του N. Peter Kramer
Στις 16 Σεπτεμβρίου, η Ursula von der Leyen, Πρόεδρος της Επιτροπής, πραγματοποίησε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες την πρώτη ενημέρωση για την κατάσταση της Ένωσης. «Η Ευρώπη έχει κοινό πεπρωμένο» δήλωσε, επιβεβαιώνοντας τις ήδη υπάρχουσες επιθυμίες και παρουσιάζοντας μια σειρά νέων. Το θέμα της μακροσκελούς ομιλίας της ήταν: «Χρειάζεται περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» και, επομένως, η Επιτροπή έχει ανάγκη από επιπλέον ισχύ και περισσότερα χρήματα. Όπως λέει και το παλιό τραγούδι: «more, more, more!». Φυσικά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρακολούθησε με ενθουσιασμό την ομιλία και επικρότησε την πρόεδρο της Επιτροπής με έντονα χειροκροτήματα. Από την άλλη πλευρά, σε πολλές πρωτεύουσες της Ε.Ε. απαξίωσαν το κήρυγμά της.
Η Von der Leyen υπέβαλε ένα σχέδιο για την ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας. Ωστόσο, το σύστημα υγείας εξακολουθεί να αποτελεί εθνικό πολιτικό ζήτημα κάθε κράτους- μέλους. Ποιος θα έδινε στην Επιτροπή τη δικαιοδοσία να αναλάβει το ηνία; Επιπλέον, θα οδηγούσε εκατοντάδες ακόμη γραφειοκράτες της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Το πρόβλημα με τη γραφειοκρατία είναι απλώς ότι πολλοί αγνοούν την πραγματικότητα σε επίπεδο κρατών μελών, χωρίς να έχουν καμία ιδέα ή εικόνα των ιστορικών και ήδη μακροχρόνιων διαφορών μεταξύ των χωρών. Ένα πρόσφατο παράδειγμα: κάποιος στα κεντρικά γραφεία της Επιτροπής, στο Berlaymont, δήλωσε ότι ένα από τα πιο διάσημα και ιστορικά οικίσματα στον κόσμο, η Αγία Σοφία, βρίσκεται στην Κύπρο! Κι’ όμως, από το 532 βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη…
Η Von der Leyen κάλεσε σε ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία για την εξωτερική πολιτική. Οι διαφορές απόψεων εδώ και αρκετό καιρό στέκονται εμπόδιο στη διαμόρφωση μιας ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής. «Διακυβεύεται η αξιοπιστία της Ευρώπης», φωνάζουν οι φιλοευρωπαίοι. Αλλά με 27 χώρες γύρω από το τραπέζι, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις στα προβλήματα, αντικρουόμενα εθνικά συμφέροντα και διαφορετικές εξωτερικές επιρροές. Τις τελευταίες εβδομάδες είδαμε έλλειψη ενότητας σε τέσσερις προκλήσεις εξωτερικής πολιτικής: Λευκορωσία, Τουρκία, Ρωσία και Κίνα. Τα μικρότερα κράτη- μέλη φοβούνται ιδιαίτερα ότι η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία για τα εξωτερικά ζητήματα θα δώσει την ευκαιρία σε μεγαλύτερους παίκτες της Ε.Ε. (όπως Γερμανία και Γαλλία) να τους παρακάμψουν και να αγνοήσουν τα προβλήματά τους.
Επίσης αξιοσημείωτο είναι ότι κατά την ομιλία της στην ενημέρωση για την κατάσταση της Ένωσης, η Von der Leyen κάλεσε το ΕΚ να αγωνιστεί για περισσότερη χρηματοδότηση και να διορθώσει τις περικοπές που έκανε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2021-2027 (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο- ΠΔΠ) τον Ιούνιο κατά την τετραήμερη διάσκεψη κορυφής. Το μήνυμά της προκάλεσε και πάλι το χειροκρότημα των ευρωβουλευτών. Στο μεταξύ, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο εξακολουθούν να διαφωνούν σχετικά με το εάν θα αυξήσουν το ΠΔΠ. Περιπλέκονται οι προσπάθειες επίτευξης μιας σύντομης συμφωνίας για το ταμείο ανάκτησης των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, επονομαζόμενο ως «Next Generation EU», ώστε να ξεπεραστεί η κρίση που προκλήθηκε από τον COVID -19.
Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή των κανονισμών είναι δικαίωμα των κρατών μελών... ομοφώνως!
