ΕΠΟΧΗ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΝΑΤΑΡΑΞΕΩΝ

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Η Θάλασσα της Κίνας, αφ’ ενός, και η Μεσόγειος, αφ’ ετέρου, είναι πολύ πιθανόν να γίνουν σύντομα το θέατρο σοβαρών γεωπολιτικών αναταράξεων. Οι τελευταίοι βορειοκορεατικοί λεονταρισμοί ίσως προαναγγέλλουν την εκδήλωση των κινεζικών φιλοδοξιών στην ΝΑ Ασία, σε μία περίοδο που η αμερικανική οικονομία είναι σοβαρά εξαρτημένη από την κινεζική στήριξη ενώ η Ευρώπη, από την πλευρά της, ψάχνει να βρει τρόπους να ξεπεράσει την οδυνηρή κρίση χρέους της ευρωζώνης. Μία κρίση, εξάλλου, που ως φαίνεται θα έχει διάρκεια και αυτός είναι ο λόγος που διακυβεύεται η ευρωπαϊκή συνοχή.

Για να επανέλθουμε ωστόσο στη ΝΑ Ασία, θα πρέπει να επικεντρωθεί η προσοχή μας στις κινεζικές πρωτοβουλίες για εντονότερη στρατιωτική παρουσία του Πεκίνου στην νότια πλευρά της Θάλασσας της Κίνας, γεγονός που ήδη προκαλεί κρίση στις σχέσεις Κίνας-Βιετνάμ. Συγκεκριμένα, η κινεζική πλευρά έχει εδαφικές απαιτήσεις σε ένα νησί που το 1957 είχε εκχωρηθεί στο Βιετνάμ για πολιτικούς λόγους και τώρα διεκδικείται η επιστροφή του. Το θέμα αυτό είναι σοβαρό γιατί όλα δείχνουν ότι, μέσω μιας επίδειξης δυνάμεως, το Πεκίνο θα επιδιώξει να το διεθνοποιήσει.

Αναφορικά με την Μεσόγειο, η κατάσταση είναι πολύ πιο κρίσιμη. Μετά την νέα προσέγγιση Τουρκίας και Ισραήλ και τις δηλώσεις Οτσαλάν για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης στις διαφορές Κούρδων-Τουρκίας, πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι στον μεσανατολικό χώρο προοιωνίζονται εξελίξεις με πιθανό ισραηλινό κτύπημα κατά του Ιράν και των πυρηνικών του εγκαταστάσεων και διαμελισμό του Ιράκ.

Επίσης, πολλά είναι τα ερωτήματα που υπάρχουν σχετικά με τις εξελίξεις στην Συρία, όπου αμφισβητείται κατά πόσον είναι ορθή η γαλλική απόφαση για ενίσχυση με όπλα της αντιπολίτευσης στο μπααθικό καθεστώς Άσαντ.

Τέλος, καθοριστικό ρόλο παίζει και η ύπαρξη υδρογονανθράκων στην ΝΑ Μεσόγειο, με τα κοιτάσματα «Αφροδίτη» και «Λεβιάθαν» (Ισραήλ) να βρίσκονται στο επίκεντρο πιθανών αντιπαραθέσεων. Σημειώνεται επίσης ότι η αξιοποίηση των παραπάνω κοιτασμάτων σε υδρογονάνθρακες δεν είναι καθόλου βέβαιον ότι θα προσελκύσει και τα απαραίτητα επενδυτικά κεφάλαια, δεδομένου ότι τον τελευταίο καιρό σημαντικές επενδύσεις γίνονται στις ΗΠΑ στην παραγόμενη από σχιστόλιθους ενέργεια –την οποία, ως γνωστόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απορρίψει γιατί θεωρεί ότι προκαλεί σοβαρές ζημιές στο φυσικό περιβάλλον.

Πάντως, όπως και να έχουν τα πράγματα, γεγονός είναι ότι πιθανώς η ΕΕ να αλλάξει γνώμη γιατί παρόμοιες ενεργειακές δυνατότητες διαθέτει και η Ρωσία.

Είναι έτσι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι η Ρωσία, όπως λένε πληροφορίες μας από την Μόσχα, τον τελευταίο καιρό ανεβάζει τον πήχυ και βάζει στόχο μια πετρελαϊκή άνθιση του μεγέθους που βιώνουν σήμερα οι ΗΠΑ εφαρμόζοντας τις τεχνικές που προκάλεσαν την αμερικανική «σχιστολιθική επανάσταση» στα κοιτάσματα της Σιβηρίας. Σύμφωνα με έναν από τους σημαντικότερους «πετρελαιάδες» της Ρωσίας, τον Leonid Fedun, αντιπρόεδρο της Lukoil, η Ρωσία –που είναι η δεύτερη ισχυρότερη παραγωγός πετρελαίου μετά την Σαουδική Αραβία– θα μπορέσει να διατηρήσει την παραγωγή αργού στα 10 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως για τα επόμενα πολλά χρόνια, καθώς η άντληση από σχιστολιθικά κοιτάσματα (shale) στο Μπαζενόφ στην δυτική Σιβηρία αποκαθιστά την εξάντληση των ώριμων κοιτασμάτων.

Για να επιτευχθεί το αποτέλεσμα αυτό, τονίζει ο L.Fedun, είναι απαραίτητες οι νέες φορολογικές ελαφρύνσεις που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση στον κλάδο. Οι εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται επί μακρόν ότι η Ρωσία είναι από τις πρώτες στον κατάλογο των χωρών που έχουν την δυνατότητα να αντιγράψουν στην «σχιστολιθική επανάσταση» της Βορείου Αμερικής. Διαθέτει τεράστια μη συμβατικά, σχιστολιθικά κοιτάσματα, πολύ ανεπτυγμένη πετρελαϊκή βιομηχανία και λίγη από την περιβαλλοντική αντίθεση που έχει μπλοκάρει τα έργα σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκές χώρες.

Κατά πόσον, βέβαια, όλα αυτά απασχολούν και τους καθ’ ημάς επαΐοντες είναι μάλλον ένα περιττό ερώτημα, σε μία χώρα που τρέφεται με τα χαρούπια του λαϊκισμού…