τα όλα τα μέρη η άμεση ακύρωση της δωρεάς για το κατασκευαστικό έργο υποδομής στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός.
Η ακύρωση αυτή δεν επηρεάζει την πρόοδο όλων των υπόλοιπων έργων που εντάσσονται στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Υγεία, ούτε και τη δωρεά εξοπλισμού στο ίδιο νοσοκομείο, που προχωρά κανονικά (βλ. παρακάτω).
Παράλληλα, στο πλαίσιο της ίδιας συνάντησης, ο Πρόεδρος του ΙΣΝ, κ. Ανδρέας Δρακόπουλος, εξέφρασε τη βούληση, το ΙΣΝ να αξιολογήσει προτάσεις και ενδεχομένως να συνδράμει στην στήριξη του σημαντικού τομέα της Νοσηλευτικής επιστήμης στη χώρα, τόσο μέσα από πιθανές συνεργασίες με τη Σχολή Νοσηλευτών στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός (το οποίο εξάλλου όταν συστάθηκε είχε ως βασικό στόχο την εκπαίδευση και κατάρτιση των Αδελφών Νοσοκόμων), όσο και με το Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολή Επιστημών Υγείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
>Προμήθεια και Εγκατάσταση Εξοπλισμού στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός
Η επιμέρους σύμβαση δωρεάς προμήθειας ιατροτεχνικού εξοπλισμού, με προϋπολογισμό συνολικού ύψους €8,5 εκατομμυρίων, έχει κυρωθεί με νόμο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο από τις 20 Σεπτεμβρίου 2018.
Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 20 Δεκεμβρίου 2018, μεταξύ εκπροσώπων του ΙΣΝ και μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός, από την πλευρά του το ΙΣΝ τόνισε πως η δωρεά για την αγορά εξοπλισμού για το Νοσοκομείο θα προχωρήσει κανονικά, ανεξαρτήτως της ακύρωσης του κατασκευαστικού έργου, λαμβάνοντας υπόψη τους συμπολίτες μας που επωφελούνται από τις υπηρεσίες υγείας του Νοσοκομείου καθώς και την ευρύτερη επιθυμία και φιλοσοφία του ΙΣΝ να προσπαθεί, όπως και όσο μπορεί, να συμβάλλει στο κοινό καλό.
> Προμήθεια και Συντήρηση Εξοπλισμού για τις Αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ
Σε συνέχεια της κατάθεσης ολοκληρωμένης πρότασης από την αρμόδια Ομάδα Έργου του Ελληνικού Δημοσίου, η σύνταξη έκθεσης εκτίμησης κόστους για την επισκευή 3 ελικοπτέρων AGUSTAA109E έχει ανατεθεί σε ομάδα εμπειρογνωμόνων. Παράλληλα, η ομάδα του Johns Hopkins βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης οικονομικών προσφορών για την αγορά 2 νέων αεροπλάνων για αεροδιακομιδή και παροχή ενισχυμένης ιατρονοσηλευτικής φροντίδας κατά τη διάρκεια της αερομεταφοράς.
>Προμήθεια και Εγκατάσταση Ειδικού Ιατρικού Εξοπλισμού (PET) ανά την Ελλάδα
Βρίσκεται σε εξέλιξη η κοινή αξιολόγηση προκειμένου να διαμορφωθεί το ακριβές αντικείμενο της δωρεάς, συμπεριλαμβανομένου του ακριβούς χρονοδιαγράμματος, για την προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού PET – Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων, καθώς και τη δημιουργία μονάδων παραγωγής ραδιοφαρμάκων σε επιλεγμένα δημόσια νοσοκομεία.
Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την εγκατάσταση του εξοπλισμού PET σε επιλεγμένα δημόσια νοσοκομεία της χώρας, σε περιοχές της Θεσσαλονίκης, της Κρήτης, της Λάρισας και των Ιωαννίνων, και με πρωτοβουλία του ΙΣΝ εξετάζεται το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα και το νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης.
Παράλληλα, το ΙΣΝ βρίσκεται σε επικοινωνία με την αρμόδια Ομάδα Έργου του Ελληνικού Δημοσίου για την οριστικοποίηση των υποχρεώσεων των εμπλεκόμενων μερών προκειμένου στη συνέχεια, να κυρωθεί η επιμέρους σύμβαση με Νόμο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και να προχωρήσει στο στάδιο υλοποίησης.
>Σχεδιασμός και Υλοποίηση Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
Η εν λόγω δωρεά περιλαμβάνει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δύο επιμέρους εκπαιδευτικών προγραμμάτων, αναφορικά με την αντιμετώπιση του τραύματος και των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Ειδικότερα, στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του τραύματος, κατά τη διάρκεια οριστικοποίησης της πρότασης δωρεάς, τα εμπλεκόμενα μέρη (ΙΣΝ και αρμόδια Ομάδα Έργου του Ελληνικού Δημοσίου) δεν κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τον προϋπολογισμό και το προτεινόμενο μοντέλο λειτουργίας. Κατόπιν αυτού, εξετάζεται εκ νέου πρόταση με σκοπό να εξασφαλιστεί μία κοινώς αποδεκτή λύση.
Η νέα πρόταση θα περιλαμβάνει πλάνο πενταετούς ορίζοντα, και πρόκειται να υλοποιηθεί από το κέντρο ATLS που εδρεύει στην Α΄ Πανεπιστημιακή Ορθοπεδική Κλινική του ΠΓΝ ΑΤΤΙΚΟΝ και υποστηρίζεται από την ΑΜΚΕ «Αναγέννηση & Πρόοδος».
Σχετικά με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, το ΙΣΝ αναμένει από την αρμόδια Ομάδα Έργου του Ελληνικού Δημοσίου την υπό επεξεργασία πρότασή τους.
Ορόσημα της Πρωτοβουλίας για την Υγεία του ΙΣΝ
6 Σεπτεμβρίου 2017: Ανακοίνωση Πρωτοβουλίας από το ΙΣΝ
21 Μαρτίου 2018: Υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του ΙΣΝ και του Ελληνικού Δημοσίου
20 Ιουνίου 2018: Παρουσίαση προκαταρκτικών σχεδίων από τον Renzo Piano στο Μέγαρο Μαξίμου
20 Σεπτεμβρίου 2018: Κύρωση με νόμο από την Ελληνική Βουλή της Σύμβασης Δωρεάς για την «Πρωτοβουλία για την Υγεία»
27 Σεπτεμβρίου 2018: Πρώτη συνεδρίαση της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για την «Πρωτοβουλία για την Υγεία»
Λίγα λόγια για τη δράση του ΙΣΝ στον τομέα της Υγείας στην Ελλάδα
Υπενθυμίζεται ότι η νέα πρωτοβουλία έρχεται σε συνέχεια δωρεάς του ΙΣΝ προς το ΕΚΑΒ ύψους €14 εκατομμυρίων, η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα, και αφορά την προμήθεια 143 υπερσύγχρονων ασθενοφόρων οχημάτων και την πλήρη συντήρησή τους για 8 χρόνια, καθώς και την ψηφιακή αναβάθμιση του επιχειρησιακού κέντρου του ΕΚΑΒ.
Από το 1996 που ξεκίνησε τη δράση του, μέχρι σήμερα, το ΙΣΝ έχει ήδη πραγματοποιήσει δωρεές ύψους €125 εκατομμυρίων για την ενίσχυση της Υγείας στην Ελλάδα.
Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν: η δωρεά ύψους €20 εκατομμυρίων για την προμήθεια και εγκατάσταση δέκα γραμμικών επιταχυντών σε επτά δημόσια νοσοκομεία της χώρας, η δωρεά για την αναμόρφωση όλων των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) Παίδων στη χώρα, καθώς και η δωρεά για την ανέγερση και τον πλήρη εξοπλισμό ξενώνων φιλοξενίας συγγενών ασθενών σε νοσοκομεία ανά την επικράτεια, όπως παραδείγματος χάριν στην Αλεξανδρούπολη, τα Ιωάννινα, την Πάτρα, την Κρήτη.
Επιπλέον, σημαντικό αντίκτυπο είχε η πρωτοβουλία του ΙΣΝ, σε συνεργασία με τη ΜΚΟ «Αναγέννηση και Πρόοδος», για τη δημιουργία των Κινητών Ιατρικών Μονάδων, οι οποίες προσφέρουν προγράμματα υγειονομικής φροντίδας σε κατοίκους νησιών και απομακρυσμένων περιοχών σε όλη την Ελλάδα όπως, το Καστελόριζο, τη Σχοινούσα, την Αστυπάλαια, το Αγαθονήσι, την Κάσο, αλλά και τις Πρέσπες, και πολλά άλλα.
*Editor-at-large & PhD candidate of European & International Relations