Η νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου (εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συλλογή δεδομένων: Μάρτιος - Απρίλιος 2021) καταδεικνύει ότι οι πολίτες της ΕΕ νιώθουν όλο και περισσότερο τον αντίκτυπο της πανδημίας Covid-19 στην προσωπική τους ζωή και την οικονομική τους κατάσταση. Οι πολίτες κατατάσσουν την δημόσια υγεία, την καταπολέμηση της φτώχειας, τη στήριξη της οικονομίας και της εργασίας, καθώς και τον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων που θα πρέπει να έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. 8 στους 10 ερωτηθέντες δηλώνουν ενήμεροι σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους η ΕΕ αντιμετωπίζει τις συνέπειες της πανδημίας και το Ευρωβαρόμετρο του ΕΚ για την Άνοιξη του 2021 δείχνει γενικότερα ισχυρή στήριξη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και ευρεία συναίνεση ότι παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η πανδημία Covid-19, αντιμετωπίζονται καλύτερα όταν αντιμετωπίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τον αντίκτυπο της Covid-19 στην οικονομική τους κατάσταση βίωσαν ή αναμένουν να βιώσουν περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους
Στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021, 31% των Ευρωπαίων έχουν ήδη δει την οικονομική τους κατάσταση να επηρεάζεται αρνητικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 50% για την Ελλάδα και στο 43% στην Κύπρο. Ένα ποσοστό της τάξης του 26% επιπλέον αναμένει ότι αυτό πρόκειται να συμβεί - με τους ερωτηθέντες να απαντούν με αυτό τον τρόπο κατά 30% στην Ελλάδα και 16% στην Κύπρο. Το συνολικό 57% που απάντησε με αυτούς τους δύο τρόπους αντιπροσωπεύει την πλειονότητα των πολιτών σε επίπεδο ΕΕ. Κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο βρίσκεται το ποσοστό των ερωτηθέντων της Κύπρου (59%), ενώ οι ερωτηθέντες στην Ελλάδα έχουν σαφώς αρνητικότερη εικόνα, με το ποσοστό να ανέρχεται στο 80%.
Όσον αφορά σε μέτρα τύπου «lockdown», οι πολίτες πιστεύουν ότι τα αναμενόμενα οφέλη για την υγεία υπερτερούν της οικονομικής ζημίας
Παρά τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (58%) πιστεύει ότι τα οφέλη για την υγεία που προέκυψαν από τα περιοριστικά μέτρα στη χώρα τους υπερτερούν της οικονομικής ζημίας που πιθανώς αυτά επέφεραν. Με τη δήλωση αυτή φαίνεται να συμφωνεί το 55% των πολιτών στην Ελλάδα και το 54% στην Κύπρο. Την ίδια γνώμη έχουν και οι πολίτες στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, γεγονός που υποδηλώνει αλλαγή στην στάση των πολιτών σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2020, όταν με μικρή πλειοψηφία οι πολίτες έκριναν ότι η οικονομική ζημία ήταν σημαντικότερη, σύμφωνα με έρευνα του ΕΚ.
Οκτώ στους δέκα Ευρωπαίους γνωρίζουν τι έχει κάνει η ΕΕ από πέρυσι το καλοκαίρι - ωστόσο μόνο οι μισοί εγκρίνουν τους χειρισμούς της
Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν καλά τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταπολέμηση της πανδημίας Covid-19 και των συνεπειών της: 8 στους 10 Ευρωπαίους (84% στην Ελλάδα, 85% στην Κύπρο) έχουν ακούσει, δει ή διαβάσει κάτι σχετικά με τα μέτρα ή τις ενέργειες της ΕΕ ως απάντηση στην πανδημία, ενώ σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες (48%) σε ευρωπαϊκό επίπεδο γνωρίζουν ποια είναι αυτά τα μέτρα. Ωστόσο, παρά το υψηλό αυτό ποσοστό ενημέρωσης, μόνο το 48% των πολιτών της ΕΕ κατά μέσο όρο δηλώνουν ικανοποιημένοι με τα μέτρα (41% και 63% σε Ελλάδα και Κύπρο αντιστοίχως), ενώ το 50% είναι δυσαρεστημένο, ποσοστό που ανέρχεται στο 58% για την Ελλάδα και στο 36% για την Κύπρο. Ομοίως, μόνο το 44% των πολιτών της ΕΕ (37% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα και 59% στην Κύπρο) δηλώνουν ικανοποιημένοι με τον βαθμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών στην καταπολέμηση της πανδημίας.
Παρά τις διακυμάνσεις, η στήριξη προς την ΕΕ παραμένει πολύ ισχυρή
Παρά τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις καθώς και τις διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ των κρατών μελών, η θετική αξιολόγηση της εικόνας της ΕΕ παραμένει σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδά που έχει καταγραφεί την τελευταία δεκαετία. Κατά μέσο όρο στην ΕΕ οι μισοί πολίτες (48%) έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ. Ένα επιπλέον ποσοστό 35% έχει ουδέτερη εικόνα, ενώ μόνο το 17% δηλώνει ότι η εικόνα που έχει για την ΕΕ είναι αρνητική. Τα ποσοστά αυτά συμπίπτουν με τα ποσοστά των ερωτηθέντων στην Κύπρο. Στην Ελλάδα, θετική εικόνα έχει το 40% των ερωτηθέντων, με το 36% να δηλώνει ότι έχει ουδέτερη εικόνα και το 24% αρνητική. Η έρευνα αυτή επανεπιβεβαιώνει την σταθερά αυξανόμενη και ισχυρή θετική τάση όσον αφορά την εικόνα της ΕΕ τα τελευταία δέκα χρόνια, παρά την πανδημία και τις συνέπειές της στις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών.
