Του Φαίδωνα Κοτσαμπόπουλου*
Στην προσπάθειά του αυτή κατέφυγε στα αρχεία και τις δημοσιεύσεις της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού, ΓΓΑΕ. Μίας Γραμματείας πονεμένη ιστορία εφόσον με τα ίδια τα λόγια του Προέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής για τον Ελληνισμό της Διασποράς στην προηγούμενη Βουλή, του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ δημοσιογράφου Αλέξανδρου Τριανταφυλλίδη, δεν υπάρχει έγκυρη καταγραφή του Ελληνισμού της Διασποράς. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει κανείς τα λόγια του κατά την τότε συζήτηση για την ψήφο των ομογενών όταν από βήματος της Βουλής είπε εκείνο το αξέχαστο «αναγκαία και ικανή προϋπόθεση για την υλοποίηση του νόμου για την ψήφο των Αποδήμων, όπως και για την υλοποίηση κάθε επιμέρους πολιτικής στον Απόδημο Ελληνισμό, αποτελεί η συνολική και εμπεριστατωμένη απογραφή των όπου γης ομογενών μας». Άρα η ΓΓΑΕ, το ΥΠΕΞ και όλες οι σε αυτό ανήκοντες διπλωματικές αρχές έχουν αποτύχει εδώ και πάνω από πενήντα χρόνια να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα καταγραφής του Ελληνισμού της Διασποράς που να μπορεί να ανανεώνεται απλά και συστηματικά σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Παράδειγμα: Ο Ελληνισμός της Γερμανίας
Πολλοί αναρωτιούνται, πόσοι είναι άραγε οι Έλληνες της Γερμανίας; Όσοι ψάχνουν για στοιχεία στους αρμόδιους φορείς της Ελλάδος θα διαπιστώσουν ότι δυστυχώς είτε δεν υπάρχουν στοιχεία είτε αυτά είναι αντικρουόμενα. Για παράδειγμα: σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ελληνικής Πρεσβείας στο Βερολίνο ο αριθμός των Ελλήνων της Γερμανίας το 2016 ανερχόταν σε 340.000. Σε δελτίο τύπου Υπουργείου του κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας/Βεστφαλίας αναφέρεται ότι οι Έλληνες της Γερμανίας είναι περίπου 300.000. Προφανώς η πληροφορία αυτή προερχόταν από το Γενικό Προξενείο του Ντίσελντορφ εφόσον το δελτίο τύπου εκδόθηκε επ ευκαιρίας της εθιμοτυπικής επίσκεψης του εκεί Γενικού Προξένου της Ελλάδος στο παραπάνω υπουργείο.
Τί λένε οι επίσημες γερμανικές στατιστικές;
Σε αντίθεση με τα παραπάνω οι κορυφαίες οργανώσεις της Διασποράς στην Γερμανία δεν παύουν να διαλαλούν ότι ο αριθμός των Ελλήνων είναι πολύ μεγαλύτερος. Ο Γερμανο-Ελληνικός Επιχειρηματικός Σύνδεσμος DHW ανέτρεξε λοιπόν στα επίσημα στοιχεία της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας DESTATIS και του Μπούντεσταγκ, της γερμανικής βουλής, που μας δίνουν τις εξής ακριβείς πληροφορίες: το 2017 ζουν στην Γερμανία 362.245 άτομα με ελληνικό διαβατήριο. Ο αριθμός αυτός προέρχεται από τις επίσημες δηλώσεις των Γραφείων Αλλοδαπών των γερμανικών Δήμων και Περιφερειών μέχρι τέλους του 2016. Σαν «αλλοδαπός» μετράει κάθε κάτοχος ξένου διαβατηρίου που ζει στην Γερμανία. Σε αυτούς δεν προσμετρούνται όσοι έχουν διπλή υπηκοότητα, δηλ. την γερμανική και κάποια άλλου κράτους.
Το 2011 οι γερμανικές στατιστικές υπηρεσίες κατέγραφαν 375.000 ελληνικής καταγωγής άτομα και 276.685 εξ αυτών με ελληνικό διαβατήριο. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι εκείνη την χρονική περίοδο ζούσαν στην Γερμανία περίπου 100.000 Έλληνες με διπλή υπηκοότητα. Να σημειωθεί εδώ ότι η γερμανική νομοθεσία επιτρέπει στους Έλληνες να έχουν διπλή υπηκοότητα και δεν τους αναγκάζουν να απαλλαγούν από την ελληνική ιθαγένεια.
Το 2017 καταφθάνουν στην Γερμανία 30.586 Έλληνες. Οι αριθμοί για το 2018 δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί.
Ξεκινώντας λοιπόν από τον αριθμό των 362.245 Ελλήνων υπηκόων και προσθέτοντας σε αυτούς σχεδόν 100.000 Έλληνες με διπλή υπηκοότητα και άλλους 30.000 νέους μετανάστες από το 2017 τότε ο γενικός αριθμός των Ελλήνων που ζουν στην Γερμανία φθάνει τις 500.000. Ξεπερνά δηλ. τον αριθμό του πληθυσμού ελληνικής καταγωγής πριν το 2000 και παρουσιάζει συνεχή αυξητική τάση.
Γερμανία: Ο μεγαλύτερος συμπαγής ομογενειακός πληθυσμός στην Ευρώπη
Ο Ελληνισμός της Γερμανίας είναι άρα ο μεγαλύτερος συμπαγής ομογενειακός πληθυσμός στην Ευρώπη. Το γεγονός ότι ο πληθυσμός αυτός αυξάνει συνεχώς τα τελευταία χρόνια αποδεικνύει ότι η Γερμανία είναι και παραμένει μία από τις προσφιλέστερες χώρες υποδοχής των Ελλήνων.
Αναπάντητα ερωτήματα
Τα ερωτήματα όμως που προκύπτουν από τα παραπάνω είναι:
Για ποιόν λόγο οι αρμόδιες ελληνικές αρχές δεν γνωρίζουν ή παραγνωρίζουν την δύναμη του Ελληνισμού της Διασποράς; Υπάρχουν σκοπιμότητες που τις οδηγούν να τον υποτιμούν ποσοτικά και ποιές είναι αυτές ενδεχομένως;
Πώς θα μπορέσει η πολιτεία να χαράξει μία σωστή πολιτική ώστε να οργανώσει, να μορφώσει καλλίτερα και αποτελεσματικότερα και να κερδίσει πάλι την Διασπορά χωρίς να γνωρίζει το ακριβές της μέγεθος;
Πώς είναι δυνατόν η Ελλάδα να διατηρεί εδώ και δεκαετίες Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, Υφυπουργείο Απόδημου Ελληνισμού, Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού και να μην γνωρίζει ακόμη τον ακριβή αριθμό του ομογενειακού πληθυσμού σε όλον τον κόσμο; Μήπως θα πρέπει να επανεξετασθεί η δομή της κρατικής οργάνωσης με στόχο να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικότερο όργανο με κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό που θα συνεργάζεται στενά με επιστημονικά ιδρύματα (όπως π.χ. το SEESOX), τις οργανώσεις της Διασποράς και το νέο ΣΑΕ;
Θα τολμήσει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας;
Η κυβέρνηση που προήλθε από τις τελευταίες εκλογές και ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποσχέθηκαν να εφαρμόσουν την ψήφο των ομογενών. Ο Ελληνισμός της Διασποράς και δη το ενεργό κομμάτι του παρακολουθούν τις κινήσεις της κυβέρνησης και εύχονται να μην τους απογοητεύσει όπως οι προηγούμενες που έψαχναν χίλιους λόγους για να μεταθέσουν το θέμα στις καλένδες. Είμαστε περίεργοι δε να δούμε πώς η κυβέρνηση θα μπορέσει να ξεπεράσει το μεγάλο εμπόδιο του Συντάγματος που στο άρθρο 51 παρ. 4 απαιτεί για την διευθέτηση του θέματος πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των μελών της Βουλής.
Ο Ελληνισμός της Διασποράς έχει και ιδέες και λύσεις. Αρκεί να κληθεί να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις και να εισακουσθεί.
* Πρόεδρος Γερμανο-Ελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου DHW
