Η Ε.Ε. απέναντι στον υβριδικό πόλεμο του Λουκασένκο

του N. Peter Kramer

Ήδη από το καλοκαίρι, η Ε.Ε. βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα πρόκληση. Πρόκειται για μια νέα μορφή υβριδικού πολέμου, όπου οι μετανάστες χρησιμοποιούνται ως «όπλα». Σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Ε., 7.935 μετανάστες από τη Λευκορωσία έχουν εισέλθει στην Ε.Ε.: 4.216 προς τη Λιθουανία, 414 στη Λετονία και 3.305 στην Πολωνία. Οι μετανάστες προσπαθούν να ταξιδέψουν από εκεί.

Η Λευκορωσία «ψαρεύει» μετανάστες από την Αφρική και την Μέση Ανατολή, και τους φέρνει στο κατώφλι της Ε.Ε. Ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας Λουκασένκο θέλει να δώσει μιαν απάντηση στην Ε.Ε. και στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις «Βρυξέλλες» μετά το επεισόδιο αεροπειρατείας με σκοπό τη σύλληψη ενός ηγέτη της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας. Αν και η αλήθεια είναι πως οι σχέσεις ήταν και πριν από το συμβάν τεταμένες, αφού η Ε.Ε. δεν αναγνώριζε τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών.

Η Ε.Ε. προσπάθησε μέσω διπλωματικών διαύλων να πείσει τις χώρες προέλευσης - διέλευσης μεταναστών να αντιταχθούν απέναντι στην τακτική του Λουκασένκο. Από την Τουρκία, για παράδειγμα, ζητήθηκε να μειώσει τη συχνότητα των πτήσεων από την Κωνσταντινούπολη προς το Μινσκ. Συνομιλίες έγιναν και με το Ιράκ. Επίσης, η Επιτροπή παρακολουθεί στενά πτήσεις από το Μαρόκο, τη Συρία, τη Λιβύη, το Αζερμπαϊτζάν και το Κατάρ (δηλαδή από χώρες με τις οποίες η Ε.Ε. δεν έχει και τις πιο καλές σχέσεις).

Η Πολωνία έχει κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και έχει συγκεντρώσει 12.000 στρατιώτες στα σύνορα. Υπήρξαν, μάλιστα, διάφορες εμπλοκές στα πολωνικά σύνορα, όπου δέκα μετανάστες έχασαν τη ζωή τους. Η Ε.Ε. έχει μεν παράσχει βοήθεια, αλλά αρνήθηκε να επιτρέψει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) να έχει πρόσβαση στην περιοχή όπου σκοτώθηκαν μετανάστες. Φαίνεται ότι η Πολωνία θέλει να συνεχίσει να απωθεί τους μετανάστες στη Λευκορωσία χωρίς να ενοχλείται από τη Frontex, η οποία ελέγχεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πρακτική αυτή.

Η Ε.Ε. βρίσκεται τώρα πιο κοντά σε έναν νέο γύρο κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας. Οποιεσδήποτε άμεσες κυρώσεις κατά της αεροπορικής εταιρείας Belavia, θα της στερούσαν τη δυνατότητα να μισθώνει αεροσκάφη. Την ίδια στιγμή, αυξάνονται οι εκκλήσεις προς την Ε.Ε. για να επιβάλει κυρώσεις και κατά των Turkish Airlines και Aeroflot, οι οποίες εκτελούν πτήσεις από τη Μέση Ανατολή προς το Μινσκ. Σε ερώτηση για το εάν οι κυρώσεις έχουν αποτελέσματα, ένας εκπρόσωπος της Επιτροπής δήλωσε λακωνικά: «Ναι, βλέπουμε ότι λειτουργούν».