Ο συνδυασμός της ενίοτε επικριτικής στάσης των πολιτών όσον αφορά στην εφαρμογή ορισμένων μέτρων για την καταπολέμηση της κρίσης με την μακροπρόθεσμα θετική τάση και τη θεμελιώδη στήριξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση δικαιολογεί επίσης τη σαφή και πάντα παρούσα έκκληση για τη μεταρρύθμιση της ΕΕ: το 70% των ερωτηθέντων (64% στην Ελλάδα και 65% στην Κύπρο) δηλώνουν στην έρευνα αυτή ότι τάσσονται γενικά υπέρ της ΕΕ. Ωστόσο, λιγότερο από το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων (23%), τάσσεται υπέρ της ΕΕ «όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής» - σημειώνοντας πτώση τεσσάρων μονάδων από τον Νοέμβριο/Δεκέμβριο 2020. Περίπου το ήμισυ των ερωτηθέντων (47%) δηλώνει ότι είναι «υπέρ της ΕΕ, αλλά όχι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής». Το ποσοστό αυτό είναι κοντά στα αντίστοιχα ποσοστά σε Ελλάδα και Κύπρο (49% και 48%). Επιπλέον, στην Ελλάδα και την Κύπρο, μόλις 15% και 17% αντιστοίχως τάσσονται υπέρ της ΕΕ «όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής».
Υγεία, εμβολιασμοί και περισσότερες αρμοδιότητες στην αντιμετώπιση κρίσεων ως βασικές προτεραιότητες της ΕΕ
Το 74% των Ευρωπαίων (77% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα, 86% στην Κύπρο) επιθυμούν η ΕΕ να αποκτήσει περισσότερες αρμοδιότητες στην αντιμετώπιση κρίσεων όπως η πανδημία Covid-19, συμπεριλαμβανομένου ενός 28% που «συμφωνεί απόλυτα» με την ιδέα (29% στην Ελλάδα, 55% στην Κύπρο).
Ερωτώμενοι σχετικά με τους τομείς στους οποίους πρέπει να δώσει προτεραιότητα η ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας, οι Ευρωπαίοι αναφέρουν ως σημαντικότερο την ταχεία πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για όλους τους πολίτες της ΕΕ (39%). Στη λίστα των προτεραιοτήτων ακολουθεί η διάθεση περισσότερων χρημάτων στην ανάπτυξη θεραπειών και εμβολίων (29%), η καθιέρωση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη διαχείριση κρίσεων (28%) και η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για την υγεία (25%).
Στην Ελλάδα, στην πρώτη θέση με 44% ισοψηφούν η ανάγκη να δοθεί η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να στηρίξουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους που επλήγησαν από την πανδημία (στην πρώτη θέση και στην Κύπρο με 38%) και η επένδυση περισσότερων πόρων στην οικονομία για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ (36% στην Κύπρο). Επίσης 36% στην Κύπρο ζητά τη διάθεση περισσότερων χρημάτων στην ανάπτυξη θεραπειών και εμβολίων (28% στην Ελλάδα). Στη δεύτερη θέση βρίσκεται στην Ελλάδα η ταχεία πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια (33%). Στην τρίτη θέση και για τις δύο χώρες βρίσκεται η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής υγείας (Ελλάδα-29%, Κύπρος 32%).
Το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει προτεραιότητα στη δημόσια υγεία αλλά και να καταπολεμήσει τη φτώχεια και την κλιματική αλλαγή
Όσον αφορά συγκεκριμένα τις προσδοκίες τους από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι πολίτες εκφράζουν την επιθυμία οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί τους να δώσουν προτεραιότητα στη δημόσια υγεία (49%). Ακολουθούν η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (39%), τα μέτρα στήριξης της οικονομίας και η δημιουργία θέσεων εργασίας (επίσης με 39%), καθώς και η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής (34%).
Η λήψη μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας κατατάσσεται ψηλότερα στη λίστα των προτεραιοτήτων που θα πρέπει να έχουν οι ευρωβουλευτές στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπου καταλαμβάνει την πρώτη και τη δεύτερη θέση αντίστοιχα (67% Ελλάδα, 57% Κύπρος). Η δημόσια υγεία βρίσκεται στη πρώτη θέση για την Κύπρο (72%) και στη δεύτερη θέση για την Ελλάδα (60%), ενώ τα μέτρα κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού κατατάσσονται τρίτα και για τις δύο χώρες, με παρόμοια ποσοστά (54% στην Ελλάδα, 53% στην Κύπρο).
Σχετικές πληροφορίες
Το Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την άνοιξη του 2021 διεξήχθη από την 1η Μαρτίου μέχρι τις 12 Απριλίου σε 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε δια ζώσης και ολοκληρώθηκε με διαδικτυακές συνεντεύξεις όπου αυτό ήταν απαραίτητο, δεδομένων των περιορισμών λόγω πανδημίας. Διεξήχθησαν 26.669 συνεντεύξεις συνολικά.
*Πηγή: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο