του Αθανάσιου Χ. Παπανδρόπουλου
Η πολυπλοκότητα του όλου προβλήματος δικαιολογεί 6 ώρες συνομιλίες. Εξάλλου ο Ρώσος πρόεδρος Βλαδίμηρος Πούτιν και ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογκάν, στο θέμα της Συρίας έχουν αντιτιθέμενες θέσεις και απόψεις.
Καταρχήν, η Τουρκία θέλει να έχει τον έλεγχο της περιοχής που βρίσκεται το Ιντλίμπ, πόλη την στην οποίαν σήμερα βρίσκονται κάπου 20.000 μαχητές, ισλαμιστές κυρίως, κατά του καθεστώτος Μπασάρ Αλ- Άσαντ. Οι μαχητές αυτοί υποστηρίζονται από την Τουρκία, αλλά είναι θανάσιμοι εχθροί ενός καθεστώτος που με τη βοήθεια της Ρωσίας και το Ιράν θέλει να ανακτήσει τον έλεγχο του συνόλου της χώρας.
Υπό την έννοια αυτή, η όποια εκεχειρία συμφωνήθηκε από τους προέδρους Πούτιν και Ερντογκάν, κατά την εκτίμησή μας, θα είναι προσωρινή, όπως αυτή του 2018.
Το ερώτημα είναι λοιπόν, τι προβλέπει αυτή η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία πριν επιτευχθεί είχε αρκετά θύματα για την Τουρκία, τα οποία δεν αποδίδονται όλα στον συριακό στρατό. Υπάρχει και η ρωσική αεροπορία που είναι στο παιχνίδι και αυτό δεν είναι άγνωστο στην τουρκική κοινή γνώμη. Ιδιαίτερα δε σε μια φάση όπου η ερντογανική προπαγάνδα παίζει το «ευρασιατικό» χαρτί για την Τουρκία και άρα τις στενές σχέσεις με τη Ρωσία.
Από την άλλη, οι ρωσικοί βομβαρδισμοί στην Ιντλίμπ, έφεραν στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία 900.000 πρόσφυγες, με αποτέλεσμα ο ΟΗΕ να κάνει λόγο για «τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή». Στους πρόσφυγές αυτούς, ο Ερντογκάν έκλεισε ερμητικά την πόρτα, παράλληλα όμως απειλεί την Δύση, ζητώντας τη βοήθειά της!! Την ίδια στιγμή δείχνει τα δόντια του και στην Ελλάδα, στέλνοντας κάποιες χιλιάδες μετανάστες στον Έβρο και σε κάποια νησιά. Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους μετανάστες δεν είχαν καμμιά σχέση με την Συρία και είναι κυρίως νέοι από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
Αυτή η τακτική βολεύει τον Βλαδίμηρο Πούτιν, γιατί πιστεύει ότι θα βοηθήσει την προπαγάνδα του κατά της ευρωπαϊκής πολιτικής ενοποίησης, στο μέτρο που η Ένωση παραμένει πολιτικός νάνος. Σε συνδυασμό επίσης με την κρίση του κορονοϊού, μια νέα μεταναστευτική κρίση θα έχει επώδυνο οικονομικό κόστος, που για μια ακόμη φορά θα ταρακουνήσει την Ευρώπη.
Και από την άποψη αυτή πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα ότι τόσο η Τουρκία όσο και το Κρεμλίνο εξεπλάγησαν από την ελληνική και ευρωπαϊκή αντίδραση, όταν τα πρώτα καραβάνια προσφύγων έφθασαν στον Έβρο. Ως έμπειρος αξιωματικός στο παρελθόν της KGB, ο Βλαδίμηρος Πούτιν συνειδητοποίησε ότι οι εκβιασμοί του «φίλου» του αντί να διαιρούν την Ευρώπη αντιθέτως την ενώνουν. Οι δηλώσεις του Γάλλου υπουργού εξωτερικών και ευρωπαϊκών υποθέσεων κ. Ζαν-Υβ Λεντριάν ότι η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία και οι εκβιασμοί του Ταγίπ Ερντογκάν δεν θα περάσουν, απέκτησαν ξαφνικά ισχυρό ειδικό βάρος.
Η αποστολή στην Ελλάδα από την Πολωνία και την Εσθονία συνοριοφυλάκων και αστυνομικών, έδειξαν στο Κρεμλίνο και στην Άγκυρα ότι η εποχή Μέρκελ του 2015 είχε περάσει ανεπιστρεπτί. Στον πόλεμο της μετανάστευσης, η Ευρώπη, αν και πολιτικός νάνος ακόμα, ήταν αποφασισμένη να υπερασπίσει τα σύνορά της. Η δε Ελλάδα, δήλωνε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κυρία Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν, «είναι σύνορο της Ευρώπης», ξεκαθαρίζοντας προς κάθε κατεύθυνση ότι οι εκβιασμοί θα οδηγούσαν τους εμπνευστές τους σε άλλα μονοπάτια. Από την πλευρά του, το ΝΑΤΟ, λίγες ημέρες πριν, είχε δείξει στον Τούρκο πρόεδρο ότι δεν είχε καμιάν απολύτως πρόθεση να ακολουθήσει στην συριακή του περιπέτεια και άρα θα έπρεπε ο ίδιος να τα βγάλει πέρα με τον Βλαδίμηρο Πούτιν και το σύστημά του. Και αυτό, για όσους γνωρίζουν την καμαρίλα και την διαφθορά του Κρεμλίνου δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Εξάλλου, οι Τούρκοι ιστορικοί και διπλωμάτες γνωρίζουν ότι η τουρκική ιστορία είναι γεμάτη από ήττες με τη Ρωσία. Κατά συνέπεια, ο Ταγίπ Ερντογκάν, πηγαίνοντας στο Κρεμλίνο, το καλύτερο που μπορούσε να ελπίζει ήταν μια νέα κατάπαυση του πυρός στην επαρχία του Ιντλίμπ και υποχώρηση σε μικρότερη ουδέτερη ζώνη. Συνεπώς, η εκεχειρία, επιτρέπει στην Άγκυρα να προστατεύει προσωρινά ένα τμήμα της κατεχόμενης από ισλαμιστές κυρίως, επαρχίας της Ιντλίμπ, αλλά με κόστος τη μελλοντική βιωσιμότητα. Ως φαίνεται, ο Βλαδίμηρος Πούτιν βοήθησε τον Τούρκο ομολόγου του να σώσει τα προσχήματα. Το τι πήρε σε αντάλλαγμα θα το δούμε προφανώς στις μέρες που ακολουθούν, Σε κάθε περίπτωση πάντως οι εκβιασμοί θα συνεχιστούν και μπροστά σε αυτούς ας ελπίζουμε ότι η γερμανική ανευθυνότητα θα πάει περίπατο.