Την περίοδο αυτή που η καθημερινότητα των Ευρωπαίων επηρεάστηκε από την πανδημία του κορονοϊού, εδώ και πάνω από ένα έτος, η στάση τους απέναντι στην ΕΕ παραμένει θετική, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του τελευταίου τακτικού Ευρωβαρόμετρου που διενεργήθηκε τον Φεβρουάριο-Μάρτιο 2021.
Η εικόνα της ΕΕ και η εμπιστοσύνη σε αυτή ενισχύθηκαν και ανέρχονται στα υψηλότερα ποσοστά τους εδώ και πάνω από μία δεκαετία.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες ξεχωρίζουν την υγεία και την οικονομική κατάσταση ως τις δύο κορυφαίες ανησυχίες τους τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την έρευνα σημειώθηκε επίσης αύξηση της ανησυχίας για την παρούσα κατάσταση των εθνικών οικονομιών: το 69% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η κατάσταση είναι επί του παρόντος «κακή» και το 61% των Ευρωπαίων εξέφρασε τον φόβο ότι η οικονομία της χώρας τους θα ανακάμψει από τις επιπτώσεις της πανδημίας «το 2023 ή αργότερα».
1. Εμπιστοσύνη και εικόνα της ΕΕ
Την Ευρωπαϊκή Ένωση εμπιστεύονται σχεδόν οι μισοί Ευρωπαίοι (49%), καθώς ο σχετικός δείκτης σημείωσε άνοδο κατά 6 εκατοστιαίες μονάδες σε σχέση με το Τακτικό Ευρωβαρόμετρο το καλοκαίρι του 2020. Βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από την άνοιξη του 2008. Η εμπιστοσύνη στις εθνικές κυβερνήσεις (36%) και στα εθνικά κοινοβούλια (35%) έχει υποχωρήσει, αν και στις δύο περιπτώσεις παραμένει υψηλότερη από ό,τι το φθινόπωρο του 2019.
Σε 20 κράτη μέλη η πλειονότητα όσων απάντησαν δήλωσε ότι εμπιστεύονται την ΕΕ, με τα υψηλότερα επίπεδα να παρατηρούνται στην Πορτογαλία (78%) και την Ιρλανδία (74%).
Η θετική εικόνα της ΕΕ (46%) έχει φτάσει στο υψηλότερο σημείο της από το φθινόπωρο του 2009, αφότου σημείωσε αύξηση κατά 6 εκατοστιαίες μονάδες από το φθινόπωρο του 2020. Λιγότερα άτομα έχουν ουδέτερη εικόνα για την ΕΕ (38%, -2 εκατοστιαίες μονάδες), ενώ 15% (-4 εκατοστιαίες μονάδες) έχουν αρνητική εικόνα για την ΕΕ.
Η πλειονότητα όσων απάντησαν σε 25 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ (το καλοκαίρι του 2020 αυτό ίσχυε για 13) με τα υψηλότερα ποσοστά να παρατηρούνται στην Πορτογαλία (76%) και στην Ιρλανδία (75%).
2. Βασικές πηγές ανησυχίας σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο
Περίπου τέσσερις στους δέκα πολίτες της ΕΕ θεωρούν την υγεία ως το σημαντικότερο ζήτημα που αντιμετωπίζει επί του παρόντος η ΕΕ: το ζήτημα αυτό ξεχώρισε το 38% όσων απάντησαν, κάτι που αποτελεί απότομη αύξηση κατά 16 εκατοστιαίες μονάδες από το καλοκαίρι του 2020. Κατέλαβε την πρώτη θέση, πριν από την οικονομική κατάσταση (35%, αμετάβλητη), ενώ η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών των κρατών μελών έπεσε στην τρίτη θέση (21%, -2 εκατοστιαίες μονάδες). Το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή κατέχουν πλέον την τέταρτη θέση (20%, αμετάβλητη), ενώ η μετανάστευση, στο 18% ύστερα από μείωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, δεν αποτελεί πλέον μια από τις τρεις κυριότερες πηγές ανησυχίας για πρώτη φορά από το φθινόπωρο του 2014. Η ανεργία είναι στην έκτη θέση, με 15% των απαντήσεων (-2 εκατοστιαίες μονάδες).
Όσον αφορά τις κύριες πηγές ανησυχίας σε εθνικό επίπεδο, η υγεία θεωρείται επίσης ως το σημαντικότερο ζήτημα (44%), κάτι που συνιστά αύξηση κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες από το καλοκαίρι του 2020. Η οικονομική κατάσταση έρχεται σε δεύτερη θέση, όπως ανέφερε το ένα τρίτο των Ευρωπαίων (33%, αμετάβλητο ποσοστό), ενώ το ένα τέταρτο ξεχώρισε την ανεργία (25%, -3 εκατοστιαίες μονάδες).
3. Η οικονομική κατάσταση και το ευρώ
Οι απόψεις για την εθνική οικονομία εξακολουθούν να επιδεινώνονται: μόνο το 29% των πολιτών της ΕΕ κρίνουν επί του παρόντος ότι η κατάσταση είναι «καλή» (-5 εκατοστιαίες μονάδες από το καλοκαίρι του 2020, -18 από το φθινόπωρο του 2019), το χαμηλότερο επίπεδο για τον συγκεκριμένο δείκτη από την άνοιξη του 2013. Η αναλογία των Ευρωπαίων που θεωρούν ότι η κατάσταση αυτή είναι «κακή» κερδίζει έδαφος αντίστοιχα (69%, +5%).
