του Λάμπρου Γ. Ροϊλού*
Στην παγκόσμια ιστορία οι ενάρξεις πολέμων, εισβολές, εν γένει εχθροπραξίες στην μεγάλη τους πλειοψηφία εμφάνιζαν από το επιτιθέμενο μέρος μια διαφορετική αιτιολογία από την πραγματική.
Πολλές φορές ένα δήθεν ιδεολογικό υπόβαθρο ή κάποια παραποιημένα δεδομένα, δικαιολογούσαν στην κοινή γνώμη και προσέδιδαν μια επίφαση νομιμότητας στις πράξεις αυτές. (Π.χ. η προληπτική εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ έγινε με επίκληση των μέσων μαζικής καταστροφής του Σαντάμ-πυρηνικών, χημικών, που δεν βρέθηκαν όμως ποτέ).
Έτσι η 3η εισβολή στην Συρία του σουλτάνου Ερντογάν (-που πολύ θα ήθελε να τον προσφωνούν έτσι-), ονομάστηκε «πηγή της ειρήνης» και εμφανίστηκε ότι γίνεται προκειμένου να εγκαθιδρύσει στα σύνοραζώνη ασφαλείας σε προστασία της Τουρκίας από ένα εν δυνάμει αυτόνομο Συριακό Κουρδικό κράτος. Ότι επιθυμεί αυτός να εγκαταστήσει στη ζώνη αυτή βάθους 30 χιλιομέτρων τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες (από τα 3,5 εκατομμύρια που κατέφυγαν στην Τουρκία κατά τον οκταετή πόλεμο), κάνοντας όμως έτσι ουσιαστική εθνοκάθαρση από τους Κούρδους κατοίκους της ζώνης αυτής.
Πέραν όμως αυτών, υπάρχουν και άλλα ανομολόγητα κίνητρα.
Η αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας:
Ένα από αυτά είναι ο μεγαλοϊδεατισμός που διακρίνει τον Ερντογάν και οι επεκτατικές του βλέψεις σε Συρία, Ιράκ και Αιγαίο, στα πλαίσια της αναβίωσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Άλλοκίνητρο, είναι ότι βλέπει την εισβολή σαν μέσον (όπως θα δούμε παρακάτω) αναστήλωσης της κλονιζόμενης το τελευταίο διάστημα Τουρκικής οικονομίας.
Το παλάτι που κατασκεύασε, οι Οθωμανικού τύπου στολές των φρούρων του. Η προπαγάνδα που εμφανίζει την Τουρκία σαν μεγάλη δύναμη, που δεν μπορεί να μην έχει μερίδιο στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της περιοχής του Αιγαίου. Το δικαίωμα της, κατ’ αυτόν, στην απόκτηση πυρηνικών όπλων. «Ή κανένας να μην έχει», ισχυρίζεται, «ή και οι άλλοι (όσοι μπορούν) να αποκτήσουν».
Μετά την 1η δήλωση Τραμπ περί αποχώρησης από την Συρία τον 12/2018 και την τότε απειλούμενη εισβολή Ερντογάν , σε σχετικό του άρθρο ο έμπειρος δημοσιογράφος των FinancialTimesDavidGardner(23-1-19) γράφει χαρακτηριστικά:
«..υπάρχει μια πλευρά της πολιτικής της Τουρκίας για τη Συρία που εκφράζεται μέσω του εθνικιστικού κύματος που ακολούθησε το αποτυχημένο πραξικόπημα, η οποία νοσταλγεί την παλιά αίγλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που κυριαρχούσε κάποτε στη Μέση Ανατολή.
Μετά την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη», ο κ. Ερντογάν άρχισε να αναβιώνει -μέχρι και με χάρτες- παλιές εδαφικές διεκδικήσεις από το Αλέπι της Συρίας ως τη Μοσούλη στο Ιράκ. Τούτο θα μπορούσε να απορριφθεί ως απλή ρητορική, αλλά η Τουρκία αρχίζει να ριζώνει στους θύλακές της στη βορειοδυτική Συρία: τουρκόφωνα σχολεία, νοσοκομεία, διοικητές από τη νότια τουρκική πόλη Γκαζιαντέπ, ακόμα και πανεπιστήμια.«Σχεδιάζουν να μείνουν στη Συρία όπως έμειναν και στη Βόρεια Κύπρο» υποστηρίζει ανεξάρτητος πολιτικός αναλυτής από την Κωνσταντινούπολη..»
Πέραν των πιο πάνω ενδείξεων, υπάρχουν οι χάρτες που έδειξε και ανέπτυξε κατά την ομιλία του τον Σεπτέμβριο 2019 στην συνεδρίαση του ΟΗΕ. Έδειξε εκεί τον χάρτη με την ζώνη των 30 χιλιομέτρων, καθ’ όλο το μήκος των συνόρων με τη Συρία. Είπε ακόμα ότι μπορεί να προέλασει και πιο κάτω σε μια κάθετη λωρίδα/διάδρομο, μέχρι την Ράκκα και την περιοχή DeiralZor -που είναι τα όρια που ελέγχει αυτή την ώρα ο αποτελούμενος κυρίως από Κούρδους μαχητές (YPG) στρατός SDF- σε βάθος άνω των 300 χλμ από τα τουρκικά σύνορα. Το δικαιολόγησε ότι έτσι θα μπορούσε να εγκαταστήσει περισσότερα εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες από αυτούς που διαμένουν στη χώρα του.
