Σήμα κινδύνου εκπέμπει η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία προειδοποιώντας για τους κινδύνους που κρύβονται για το παγκόσμιο εμπόριο από μια κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη στα εμπορικά πλοία. Εως και 400.000 ναυτικοί είναι εγκλωβισμένοι είτε στη θάλασσα, είτε στα σπίτια τους εξαιτίας ταξιδιωτικών περιορισμών που επιβλήθηκαν για να αντιμετωπιστεί η πανδημία.
Ένα γερμανικών συμφερόντων τάνκερ την περασμένη εβδομάδα αρνήθηκε να αποπλεύσει αν δεν άλλαζε το πλήρωμα, υποστηρίζουν στελέχη του κλάδου και εκπρόσωποι εργαζομένων, μεταδίδουν οι Financial Times, εξαιτίας ανησυχιών για θέματα ασφάλειας. Ο φόβος είναι ότι θα υπάρξουν και άλλα τέτοια περιστατικά μετά τις 16 Ιουνίου οπότε λήγουν έκτακτες επεκτάσεις που έγιναν στις εργασιακές συμφωνίες που καλύπτουν τα συμβόλαια στη θάλασσα.
Πολλά πληρώματα δουλεύουν πολλούς μήνες πάνω από τα συμβόλαιά τους, σε χρόνους που υπερβαίνουν το μέγιστο όριο που έχει οριστεί και εφοπλιστές, σωματεία και κυβερνήτες θέτουν θέματα ασφαλείας. «Είναι ωρολογιακή βόμβα», δηλώνει ο Guy Platten, γενικός γραμματέας του International Chamber of Shipping. «Δεν μπορείς να βάλεις τον κόσμο να δουλεύει επ’ άπειρον. Κάποιοι βρίσκονται στα πλοία πάνω από ένα χρόνο. Οσο περισσότερο συνεχίζεται το πρόβλημα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα».
Η ναυτιλία είναι η ατμομηχανή της παγκοσμιοποίησης, θυμίζουν οι FT. Περίπου 80% του παγκόσμιου εμπορίου γίνεται δια θαλάσσης. Ωστόσο η ομαλή λειτουργία απειλείται από τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς. Αυτοί απαγορεύουν στα πληρώματα να ξεμπαρκάρουν και να επιστρέψουν στις χώρες τους ή να ταξιδέψουν σε ένα λιμάνι που βρίσκεται πλοίο το οποίο ψάχνει νέο πλήρωμα. Πολλές ναυτιλιακές παλεύουν για να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες βίζες, ενώ η μείωση των πτήσεων αυξάνει τα προβλήματα.
Οι ναυτικοί που επηρεάζονται αντιστοιχούν σε πάνω από το 1/5 του 1,8 εκατομμυρίων ναυτικών που επανδρώνουν τα 96.000 εμπορικά πλοία ανά τον κόσμο. Τον περασμένο μήνα ο International Maritime Organisation εξέδωσε ένα 12σελιδο πρωτόκολλο για ασφαλείς αλλαγές πληρωμάτων. Οι κυβερνήσεις όμως καθυστερούν στην εφαρμογή του και ο αριθμός των εγκλωβισμένων στην θάλασσα ναυτικών αυξάνει κάθε εβδομάδα.
Η ναυτιλία τώρα καλεί τις κυβερνήσεις να δημιουργήσουν «ασφαλείς διαδρόμους» που θα επιτρέπουν την ελεύθερη μετακίνηση σε 1,5 εκατομμύρια ναυτικούς. Αυτοί περιλαμβάνουν τον ορισμό των ναυτικών ως «κρίσιμους εργαζόμενους» που μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς περιορισμούς όταν ξεμπαρκάρουν ή ταξιδεύουν για να επανδρώσουν ένα πλοίο, δημιουργία ασφαλών χώρων στα αεροδρόμια και την αποδοχή του ναυτικού φυλλαδίου ως απόδειξη ταυτότητας.
Η Maersk που διαχειρίζεται τον μεγαλύτερο στόλο πλοίων μεταφοράς κοντέινερ παγκοσμίως δηλώνει ότι οι αρχές πρέπει να δράσουν γρήγορα. «Υπάρχει απόλυτη ανάγκη να δημιουργηθούν ‘ασφαλείς διάδρομοι’ μεταξύ κρίσιμων χωρών, όπως οι Φιλιππίνες και η Ινδία και hubs αλλαγής πληρωμάτων ανά τον κόσμο. Χρειαζόμαστε λύσεις και παγκόσμια συνεργασία», δήλωσε η Henriette Hallberg Thygesen.
Με βάση τους ναυτιλιακούς κανόνες, ένας ναυτικός επιτρέπεται να ταξιδέψει 11 μήνες. Κάποιοι όμως ήδη έχουν συμπληρώσει 15 μήνες, δηλώνει ο Jim Scorer, γενικός γραμματέας του συνδέσμου πλοιάρχων εμπορικού ναυτικού. «Κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους είναι επικίνδυνα κουρασμένοι».
Οι πλοίαρχοι μπορεί να βρεθούν νομικά υπόλογοι αν ξεκινήσουν ένα ταξίδι με πλήρωμα στο οποίο υπάρχουν θέματα κόπωσης, επισημαίνεται.