Του Λάμπρου Γ. Ροϊλού*
Οι επίσημα προβαλλόμενοι λόγοι, για μια τέτοια ενδεχόμενη εισβολή:
Είναι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. (Το οποίο όμως ελέγχεται απόλυτα από την συνθήκη JCPOA 2015, μέχρι το 2022 και τηρείται απαρέγκλιτα).Η στρατιωτική ανάμειξη του Ιράν σε χώρες της Μέσης Ανατολής, και η επιρροή του σε αυτές.Οι πυραυλικές του εγκαταστάσεις.
Οι πραγματικοί λόγοι:
Το γεγονός ότι είναι η μόνη σοβαρή στρατιωτική απειλή για το Ισραήλ.Η αεροπορική εισβολή και καταστροφή των πυρηνικών/πυραυλικών εγκαταστάσεων του Ιράν αποτελεί τον πολυετή, διαχρονικό, διακαή πόθο, των Ισραηλινών. (Ο Τραμπ με εκλογές το 2020 θα βασιστεί πάλι στην χρηματοδότηση μελών του εβραϊκού λόμπι).
Το ότι ελέγχει σε μεγάλο βαθμό στρατιωτικά το τόξο, Ιράκ- Συρίας- Λιβάνου- Υεμένης.
Το ότι αποτελεί την μεγαλύτερη ανταγωνίστρια πετρελαιοπαραγωγό χώρα της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Ότι χρηματοδοτεί/ τροφοδοτεί τους αντάρτες Χούτι στην Υεμένη, τους οποίους μάχεται η Σαουδική Αραβία και την ανταγωνίζεται σε επιρροή στην περιοχή. Η τελευταία είναι σύμμαχος των ΗΠΑ, συνδεόμενη με πολυετείς συμβάσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων σε εξοπλιστικά. Ενώ έχει απειλήσει επανειλημμένα με πόλεμο το Ιράν.
Πιστεύεται από τους Αμερικάνους ότι όλα αυτά μπορούν να αλλάξουν, με την εξουθένωση του Ιράν οικονομικά και στρατιωτικά, που θα οδηγούσε στην αλλαγή του θεοκρατικού καθεστώτος.
Γιατί τώρα;
Γίνεται τώρα γιατί δεν υπάρχει η ζήτηση πετρελαίου σε σύγκριση με τον χειμώνα, αλλά και για επιχειρησιακούς λόγους λόγω καιρικών συνθηκών.Γιατί τώρα, έχουν ενταθεί οι συνέπειες των κυρώσεων με την πρόσφατη απαγόρευση αγοράς πετρελαίου του Ιράν ακόμα και από τις χώρες που είχαν αρχικά εξαιρεθεί.Έχουν γίνει οι εκλογές στο Ισραήλ, όπου ο Νετανιάχου συνεχίζει με την στήριξη ακραίων εθνικιστικών κομμάτων.
Ποιοι θα λάβουν μέρος σε ενδεχόμενο πόλεμο:Αν εκραγεί πόλεμος (με βομβαρδισμό του Ιράν από τις ΗΠΑ) είναι αδύνατον να μην εμπλακεί και να μην τις συνδράμει το Ισραήλ. (Που ίσως είναι και η κύρια αιτία των δρώμενων). Προς το παρόν το Ισραήλ δεν θέλει να φανεί σαν εμπλεκόμενο, προφυλάσσοντας και τα νώτα του από την Χεζμπολάχ, Ιρανικούς πυραύλους, Ιρανικές δυνάμεις στη Συρία και Ιράκ. Το ίδιο αναμένεται να συνδράμει τις ΗΠΑ η Σαουδική Αραβία και τα Η.Α.Εμιράτα.
Οι Ιρανοί από την άλλη πλευρά, θα έχουν την υποστήριξη της αξιόμαχης Χεζμπολάχ του Λιβάνου και φιλο-ιρανικές δυνάμεις σε Συρία, Ιράκ και Υεμένη.Πιθανόν το Ιράν να έχει υποστήριξη και από κάποιες ακραίες οργανώσεις στην περιοχή της Παλαιστίνης. Η Χαμάς δύσκολο να συμμετάσχει , αφού μετά τις απώλειες από την τελευταία σύγκρουση, έχει συνάψει με το Ισραήλ συμφωνία εκεχειρίας.
Η Ρωσία δήλωσε στον Πομπέο, ότι δεν μπορεί μονίμως να εκτελεί χρέη «πυροσβέστη». Τηρεί στάση αναμονής. Δεν θα διακινδυνεύσει να εμπλακεί σε πόλεμο όπου συμμετέχουν δύο πυρηνικές δυνάμεις (ΗΠΑ και Ισραήλ), αλλά ευρισκόμενη σε συμμαχία με το Ιράν στην Συρία και σε καλές εμπορικές, πολιτικές σχέσεις με αυτό, φρονούμε ότι θα συνδράμει με κάποιο τρόπο.
