της Νατάσας Φραγκούλη
Ένα ξεκάθαρο μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες έστειλε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κυρία Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από το βήμα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Θέλοντας να καταστήσει σαφές ότι η Ε.Ε. διεκδικεί σθεναρά την τεχνολογική της απεξάρτηση, η επικεφαλής της Επιτροπής τόνισε: “Έως το 2030, το 20% της παγκόσμιας παραγωγής μικροτσίπ θα πρέπει να πραγματοποιείται στην Ευρώπη”.
Η κυρία φον ντερ Λάιεν, αναφερόμενη στο ζέον θέμα των ημιαγωγών, υπογράμμισε την ανάγκη επενδύσεων στην ανάπτυξη, την παραγωγή και τη χρήση αυτής της βασικής τεχνολογίας. “Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Θα προτείνουμε τον ευρωπαϊκό νόμο για τα μικροκυκλώματα στις αρχές Φεβρουαρίου”, σημείωσε στην ομιλία της μέσω τηλεδιάσκεψης.
Το στοίχημα που έχει θέσει η Ένωση είναι η επί ευρωπαϊκού εδάφους παραγωγή ημιαγωγών (μικροτσίπ) - των πανταχού παρόντων αυτών εξαρτημάτων στις ηλεκτρονικές συσκευές, στα αυτοκίνητα, στις τεχνολογικές υποδομές. Εξαρτημάτων που είναι απαραίτητα στην Ευρώπη σήμερα, αλλά έρχονται από την Κίνα, την Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα.
Η Ευρώπη, δια στόματος της αρμόδιας Επιτρόπου για τον Ανταγωνισμό, κυρίας Μαργκρέτε Βεστάγκερ, έχει γνωστοποιήσει την απόφαση της να χαλαρώσει το ισχύον καθεστώς περί κρατικών ενισχύσεων με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής μικροτσίπ. Πρακτικά, η Ευρώπη επιδιώκει μέσω των κρατικών ενισχύσεων να στηρίξει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, ώστε να ενδυναμώσει την ευρωπαϊκή παραγωγή ημιαγωγών.
Τα πολύτιμα μικροτσίπ
Η παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών δυναμιτίζει τη λειτουργία βασικών κλάδων της διεθνούς οικονομίας, αφού τα μικροτσίπ περιλαμβάνονται σε μια σειρά από προϊόντα: από το Play Station 5s και τις ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες μέχρι τα smartphones και τα πλυντήρια ρούχων και από τα αεροσκάφη και τις ιατρικές συσκευές μέχρι τα αυτοκίνητα.
Η Κομισιόν διά στόματος Βεστάγκερ έχει ξεκαθαρίσει ότι η Ε.Ε. στοχεύει να δημιουργήσει “τα δικά της ασφαλή αποθέματα ημιαγωγών”. Για τον σκοπό αυτό, “θα εγκρίνει την εκταμίευση δημοσίων κονδυλίων για να καλυφθούν τυχόν ελλείμματα χρηματοδότησης που θα προκύψουν”.
Στόχος της Ένωσης είναι η σταδιακή απεξάρτηση από την Ανατολή, όσον αφορά στις εισαγωγές ημιαγωγών και αυτήν την εξάρτηση επιχειρεί να ανατρέψει με τις κρατικές ενισχύσεις της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ημιαγωγών
Το άνοιγμα του δρόμου για κρατικές ενισχύσεις στον τομέα των ημιαγωγών στηρίζουν χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ενώ στο αντίπαλο στρατόπεδο, αυτό των αρνητών του μέτρου, περιλαμβάνονται κράτη – μέλη, όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Ιρλανδία, που αντιτίθενται στις κρατικές ενισχύσεις για στήριξη μαζικής παραγωγής ημιαγωγών.
Σήμερα, η συμμετοχή της Ένωσης στην παγκόσμια παραγωγή μικροτσίπ είναι μόλις 10%. Η Ευρώπη ήλεγχε τη δεκαετία του 1990 το 40%της παγκόσμιας αγοράς μικροτσίπ, η οποία φτάνει σήμερα σε αξία τα $440 δισ.
Περί κρατικών ενισχύσεων
Η πανδημία της COVID-19 και η στενότητα στην παραγωγή ημιαγωγών ανέδειξε την τεράστια ζήτηση, που υπάρχει για τα μικροτσίπ. Εξαιτίας της εξαιρετικής κατάστασης και της εξάρτησης της προσφοράς από περιορισμένο αριθμό επιχειρήσεων σ’ ένα δύσκολο γεωπολιτικό πλαίσιο, η Ε.Ε. εξετάζει το ενδεχόμενο της κάλυψης δυνητικών χρηματοδοτικών κενών με σκοπό τη δημιουργία, ιδίως, πρωτοποριακών ευρωπαϊκών εγκαταστάσεων στο οικοσύστημα των ημιαγωγών.
Οι ενισχύσεις θα υπόκεινται σε αυστηρές διασφαλίσεις όσον αφορά στον ανταγωνισμό και θα τελούν υπό την προϋπόθεση ότι τα οφέλη τους κατανέμονται ευρέως και χωρίς διακρίσεις σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικονομία.
*πρώτη δημοσίευση: www.sepe.gr