Οραματίζεται γι’ αυτόν το σκοπό χρηματοδότηση 27 δις ευρώ από την Ε.Ε. για τις τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες. Με αρχικούς υπολογισμούς κατασκευής 140 χωριών των 5.000 κατοίκων και 10 πόλεων των 30.000. Απειλώντας ότι διαφορετικά θα ανοίξει τα σύνορα στους πρόσφυγες αυτούς προς την Ε.Ε..
Ο κρυφός πόθος του Σουλτάνου:
Προφασιζόμενος μάλιστα ότι έχει τον σκοπό (με εντολή και των ΗΠΑ) να καθαρίσει τα υπολείμματα του Ισλαμικού κράτους που βρίσκονται στην περιοχή Deir-al-Zor, ή που με την Τουρκική εισβολή είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα απελευθερωθούν από την φύλαξη των Κούρδων, θα μπορούσε να προχωρήσει και να την καταλάβει.
«Όπου σηκώνεται τουρκική σημαία» είπε «δεν υποστέλλεται». (Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την τελευταία εισβολή στη Συρία ισχυρίστηκε ότι το θέμα είναι το ίδιο σοβαρό με την κατάληψη του βορείου τμήματος της Κύπρου το 1974.).
Η περιοχή λοιπόνDeiralZor έχει τις σημαντικότερες πετρελαιοπηγές της Συρίας, της οποίας είχε στην κατοχή του το Ισλαμικό κράτος και χρηματοδοτούσε με αυτές τις επιχειρήσεις του. (Υπήρχαν μάλιστα καταγγελίες και δημοσιεύματα που ενέπλεκαν τον γαμπρό του Ερντογάν- υπουργό ενέργειας- στην διαμεσολάβηση πώλησης του πετρελαίου αυτού).
Αυτός λοιπόν είναι μαζί με τον μεγαλοιδεατισμό/ανασύσταση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο ανομολόγητος πόθος του Σουλτάνου.Να καταλάβει και να βάλει χέρι σε αυτές τις πετρελαιοπηγές, όπως επιχειρεί παράλληλα να κάνει το ίδιο και στο Αιγαίο με τα γεωτρύπανα.
Στοπαρελθόν εποφθαλμιούσε να βάλει χέρι και στην περιοχή του Ιράκ στις υπό Κουρδική κατοχή πετρελαιοπηγές.
Από την αρχή του εμφυλίου στη Συρία κατά του Άσαντ, είχε σαν στόχο να προσεταιριστεί εδάφη της Συρίας, τον οποίο στόχο προετοίμαζε με τις 2 προηγούμενες εισβολές. Πίστευε στον κατακερματισμό της Συρίας, ιδιαίτερα με την εκεί δραστηριότητά του Ισλαμικού κράτους και των αντιμαχόμενων Συριακών πλευρών.
Οι Χάρτες του Ερντογάν:
Αυτές οι πιο πάνω περιοχές σε Συρία και Ιράκβρίσκονταν εντός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας που κατελύθη το 1918. Γι’ αυτό αμφισβητεί και την συνθήκη της Λωζάνης. Γι’ αυτό παρουσίασε στην πιο πάνω συνέλευση του ΟΗΕ και έναν άλλο χάρτη που εμφανίζει την αρχική επικράτεια της Παλαιστίνης πριν τη σύσταση του Ισραήλ το 1948, και στην ίδια απεικόνιση φαίνονται σταδιακά τα εδάφη με παράλληλους χάρτες που απέκτησε το Ισραήλ από την αρχική Παλαιστίνη, μέχρι τη σημερινή κατάσταση. Προφανώς θέλοντας να δικαιολογήσει/νομιμοποιήσει και τους μελλοντικούς δικούς του επεκτατικούς σκοπούς. Αν το έκανε το Ισραήλ, γιατί να μην το κάνει και αυτός;
Δεν είναι τυχαία η έναρξη την 2-10-19 κοινών στρατιωτικών γυμνασίων, πολύ κοντά στην περιοχή DeiralZor μεταξύ του κρατικού Συριακού στρατού, με τις Ρωσικές και φιλοΙρανικές δυνάμεις (που δεν είχε ξαναγίνει μεταξύ των τριών αυτών).
Προφανώς έλαβαν θέσεις εκεί, ώστε μετά την Τουρκική εισβολή και την απόσπαση των Κουρδικών δυνάμεων που θα πολεμούσαν στην Τουρκική μεθόριο, να επωφεληθούν καταλαμβάνοντας την πετρελαιαγωγό αυτή περιοχή. Παράλληλα να την διασφαλίσουν από επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας.
Τώρα βέβαια μετά την προσέγγιση Άσαντ και Κούρδων υπό την σκέπη της Ρωσίας θα υπάρξει μεγαλύτερη ενίσχυση τόσο της περιοχής αυτής, όσο και της Ράκκα από Σύρους και Κούρδους, πλην βέβαια των περιοχών στα σύνορα με την Τουρκία, Μαμπίζ και Κομπανύ, που ήδη έχει γίνει.
Μια πιθανή ζώνη ασφαλείας:
Η Ρωσία έχει ήδη βρει πεδίο συνεννόησης με το Ισραήλ για τα σύνορά του με την Συρία με την χωρίς δημόσια προβολή, συμφωνία Πούτιν-Νετανιάχου τον Μάϊο 2018.Βάσει αυτής οι Ιρανικής προέλευσης και υποστήριξης μαχητές και εγκαταστάσεις τους θα απομακρύνονταν από τα Συριακά σύνορα με το Ισραήλ (ιδίως στα Ισραηλινά υψώματα του Γκολάν) σε βάθος 80 χιλιομέτρων και θα αντικαθίσταντο από δυνάμεις του Συριακού στρατού. Πράγμα που έγινε.
Αυτή η συμφωνία λογικά θα αποτελέσει παράδειγμα/ σχέδιο όσον αφορά και τη ζώνη ασφαλείας που θα θελήσει να επιβάλει ο Πούτιν στον Σουλτάνο. Δηλαδή το πολύ μια ζώνη 30 χιλιομέτρων (πολύ πιθανόν και μικρότερη). Της οποίας η φύλαξη θα ανατεθεί μόνο στον Συριακό στρατό του Άσαντ, ενδεχομένως με παρατηρητές του ΟΗΕ, και αποχώρηση των Κουρδικών δυνάμεων.
Η Ρωσία θα θελήσει πάση θυσία να αποφύγει τη στρατιωτική εμπλοκή του Συριακού με τον Τουρκικό στρατό. Μπαίνοντας ανάμεσα τους με τα ρωσικά οχήματα/στρατιώτες, όπως ήδη έχει ξεκινήσει και ελέγχοντας τον εναέριο χώρο.
Μένει να δούμε τις αποφάσεις του Σουλτάνου που αρνείται να σταματήσει, και οι Κούρδοι δεν θα υποχωρήσουν γενικώς κάτω από τα 30χλμ αμαχητί, εκτός αν υποκατασταθούν από δυνάμεις του Άσαντ. Η συμφωνηθείσα εκεχειρία μεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας μέχρι την 22/10, με αυτούς τους όρους δεν θα τηρηθεί πέραν αυτής της ημερομηνίας εκτός αν συμφωνήσουν Πούτιν-Ερντογάν σε ένα τύπο ζώνης όπως πιο πάνω με αποχώρηση και των Τουρκικών στρατευμάτων. Από τον Σουλτάνο εξαρτάται.
Επίλογος:
«Μωραίνει όμως ο Κύριος όν βούλεται απωλέσει». Ή λαϊκότερα όποιος καβαλήσει το καλάμι θα πέσει και θα σπάσει τα μούτρα του.
Μέχρι τότε όμως οι δικοί μας κυβερνώντες θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψιν τους και ένα άλλο χάρτη που έχει δείξει πρόσφατα ο Ερντογάν περί «γαλάζιας πατρίδας», γιατί τις απειλές περί Συρίας ο σουλτάνος τις έδειξε και αυτές σε χάρτη και τις υλοποίησε!
Βλέπει αυτός ότι μέχρι τώρα οι απειλές του δεν έχουν αντίκτυπο και ουσιαστικές κυρώσεις ούτε από τις ΗΠΑ ούτε από την Ε.Ε. Νοιώθει ότι τον έχουν ανάγκη και ότι τον φοβούνται. Οπότε προχωρεί και θα προχωρεί ακάθεκτος.
Όσο ο Σουλτάνος με τους μισθοφόρους του (αποτελούμενους ως επί το πλείστον από εγκληματίες και ναρκομανείς, μέλη της Αλνούσρα, της Tayyet-Tahrir-alSham-αδελφων της Αλκάϊντα- κλπ) κατακρεουργεί τον άμαχο πληθυσμό των Κούρδων, (με 160.000-300.00 σε φυγή) , ο Τραμπ με την «απαράμιλλη σοφία» του (-με αντίθετο το κογκρέσο, γερουσία και πεντάγωνο-) έχει μείνει να παίζει μόνος του το χαρτοπαίγνιο του. Σε αυτό, με μοναδικό αντίπαλο τον εαυτό του ανταλλάσει με αυτόν αντικρουόμενες δηλώσεις και αποφάσεις.Θεωρείται βέβαιο ότι θα τον νικήσει, (όπως πάντα θέλει να πιστεύει ότι γίνεται) και η γαία πυρί μιχθήτω.
Άλλωστε ο Τραμπ δήλωσε ότι «η Συρία απέχει 7.000 μίλια από τις ΗΠΑ».
Το Αφγανιστάν και η Αλκάϊντα όμως απείχαν ακόμα περισσότερο την 11-9-2001, κε Τραμπ! Καιρός να ξυπνήσετε πριν είναι αργά!
*Συντ δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω-συγγραφέας-ερευνητής