Οι θετικές απόψεις σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση της εθνικής οικονομίας διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, από 86% στο Λουξεμβούργο έως 7% στην Ιταλία.
Η στήριξη για το ευρώ παραμένει πολύ υψηλή: Το 79% (+4) των πολιτών στη ζώνη του ευρώ είναι υπέρ του κοινού νομίσματος, το υψηλότερο επίπεδο από το 2004, με ποσοστά που κυμαίνονται από 95% στην Πορτογαλία έως 70% στη Γαλλία και την Αυστρία. Συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επτά στους δέκα Ευρωπαίους είναι υπέρ του ευρώ (70%, +3), το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ.
4. Η πανδημία του κορονοϊού
Το 43% των Ευρωπαίων είναι ικανοποιημένο με τα μέτρα που έχουν μέχρι στιγμής λάβει οι εθνικές κυβερνήσεις για να καταπολεμήσουν την πανδημία (-19 εκατοστιαίες μονάδες από το περασμένο καλοκαίρι), ενώ το 56% δηλώνει δυσαρεστημένο (+19).
Η ίδια αναλογία παρατηρείται ως προς την ικανοποίηση των ατόμων που απάντησαν με τα μέτρα που έλαβε η ΕΕ (43%, -2), ενώ το 49% είναι δυσαρεστημένο (+5). Ωστόσο, το 59% εμπιστεύεται την ΕΕ να λάβει τις σωστές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας στο μέλλον.
Πάνω από έξι στους δέκα Ευρωπαίους (61%) πιστεύουν ότι η οικονομία της χώρας τους θα ανακάμψει από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού το 2023 ή αργότερα. Λιγότερο από το ένα τέταρτο πιστεύει ότι η ανάκαμψη θα έρθει το 2022 (23%) και μόλις το 5% πιστεύει ότι αυτό θα γίνει φέτος, το 2021. Σχεδόν ένας στους δέκα φοβούνται ότι η οικονομία της χώρας τους δεν θα ανακάμψει ποτέ από τις επιπτώσεις της πανδημίας (8%).
Η πλειονότητα των Ευρωπαίων πιστεύει ότι το NextGenerationEU, το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ ύψους 750 δισ. ευρώ, αποτελεί αποτελεσματικό μέσο για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού (55%). Σχεδόν τέσσερις στους δέκα πιστεύουν ότι δεν είναι αποτελεσματικό (38%).
Από το καλοκαίρι του 2020, η προσωπική εμπειρία των Ευρωπαίων όσον αφορά τα μέτρα για την καταπολέμηση της πανδημίας, όπως ο εγκλεισμός, έχει επιδεινωθεί: οι περισσότεροι πολίτες της ΕΕ θεωρούν τώρα ότι ήταν δύσκολο να προσαρμοστούν σε αυτά (40%, +8 εκατοστιαίες μονάδες από το καλοκαίρι του 2020), ενώ λιγότεροι από τρεις στους δέκα δηλώνουν ότι τους ήταν «εύκολο να προσαρμοστούν σε αυτά» (29%, -9). Η αναλογία όσων δηλώνουν ότι «το να προσαρμοστούν σε αυτά ήταν εύκολο αλλά και δύσκολο» παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη, σε 31% (+1).
5. Εμβολιασμός κατά της νόσου Covid-19
Το 45% των Ευρωπαίων απάντησε ότι θα επιθυμούσαν να εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατόν, ή είχαν ήδη εμβολιαστεί κατά την έρευνα, και το 20% ότι θα επιθυμούσε να εμβολιαστεί κάποια στιγμή εντός του 2021. Το 21% θα επιθυμούσε να εμβολιαστεί αργότερα. Μόνο το 12% δηλώνει ότι δεν θα εμβολιαστεί ποτέ και 2% απάντησε ότι δεν γνωρίζει.
Σε 21 χώρες η πλειονότητα των ατόμων που απάντησαν θα επιθυμούσε να εμβολιαστεί το συντομότερο δυνατόν ή έχει ήδη εμβολιαστεί, με επικεφαλής την Ιρλανδία (74%), τη Δανία (73%) και τη Σουηδία (71%). Από την άλλη, λιγότεροι από ένας στου πέντε απαντήσαντες επιθυμεί να εμβολιαστεί το συντομότερο δυνατόν στη Βουλγαρία (19%) και στην Κύπρο (16%).
Ιστορικό
Το τακτικό χειμερινό Ευρωβαρόμετρο 2020-2021 (EB 94) πραγματοποιήθηκε μέσω προσωπικών και διαδικτυακών συνεντεύξεων μεταξύ 12 Φεβρουαρίου και 18 Μαρτίου 2021 στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και σε δώδεκα χώρες ή εδάφη. Πραγματοποιήθηκαν 27.409 συνεντεύξεις στα κράτη μέλη της ΕΕ-27 από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 11 Μαρτίου 2021.
*Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή
