Ενόψει της συνόδου των Ευρωπαίων ηγετών στις 25 Μαρτίου, η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να προετοιμαστούν για μια συντονισμένη προσέγγιση για τη σταδιακή άρση των περιορισμών λόγω της COVID-19, όταν το επιτρέψει η επιδημιολογική κατάσταση.
Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα χαράσσεται η πορεία προς μια ισορροπημένη πολιτική και κοινή προσέγγιση της ΕΕ, επισημαίνοντας τι πρέπει να κάνουμε για να επισπεύσουμε τον χρόνο ανάκτησης του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας, και να το πράξουμε αυτό με ασφαλή και βιώσιμο τρόπο με έλεγχο του ιού.
Ενώ η επιδημιολογική κατάσταση απαιτεί συνεχή έλεγχο έως ότου επιτευχθεί επαρκής εμβολιαστική κάλυψη, πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες σε ολόκληρη την ενιαία αγορά, ώστε να καταστεί δυνατή η ασφαλής και βιώσιμη επανέναρξη των δραστηριοτήτων, για να μπορούν οι πολίτες να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους και για να ξαναρχίσει η οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού που θα καλύπτει τον εμβολιασμό, τις δοκιμές και την ανάρρωση? κοινό πλαίσιο για τα μέτρα αντιμετώπισης? καθοδήγηση σχετικά με πρόσθετες στρατηγικές δοκιμών, όπως η παρακολούθηση των λυμάτων για τον εντοπισμό παραλλαγών? επενδύσεις σε διαγνωστικά μέσα και θεραπείες. Στην ανακοίνωση επισημαίνονται επίσης δράσεις για την οικοδόμηση παγκόσμιας ανθεκτικότητας μέσω του COVAX και ενός ενωσιακού μηχανισμού ανταλλαγής εμβολίων.
Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε σχετικά: «Η κοινή πορεία προς τα εμπρός απαιτεί ασφαλή και βιώσιμη προσέγγιση προς όφελος όλων των Ευρωπαίων. Για την άρση των περιορισμών πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα από το 2020 και να αποφύγουμε ζημιογόνους και δαπανηρούς κύκλους ανοίγματος και κλεισίματος. Η σημερινή ανακοίνωση περιλαμβάνει μια ισορροπημένη δέσμη υφιστάμενων και νέων μέτρων. Προσβλέπουμε στην έγκριση από τα κράτη μέλη κατά το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Κάθε μέρα βρισκόμαστε πιο κοντά στην επίτευξη των στόχων μας όσον αφορά τον εμβολιασμό και την αποκατάσταση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας.»
Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, δήλωσε τα εξής: Σήμερα προτείνουμε μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ, η οποία θα μας οδηγήσει στην επίτευξη του κοινού μας στόχου για την επανέναρξη των δραστηριοτήτων στην ΕΕ με ασφαλή, βιώσιμο και προβλέψιμο τρόπο.» Η κατάσταση με τον ιό στην Ευρώπη παραμένει προβληματική και είναι καίριας σημασίας να υπάρχει εμπιστοσύνη στις αποφάσεις που λαμβάνονται. Μόνο με μια κοινή προσέγγιση θα μπορέσουμε να επανέλθουμε στην ασφαλή και εντελώς ελεύθερη μετακίνηση στην ΕΕ, βάσει διαφανών μέτρων και πλήρους αμοιβαίας εμπιστοσύνης.»
Βασικά βήματα και μέσα που διατυπώνονται από την Επιτροπή:
Ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά
-Σήμερα η Επιτροπή ενέκρινε νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση κοινού πλαισίου για ένα ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό που θα καλύπτει τον εμβολιασμό, τις δοκιμές και την ανάρρωση. Πρόκειται για μια προσέγγιση σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά την έκδοση, την επαλήθευση και την αποδοχή πιστοποιητικών για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της ΕΕ, η οποία βασίζεται στον αυστηρό σεβασμό της απαγόρευσης των διακρίσεων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ.
-Θα καθοριστεί τεχνικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή έως τα μέσα Ιουνίου, για να διασφαλιστούν η ασφάλεια, η διαλειτουργικότητα και η πλήρης συμμόρφωση με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Θα επιτρέψει επίσης τη δυνατότητα επέκτασης σε συμβατά πιστοποιητικά που εκδίδονται σε τρίτες χώρες.
Ευρωπαϊκό πλαίσιο για μέτρα αντιμετώπισης της COVID-19
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων διαμορφώνει ένα πλαίσιο που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την επιβολή περιορισμών. Η προσέγγιση θα καθορίσει βαθμίδες που θα αντικατοπτρίζουν την επιδημιολογική κατάσταση σε κάθε κράτος μέλος. Θα επιτρέψει τη διενέργεια προσομοιώσεων που θα καταδεικνύουν πόσο περιθώριο έχει κάθε κράτος μέλος για να μειώσει τα μέτρα αντιμετώπισης χωρίς να υπάρχει κίνδυνος αναστροφής της εξάπλωσης του ιού. Τον Απρίλιο θα τεθεί σε λειτουργία, για χρήση από τα κράτη μέλη, ένα διαδραστικό ψηφιακό εργαλείο που αναπτύχθηκε από το ECDC.
Καθοδήγηση για την υποστήριξη πρόσθετων στρατηγικών δοκιμών και ιχνηλάτησης
-Οι αυτοδοκιμές για τη νόσο COVID-19 (προϊόντα ιδίας λήψης επιχρίσματος και αυτοδιάγνωσης) αρχίζουν τώρα να εισέρχονται στην αγορά. Το ECDC θα δημοσιεύσει σύντομα τεχνικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις αυτοδοκιμές COVID-19, συμπεριλαμβανομένων λεπτομερειών σχετικά με τη διαθεσιμότητά τους, τις κλινικές επιδόσεις τους σε σύγκριση με τις δοκιμές RT-PCR που παραμένουν ο «χρυσός κανόνας», τις επιπτώσεις τους στην προσμέτρηση και την επιδημιολογική επιτήρηση, καθώς και τις ρυθμίσεις για την κατάλληλη χρήση τους.
-Η Επιτροπή εκδίδει σήμερα σύσταση με την οποία ζητεί από τα κράτη μέλη να καθιερώσουν την ανάλυση των λυμάτων για την παρακολούθηση της νόσου COVID-19 και των παραλλαγών της, την ανταλλαγή των δεδομένων με τις αρμόδιες υγειονομικές αρχές για την έγκαιρη ανίχνευση της παρουσίας του ιού και τον εντοπισμό συρροών. Προωθεί τη χρήση κοινών μεθόδων δειγματοληψίας, δοκιμών και ανάλυσης δεδομένων, υποστηριζόμενη από ευρωπαϊκή πλατφόρμα ανταλλαγών, και προβλέπει αντίστοιχη χρηματοδοτική στήριξη.
-Η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των αρχών ιχνηλάτησης επαφών των κρατών μελών μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική όταν οι ταξιδιώτες διασχίζουν σύνορα έχοντας πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους, όπως σε αεροπλάνα ή τρένα. Τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά έντυπα εντοπισμού επιβατών για τη συλλογή δεδομένων από τους διασυνοριακούς ταξιδιώτες που εισέρχονται στην επικράτειά τους. Προκειμένου τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν τα σχετικά δεδομένα μέσω της πλατφόρμας ανταλλαγής που ανέπτυξαν η Επιτροπή και ο EASA, η Επιτροπή δημοσίευσε σήμερα σχέδιο μέτρων για τη θέσπιση των αναγκαίων νομικών προϋποθέσεων για την επεξεργασία των εν λόγω δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία πρέπει να εγκριθούν έως τη θερινή ταξιδιωτική περίοδο.
Επενδύσεις σε θεραπείες
-Η κοινή στρατηγική της ΕΕ σχετικά με τα θεραπευτικά μέσα προγραμματίζεται για τα μέσα Απριλίου, για να επιταχυνθεί η έρευνα και η παρασκευή, ώστε να εξασφαλιστεί ταχεία πρόσβαση σε πολύτιμες θεραπείες. Θα εφαρμοστούν πιο ευέλικτα κανονιστικά μέτρα για θεραπευτικά μέσα, όπως διευκολύνσεις επισήμανσης, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία προμήθεια σε μεγάλη κλίμακα κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Παροχή βοήθειας στους τομείς του τουρισμού και του πολιτισμού ώστε να προετοιμαστούν για την ασφαλή επανέναρξη δραστηριοτήτων
-Στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας, η Επιτροπή ζήτησε από τον Οργανισμό Τυποποίησης, CEN, να αναπτύξει, σε συνεργασία με τη βιομηχανία και τα κράτη μέλη, εθελοντική υγειονομική σφραγίδα που θα χρησιμοποιείται από τις επιχειρήσεις. Το παραδοτέο αυτό θα είναι διαθέσιμο έως το καλοκαίρι.
-Η Επιτροπή θα προωθήσει τους χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς και τις πολιτιστικές διαδρομές της ΕΕ, καθώς και πολιτιστικές εκδηλώσεις και φεστιβάλ, μέσω μιας εκστρατείας της ΕΕ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τον βιώσιμο πολιτιστικό τουρισμό. Όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, θα υποστηριχθούν νέες πρωτοβουλίες, μέσω του Erasmus+ και της δράσης DiscoverEU, για να μπορέσουν οι νέοι να ανακαλύψουν την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης σιδηροδρομικώς, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμων αλλά και μετά.
Ενωσιακός μηχανισμός ανταλλαγής εμβολίων
-Η βιώσιμη πορεία εξόδου από την πανδημία COVID-19 στην ΕΕ εξαρτάται από την πρόοδο σε παγκόσμιο επίπεδο. Καμία χώρα ή περιφέρεια στον κόσμο δεν θα είναι ασφαλής από την COVID-19 αν δεν περιοριστεί η νόσος σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της ηγούνται των επενδύσεων στον παγκόσμιο μηχανισμό COVAX και καθιερώνουν μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση για την ανταλλαγή εμβολίων με τη δημιουργία ενωσιακού μηχανισμού ανταλλαγής εμβολίων, ώστε να υποβοηθηθούν οι χώρες εταίροι να ξεπεράσουν την πανδημία. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση για την ανταλλαγή εμβολίων θα βοηθήσει τις γειτονικές χώρες και τις χώρες εταίρους να ξεπεράσουν την πανδημία και έρχεται να προστεθεί στις επενδύσεις της ΕΕ ύψους 2,2 δισ. ευρώ της ομάδας «Ευρώπη» (Team Europe – Επιτροπή, κράτη μέλη, ΕΤΕπ.).
Οι επόμενοι μήνες της πανδημίας COVID-19 θα απαιτήσουν αποφασιστική δράση για τη διασφάλιση του βιώσιμου και ασφαλούς ανοίγματος των κοινωνιών και των οικονομιών μας. Απαιτείται συντονισμένη δράση σε όλα τα επίπεδα για να διασφαλιστεί ότι τα επόμενα βήματα θα είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά όσον αφορά τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, τη στήριξη των πολιτών και των επιχειρήσεων και την επιστροφή των κοινωνιών μας σε μια ομαλότερη κατάσταση. Η ΕΕ καταρτίζει ευρωπαϊκό σχέδιο ετοιμότητας στον τομέα της βιοάμυνας κατά των παραλλαγών της νόσου COVID-19, με τον τίτλο «εκκολαπτήριο HERA», το οποίο φέρνει σε επαφή ερευνητές, εταιρείες βιοτεχνολογίας, κατασκευαστές, ρυθμιστικές αρχές και δημόσιες αρχές με σκοπό την παρακολούθηση των παραλλαγών, την ανταλλαγή δεδομένων και τη συνεργασία για την προσαρμογή των εμβολίων. Μακροπρόθεσμα, η ΕΕ πρέπει επίσης να δημιουργήσει ένα ισχυρότερο πλαίσιο ανθεκτικότητας και ετοιμότητας σε περίπτωση μελλοντικών πανδημιών. Αυτός είναι ήδη ο στόχος των προτάσεων για μια Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να επισπεύσουν τις συζητήσεις και να συμφωνήσουν σχετικά με τις προτάσεις για το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό και την έγκριση της προσέγγισης για την ασφαλή επανέναρξη των δραστηριοτήτων, βάσει ενός στέρεου επιστημονικού πλαισίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξακολουθήσει να στηρίζει την αύξηση της παραγωγής εμβολίων και να επιδιώκει τεχνικές λύσεις για την αύξηση της διαλειτουργικότητας των εθνικών συστημάτων ανταλλαγής δεδομένων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιταχύνουν τα προγράμματα εμβολιασμού, να διασφαλίσουν ότι οι προσωρινοί περιορισμοί είναι αναλογικοί και χωρίς διακρίσεις, να ορίσουν σημεία επαφής για τη συνεργασία στην παρακολούθηση των λυμάτων και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εν λόγω προσπάθειες, και να δρομολογήσουν την τεχνική εφαρμογή των ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών ενόψει της ταχείας έγκρισης της πρότασης.
Τον Ιούνιο του 2021, κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύσει έγγραφο σχετικά με τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία και την πορεία προς ένα πιο ανθεκτικό μέλλον.
*πρώτη δημοσίευση: www.euractiv.gr