Το πιθανότερο είναι ότι ετοιμάζεται για ενίσχυση του Ιράν σε κυβερνοεπιθέσεις, αμυντικά και επιθετικά, αφού δεν θα μπορεί να αποδειχθεί η ανάμειξη της με την μορφή που διεξάγονται αυτές στον κυβερνοχώρο. Έχει επίσης υποσχεθεί σε ανύποπτο χρόνο οικονομική/εμπορική βοήθεια.
Τα πολεμικά μέσα:
Οι Αμερικανοί θα επιδιώξουν να βομβαρδίσουν και να εξουδετερώσουν τις πυραυλικές, πυρηνικές εγκαταστάσεις, αντιαεροπορικά συστήματα και τις εγκαταστάσεις υποδομών, ενέργειας, τηλεπικοινωνίας, μεταφορών. Ακόμη και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις προκειμένου να πλήξουν την οικονομία του Ιράν. Αυτό θα γινόταν, αφενός με τα βομβαρδιστικά αεροπλάνα, πυραύλους Patriot αλλά και με ταυτόχρονη κυβερνοεπίθεση του προγράμματος Nitro Zeus.
Το τελευταίο οι Αμερικανοί σε συνεργασία με τους Ισραηλινούς, το έχουν εξελίξει από το 2010 τα τελευταία χρόνια και αυτό θα νέκρωνε τις δυνατότητες αντίδρασης των Ιρανών.Οι 120.000 στρατιώτες που εξέταζαν οι Αμερικανοί σε σύσκεψη να στείλουν, κατά τον ναύαρχο Σταυρίδη και άλλους στο πεντάγωνο, θα αρκούσε μόνο για να αμυνθούν σε θέσεις εκτός του Ιράν. Για εισβολή επί Ιρανικού εδάφους θα χρειαζόταν πολύ μεγαλύτερος αριθμός.
Από την άλλη οι Ιρανοί είναι πολύ ισχυροί στις δυνατότητες του κυβερνοχώρου και τον κυβερνοεπιθέσεων. Επιθετικά και αμυντικά. Ο υπουργός τους των επικοινωνιών M.J.A.Zahromi, ισχυρίζεται ότι έχουν το αντίδοτο για κυβερνοεπίθεση από πλευράς των ΗΠΑ. Άλλωστε έχουν αποδείξει με κυβερνοεπιθέσεις το 2012 στην Αμερική, σε τράπεζες, χρηματοπιστωτικές αγορές, στρατιωτικούς στόχους και στο καζίνο του Las Vegas, ότι μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρό πρόβλημα.
Σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, το Ιράν διαθέτει το μεγαλύτερο και το πιο πλουραλιστικό οπλοστάσιο πυραύλων στην Μέση Ανατολή. Το έχουν μάλιστα αναπτύξει σε συνεργασία με την Βόρειο Κορέα και τη Λιβύη. Αυτό μπορεί να πλήξει τόσο τον Αμερικανικό στόλο ( παρά την συστοιχία Patriot που έχει αναπτυχθεί εκεί), όσο και το Ισραήλ.
Τα μικρά ταχύπλοα σκάφη των Φρουρών της Επανάστασης συνηθίζουν παραδοσιακά να πλησιάζουν Αμερικανικά πλοία στον κόλπο. Οι χειριστές των οποίων ταχύπλοων δεν φημίζονται για την πειθαρχία τους και θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν θερμό επεισόδιο που να κλιμακωθεί σε πόλεμο. Επιβεβαιώνοντας έτσι τους φόβους που εξέφρασε (μεταξύ άλλων) ο υπουργός άμυνας της μεγάλης Βρετανίας Χάμοντ και ο ναύαρχος James Σταυρίδης, ότι η σύρραξη μπορεί να προκληθεί από λάθος υπολογισμό ή ατύχημα.
Στα πιο πάνω προστέθηκε πρόσφατα στον Ιρανικό στόλο ένα νέο τελευταίου τύπου stealth αντιτορπιλικό που διαφεύγει από τα ραντάρ.
Οι Ιρανοί μέχρι και πρόσφατα έχουν απειλήσει ότι αν χρειαστεί, μπορούν να κλείσουν την δίοδο στον Περσικό κόλπο από τα στενά του Ορμούζ. Μέσα από αυτά διακινείται το 20% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Γιατί μπορεί να μην γίνει πόλεμος:
Γιατί θα είναι καταστροφικός για την οικονομία του Ιράν, αλλά και των ΗΠΑ. Ο πόλεμος θα σημαίνει άνοδο του πετρελαίου πάνω από 100 $ το βαρέλι. Για δε την Αμερική που είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής και εισαγωγέας αν διαρκέσει, θα είναι μεγάλη οικονομική ζημιά με υπέρογκο και το στρατιωτικό/ οικονομικό κόστος. Θα είναι καταστροφικός και για την παγκόσμια ειρήνη και οικονομία.
Όπως προελέχθη το Ιράν είναι σύμμαχος της Ρωσίας στην Συρία και σε διάφορα οικονομικά, πολιτικά θέματα. Μέσω του Ιράν, η Ρωσία έχει μια επιρροή και στο πιο πάνω τόξο της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα ο Πούτιν έχει εξαιρετικές σχέσεις με τον Νετανιάχου.
