Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επιβολή της πρώτης παγκόσμιας εισφοράς άνθρακα στα σύνορα μεταθέτει τα περιβαλλοντικά ζητήματα και στο εμπόριο, παραβιάζοντας τις διεθνείς αρχές και επηρεάζοντας αρνητικά τις προοπτικές για οικονομική ανάπτυξη- όπως δήλωσε η Κίνα πρόσφατα.
Ο Μηχανισμός Προσαρμογής των Συνόρων Άνθρακα (CBAM) κατατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αυτό το μήνα ως φόρος CO2 για τα ρυπογόνα προϊόντα ώστε να προστατευθούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες που αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές άνθρακα και κόστη για την απαλλαγή από τον άνθρακα.
Με έναρξη ισχύος από το 2026, κάποιες εταιρείες με εισαγωγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να πληρώνουν μια προσαρμογή άνθρακα στα σύνορα για προϊόντα υψηλής έντασης άνθρακα, όπως ο χάλυβας.
Ωστόσο, το μέτρο αυτό πάντα προκαλούσε αντιδράσεις στους εμπορικούς εταίρους της Ευρώπης, καθώς παραβιάζονται οι κανονισμοί του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
«Ο CBAM είναι ουσιαστικά ένα μονομερές μέτρο που μεταθέτει το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και στον τομέα του εμπορίου», όπως δήλωσε ο Liu Youbin, εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικολογίας και Περιβάλλοντος σε συνέντευξη Τύπου.
«Παραβιάζει τις αρχές του ΠΟΕ… και (θα) υπονομεύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη στην παγκόσμια κοινότητα και τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης», δήλωσε.
Επανέλαβε τη θέση της Κίνας ότι η απάντηση κάθε χώρας στην κλιματική αλλαγή πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επίπεδο οικονομικής της ανάπτυξης. Δήλωσε, επίσης, ότι ο φόρος CO2 θα βλάψει σοβαρά την προθυμία και την ικανότητα των χωρών να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Ως ο μεγαλύτερος παραγωγός βιομηχανικών πρώτων υλών (όπως ο χάλυβας και το τσιμέντο) στον κόσμο, η Κίνα θα μπορούσε να πληγεί περισσότερο από το δασμολογικό καθεστώς στα σύνορα, ανέφεραν ερευνητές του Κέντρο Βιομηχανικής Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Tsinghua σε δημοσίευση του Μαΐου.
Ωστόσο, δήλωσαν ότι οι επιπτώσεις θα εξασθενούν με την πάροδο του χρόνου, ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο φόρος θα έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη της Κίνας.
Άλλοι υποστήριξαν ότι η Κίνα θα επηρεαστεί λιγότερο, και ότι το βάρος θα είναι μεγαλύτερο για την Ευρώπη.
«Οι περισσότεροι από τους τομείς της Κίνας χαρακτηρίζονται από περιορισμένο εμπόριο, σε αντίθεση με τη Ρωσία που παρουσιάζει ανεπτυγμένο εμπόριο- ιδίως διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και εμπόριο αλουμινίου και λιπασμάτων», δήλωσε ο Nick Mabey- διευθύνων σύμβουλος του E3G (think tank για την αλλαγή του κλίματος) τον Απρίλιο, πριν από την παρουσίαση της πρότασης που περιελάμβανε όλους αυτούς τους τομείς.
Η Κίνα εγκαινίασε επίσης πρόσφατα το δικό της σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (παρόμοιο με το σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ε.Ε. και τα ανώτατα όρια), το οποίο θέτει τιμή στην εκπομπή άνθρακα. Αυτό θα βοηθήσει στη σύγκριση των διαφορών στην τιμή του άνθρακα μεταξύ των δύο εμπορικών εταίρων.
Από τις 16 Ιουλίου που τέθηκε σε ισχύ, το σύστημα κατέγραψε όγκο συναλλαγών για 4,83 εκατομμύρια τόνους που ανήλθε στα 51,7 γουάν (6,8 ευρώ) ανά τόνο. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου πάνω από 50 ευρώ για την αγορά άνθρακα της Ε.Ε.
Ο συνοριακός φόρος θα μπορούσε να ενθαρρύνει την Κίνα να προσαρμόσει τις τιμές του άνθρακα στο εθνικό της σύστημα εμπορίας εκπομπών βάσει των τιμών της Ε.Ε., σύμφωνα με την Guotai Junan Futures.
Ομοίως, μια πρόσφατη επιμονή από πλευράς των Αμερικανών Δημοκρατικών νομοθετών θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στη δημιουργία μιας αμερικανικής εισφοράς άνθρακα στα σύνορα, η οποία και θα ασκούσε μεγαλύτερη πίεση στην Κίνα για χαμηλότερες τιμές άνθρακα.
*πρώτη δημοσίευση: www.euractiv.com