Σπρώχνοντας την Τουρκία στην αγκαλιά της Ρωσίας;
Η σύγκλιση των ρωσοτουρκικών συμφερόντων είναι πιθανώς μονάχα προσωρινή
Παρά τις προσπάθειες, όπως η απόκτηση από την Τουρκία του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, η σύγκλιση του ρωσοτουρκικού ενδιαφέροντος είναι πιθανόν να είναι προβληματική. Τα δύο έθνη είναι πιθανό να αποκλίνουν και πάλι από τη στιγμή που η Συρία κινείται για να ανακτήσει τον έλεγχο του Idlib.
του
James M. Dorsey
Μετάφραση: Μαρία Γαλανάκη
Η απόφαση της κυβέρνησης Trump να επιβάλει κυρώσεις σε δύο ισχυρούς Τούρκους αξιωματούχους σε αντίποινα για τη συνεχής κράτησης ενός Αμερικανού κληρικού, θεωρείται ότι οδήγησε την Τουρκία –μακροχρόνια σύμμαχο του ΝΑΤΟ- στα χέρια της Ρωσίας.
Αυτό θα υπονόμευε περαιτέρω την επιρροή των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, ένα σημαντικό κομμάτι του κόσμου, και θα έδινε το πάνω χέρι στη Ρωσία, το Ιράν, την Κίνα και την όλο και περισσότερο αντιαμερικανική Τουρκία. Η μονομερής έμφαση των ΗΠΑ στην στήριξη του Ισραήλ, φαίνεται ότι μπορεί να οδηγήσει σε αδιαφορία για την περιοχή.
Έκθεση που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS) με έδρα την Ουάσινγκτον, αναφέρει:
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται μια ολιστική και ολοκληρωμένη προσέγγιση ως προς την Ανατολική Μεσόγειο, η οποία θα σταθεροποιήσει την Ευρώπη και θα μεταφέρει την περιφερειακή ισορροπία στη Μέση Ανατολή πίσω τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η επίλυση της συριακής σύγκρουσης είναι απαραίτητη για τη σταθεροποίηση της Ανατολικής Μεσογείου και αναπτύσσοντας την κατάλληλη πολιτική προς μια ολοένα και πιο ανταγωνιστική και αντιδημοκρατική Τουρκία είναι το κλειδί για την επίλυση του παζλ της Συρίας και την επανένταξη της περιοχής στην ευρωατλαντική κοινότητα.
Στην έκθεση αυτή, το Κέντρο ισχυρίστηκε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στρατηγικό συμφέρον να επανέλθουν στην Ανατολική Μεσόγειο ως παράγοντας διατήρησης της ευρωπαϊκής ενότητας και ασφάλειας, σταθεροποιώντας τη Μέση Ανατολή, αντιμετωπίζοντας τη προβολή της εξουσίας από τη Ρωσία, το Ιράν και την Κίνα και αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις πολλών μη κρατικών φορέων.
Υπερβολικές ανησυχίες;
Πόσο αληθής είναι η ανησυχία ότι η Τουρκία θα επιλέξει τη Ρωσία ως νέο εταίρο;
Παρά τις προσπάθειες, όπως η απόκτηση από την Τουρκία του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, η σύγκλιση του ρωσοτουρκικού ενδιαφέροντος είναι πιθανόν να είναι προβληματική. Τα δύο έθνη είναι πιθανό να αποκλίνουν και πάλι από τη στιγμή που η Συρία κινείται για να ανακτήσει τον έλεγχο του Idlib.
Η βορειοδυτική παραμεθόρια περιοχή της Συρίας με την Τουρκία αποτελεί το έδαφος για τους αντάρτες και τους τζιχαντιστές που έφυγαν από περιοχές που κατακτήθηκαν από στρατιωτικές δυνάμεις της Συρίας. Περιλαμβάνει επίσης τους τζιχαντιστές που προέρχονται από τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία.
Πιθανά σημεία ρήξης
Το Idlib είναι μόνο ένα πιθανό σημείο ρήξης στις τουρκορωσικές σχέσεις. Τόσο η Ρωσία όσο και η Συρία βλέπουν το YPG- μια παραστρατιωτική οργάνωση που θεωρείται από την Τουρκία ως τρομοκρατική συνδεδεμένη με το παράνομο PKK- σημαντικό για την επίλυση του Idlib.
Οι εκπρόσωποι του YPG ταξίδεψαν στη Μόσχα, όπου επετράπη στην ομάδα να ανοίξει ένα γραφείο το 2016.
Εκπρόσωποι των Κούρδων της Συρίας συναντήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες με την κυβέρνηση του Προέδρου Bashar al-Assad για να διαπραγματευτούν το μέλλον των κουρδικών περιοχών που η Τουρκία θέλει να απομακρύνει από τον κουρδικό εθνικιστικό έλεγχο. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατέληξαν σε συμφωνία για την κατανομή των εσόδων από το πετρέλαιο από δύο πετρελαϊκά πεδία που λειτουργούν σε κουρδικό επίπεδο.
Η Τουρκία θα μπορούσε να χτυπηθεί πολύ πιο σκληρά από την επίλυση μιας διαμάχης τριάντα ετών υποκινούμενη από την Ρωσία σχετικά με τα δικαιώματα των παράκτιων κρατών της Κασπίας Θάλασσας - τη Ρωσία, το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν. Προγραμματισμένη για τις 12 Αυγούστου, ανοίγει το δρόμο για την κατασκευή ενός πετρελαιαγωγού στην Ευρώπη που θα μπορούσε να υπονομεύσει τις τουρκικές ελπίδες να γίνει ένας εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος παρακάμπτοντας τη Ρωσία.
Επιπλέον, η Ρωσία αυτό το μήνα άρχισε να δίνει όπλα στην Αρμενία. Τα σύνορά της με την Τουρκία και το Ιράν φυλάσσονται από ρωσικά στρατεύματα. Αυτό είναι σημαντικό στο πλαίσιο των ισχυρισμών ότι η Τουρκία σχεδίαζε να δημιουργήσει μια στρατιωτική βάση στο Nakhichevan, μια αυτόνομη περιοχή που χωρίζεται από το Αζερμπαϊτζάν με μια λωρίδα αρμενικής επικράτειας.
Ρώσοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι οι στρατιωτικές κινήσεις της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν στο Nakhichevan θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν εντάσεις ανάμεσα σε Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν στον αρμενικό θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Συμπέρασμα
Γενικά, ο Erdogan θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στις σχέσεις του με τη Ρωσία. Το πόσο γρήγορα μπορεί να καταστραφεί μια υποτιθέμενη συμμαχία Τουρκίας-Ρωσίας, έγινε εμφανής τον Νοέμβριο του 2015, όταν οι δύο χώρες ήρθαν σε πραγματική αντιπαράθεση με την κατάρρευση ενός ρωσικού αεριωθούμενου αεροσκάφους από την Τουρκία.