Οι Ηνωμένες πολιτείες της Αμερικής και το Ισραήλ διαθέτουν πυρηνικά όπλα και αν τα βρουν σκούρα μπορεί ακόμα και να καταφύγουν σε αυτά. Με μεγάλες διεθνείς οικολογικές, οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις.
Ο Τραμπ προεκλογικά είχε σαν πρόγραμμα τη σταδιακή απόσυρση Αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, Συρία, Ιράκ. Που εν μέρει προσπαθεί να εφαρμόσει. Αν γίνει και δεν πετύχει ο βομβαρδισμός του Ιράν και χρειαστούν στρατιώτες, οι 120.000 που προτίθεται να στείλει δεν θα φτάσουν. Δεν τον συμφέρει λοιπόν ενόψει των εκλογών του 2020 το κόστος σε χρήμα, ανθρώπινες ζωές και προφίλ, εφόσον στραβώσουν τα πράγματα.
Άλλος λόγος είναι ότι θα κινδυνεύσει να πληγεί το Ισραήλ και από Ιρανικούς πυραύλους, και από Ιρανικές δυνάμεις στην Συρία- Ιράκ και από την Χεζμπολάχ.
Τέλος η προσπάθεια που επιδιώκει αλλαγή καθεστώτος, μπορεί να οδηγήσει από το μετριοπαθές καθεστώς του Ροχανί σε πιο εξτρεμιστικό καθεστώς τύπου Αχμαντινετζάντ. Ο τελευταίος είχε υποσχεθεί εξαφάνιση του Ισραήλ από τον χάρτη.
Το Ιράν δεν είναι Ιράκ. Εκεί υπήρξε και πρόσβαση των Αμερικανών σε ανθρώπους της διοίκησης του Σαντάμ. Σαν βάση δε του νέου καθεστώτος που εγκαθίδρυσε η Αμερική εκεί είχε τους Σιίτες, (που αποτελούσαν το 60% του πληθυσμού) ενώ επί Σαντάμ κυβερνούσαν οι αντιφρονούντες Σουνίτες. Το Ιράν είναι καθαρά Σιτικό.
Επομένως από τα πιο πάνω προκύπτει, ότι θα ήταν αδιανόητη μια στρατιωτική κατοχή του Ιράν σε βάθος χρόνου.
Συμπέρασμα-Επίλογος:
Ο Τραμπ δηλώνει ότι πρόθεση του είναι να υποχρεώσει το καθεστώς του Ιράν σε νέες διαπραγματεύσεις, (όπου θα έχει αυτός το πάνω χέρι) και ότι δεν στοχεύει σε πόλεμο. Η συσσώρευση όμως των Αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στον κόλπο. Το ενδεχόμενο σύρραξης από κακό υπολογισμό ή ατύχημα, καθώς και η άρνηση (εν μέρει δικαιολογημένη) των Ιρανών να διαπραγματευτούν, σε άλλο αποτέλεσμα οδηγούν.
Παράλληλα, αν και θεωρεί ότι μπορεί να ελέγξει, όπως ισχυρίστηκε, τους Μπόλτον και Πομπέο, από το γεγονός και μόνον ότι τον έπεισαν να φτάσει μέχρις εδώ, σημαίνει ότι ουδείς μπορεί να γνωρίζει το τι έπεται. Ακόμα και το ενδεχόμενο να δημιουργήσουν αυτοί οι 2 τις προϋποθέσεις θερμού επεισοδίου (σε συνεργασία ενδεχομένως και με στρατιωτικούς ιέρακες), προκειμένου να επιτύχουν τον στόχο τους. Για το καλό πάντοτε της Αμερικής και του Ισραήλ όπως θα φαντάζονται.
Ούτως ή άλλως ένα τέτοιο θερμό επεισόδιο ανεξάρτητα από όποιον και αν μπορεί να προέλθει, δεδομένων των συνθηκών, θεωρείται αρκετά πιθανό.
Η περίπτωση δεν είναι ίδια με την 2η συνάντηση που είχε με τον Κιμ στο Βιετνάμ. Εκεί είχε τον απόλυτο έλεγχο της κατάστασης, και παρά τα απαισιόδοξα σενάρια, έκανε πίσω την τελευταία στιγμή, αφήνοντας τον Κιμ με άδεια χέρια. Τότε τα πάντα εξαρτιόνταν από την προσωπική τελική απόφαση του Τραμπ. Εδώ όχι.
Ο χαρτοπαίκτης Τραμπ βρίσκεται σε μια παρτίδα πόκερ που αυτός ξεκίνησε, αλλά δεν μπορεί να γνωρίζει ποιο είναι το επόμενο χαρτί που θα του βγει.
Σαν γνήσιος χαρτοπαίκτης φαίνεται να μην σκέπτεται για το αποτέλεσμα.Η ψυχολογία του κάθε χαρτοπαίκτη είναι πάντα να αισιοδοξεί γι’ αυτό, ενώ η διαδικασία του παιχνιδιού είναι αυτή που τον συναρπάζει!
*Συντ δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω-συγγραφέας-ερευνητής
