Σημαντικές προσπάθειες, ώστε να διακριθούν στο πεδίο της έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, κάνουν οι περιφέρειες ανά την Ελλάδα. Μπορεί ο βασικός όγκος του R&D στην Ελλάδα σήμερα να παράγεται στην Αττική, ωστόσο, όλες οι περιφέρειες κάνουν προσπάθειες για τη μείωση του περιφερειακού χάσματος στο επίπεδο της έρευνας και καινοτομίας.
Σύμφωνα με την έκδοση “Έρευνα, Ανάπτυξη & Καινοτομία στις Ελληνικές Περιφέρειες - Έκδοση 2021" του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, το 2019 οι Περιφέρειες Αττικής (1,63%), Κρήτης (1,51%), Ηπείρου (1,47%) και Δυτικής Ελλάδας (1,40%) υπερέβαιναν τον εθνικό μέσο όρο (1,28%) στον δείκτη “ένταση Ε&Α”. Ο συγκεκριμένος δείκτης μετρά τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ και είναι βασικός για τη σημασία, που αποδίδει μια χώρα ή περιφέρεια στη συγκεκριμένη δραστηριότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκδοσης, όσον αφορά την απασχόληση του προσωπικού Ε&Α, δηλαδή των ερευνητών (επιστήμονες, μηχανικοί, διδάκτορες) και του λοιπού προσωπικού (τεχνικοί, προγραμματιστές,), το μεγαλύτερο μέρος εντοπίζεται στην Περιφέρεια Αττικής. Ακολουθούν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η Περιφέρεια Κρήτης.
Στον δείκτη “Ποσοστό (%) του προσωπικού Ε&Α στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό (εργατικό δυναμικό)”, η υψηλότερη επίδοση το 2019 καταγράφεται στην Περιφέρεια Αττικής (1,56%). Ακολουθούν η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (1,38%), η Περιφέρεια Κρήτης (1,37%) και η Περιφέρεια Ηπείρου (1,24%), ποσοστά που είναι υψηλότερα της μέσης εθνικής επίδοσης (1,18%).
Περί εξωστρέφειας
Η έρευνα αποτυπώνει, επίσης, τα δεδομένα συμμετοχής των ελληνικών φορέων σε ερευνητικά έργα στο πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έρευνα & καινοτομία. Τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν έναν ασφαλή δείκτη ισχυρής εξωστρέφειας των περιφερειών, αλλά και έναν εν δυνάμει δείκτη επιστημονικής αριστείας.
Η πλειονότητα των συμμετοχών στον Ορίζοντα 2020 την περίοδο 2014-2020 αφορά φορείς από την Περιφέρεια Αττικής (3.221 συμμετοχές), οι οποίοι έλαβαν χρηματοδότηση πάνω από €978 εκατ., περίπου το 60% της συνολικής κοινοτικής χρηματοδότησης στη χώρα.
Ακολουθούν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με 949 συμμετοχές και €324 εκατ. και η Περιφέρεια Κρήτης με 490 συμμετοχές και €171 εκατ.
Ερευνητική παραγωγή
Η ερευνητική παραγωγή σε διδακτορικές διατριβές και επιστημονικές δημοσιεύσεις συνδέεται με την επιστημονική εξειδίκευση και την αριστεία των περιφερειών. Ο μεγαλύτερος αριθμός διδακτορικών διατριβών αφορά την Περιφέρεια Αττικής (2.889 την περίοδο 2016-2019) και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (1.318 την περίοδο 2016-2019).
Όσον αφορά τις επιστημονικές δημοσιεύσεις, την περίοδο 2014-2018, οι δημοσιεύσεις των φορέων της Περιφέρειας Κρήτης επιτυγχάνουν τον υψηλότερο δείκτη απήχησης (10,68) και ακολουθούν οι δημοσιεύσεις της Ηπείρου (10,60), του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου (10,06), της Δυτικής Μακεδονίας (9,63), της Αττικής (9,41), της Κεντρικής Μακεδονίας (8,89), της Πελοποννήσου (8,29), της Στερεάς Ελλάδας (7,70), της Δυτικής Ελλάδας (7,64), της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (6,47), της Θεσσαλίας (6,37) και των Ιονίων Νήσων (3,96).
Επιχειρηματική καινοτομία
Συνολικά, οι ελληνικές επιχειρήσεις φαίνεται να επιτυγχάνουν αξιόλογες επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας, καθώς οι εταιρείες σε σχεδόν όλες τις Περιφέρειες προβαίνουν σε κάποιο τύπο καινοτομίας σε ποσοστό υψηλότερο του 50%. Οι υψηλότερες επιδόσεις - ξεπερνώντας τη μέση εθνική επίδοση - καταγράφονται στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (62,6%), στην Περιφέρεια Αττικής (61,6%) και στην Περιφέρεια Κρήτης (60,8%).
*πρώτη δημοσίευση: www.sepe.gr
