του Κώστα Χριστίδη*
Είναι γνωστό ότι η ηγεσία αποτελεί μία διαδικασία επηρεασμού του τρόπου σκέψης και δράσης μίας μικρής ή μεγάλης ομάδας ανθρώπων από ένα άτομο, τον ηγέτη, ώστε η ομάδα αυτή εθελοντικά και με κατάλληλη συνεργασία να υλοποιεί στόχους που βελτιώνουν σταθερά τις υπάρχουσες συνθήκες και οδηγούν σε ένα καλύτερο μέλλον. Μετά την συζήτηση επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης Μητσοτάκη είχα σημειώσει ότι η σύνθεσή της (με την συμμετοχή πολλών διακεκριμένων τεχνοκρατών), η έγκαιρη προετοιμασία, η ταχύτητα στις πρώτες δράσεις, η χρήση εργαλείων του σύγχρονου μάνατζμεντ και ένα νέο ύφος πολιτικού διαλόγου ‘’συνιστούν αρχή αλλαγής παραδείγματος του τρόπου λειτουργίας του πολιτικού μας συστήματος’’.
Η εντύπωση αυτή ενισχύθηκε από την ομιλία και την συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Μεθοδικότητα, ρεαλισμός, αυτοπεποίθηση χωρίς έπαρση, αποφυγή διχαστικού λόγου και λαϊκίστικων υποσχέσεων υπήρξαν βασικά χαρακτηριστικά των πρωθυπουργικών εμφανίσεων. Ιδιαίτερης σημασίας ήταν η εντελώς καινοτομική για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα δέσμευση του πρωθυπουργού ότι επιθυμεί να λογοδοτήσει και να κριθεί όχι μόνο στο τέλος της τετραετίας αλλά και ενδιαμέσως, κατ’ έτος, και η ΔΕΘ αποτελεί ένα καλό βήμα απολογισμού των ετήσιων πεπραγμένων και ελέγχου υλοποίησης των εξαγγελιών. Η τακτική αυτή προϋποθέτει διαρκεί παρακολούθηση των θεμάτων, σωστές μετρήσεις (εάν δεν ξέρεις να μετράς κάτι, δεν μπορείς και να το διοικήσεις), στοχοπροσήλωση και αποφυγή του εφησυχασμού.
Με τέτοια συμπεριφορά δημιουργείται και αυξάνεται η εμπιστοσύνη εντός και εκτός Ελλάδος. Η εμπιστοσύνη αποτελεί πολύτιμο πολιτικό και κοινωνικό κεφάλαιο το οποίο επηρεάζει θετικά την σύναψη συμφωνιών, την ταχύτητα και το κόστος των συναλλαγών. Το κεφάλαιο αυτό αυξάνεται με την συμβολή τεσσάρων συστατικών παραγόντων. Ο πρώτος είναι η ακεραιότητα, δηλ. η ταύτιση της εικόνας σου με αυτό που πράγματι είσαι (και όχι να επιτίθεσαι κατά των ελίτ και να κάνεις διακοπές σε θαλαμηγούς ‘’συνεργατών’’ σου), η εντιμότητα, η συνέπεια μεταξύ προθέσεων, λόγων και έργων, το θάρρος να πράττεις σύμφωνα με
ορισμένες αξίες και πεποιθήσεις. Ο δεύτερος είναι τα κίνητρα, τα οποία μαζί με την ατζέντα και την συμπεριφορά πρέπει να βρίσκονται σε αρμονία. Ο τρίτος είναι οι ικανότητες, τα ταλέντα, οι γνώσεις, οι πεποιθήσεις που έμφυτα ή επίκτητα διαθέτουμε και που επιτρέπουν να παράγουμε αποτελέσματα υψηλής ποιότητας και ο τέταρτος είναι, ακριβώς, η παραγωγή θετικών αποτελεσμάτων σε εύλογο χρονικό διάστημα με θεμιτά μέσα (π.χ. πρωτογενή πλεονάσματα μέσω ανάπτυξης της οικονομίας και όχι με υπερφορολόγηση, πάγωμα εκατοντάδων χιλιάδων νέων συντάξεων και απόλυτη συρρίκνωση των δημόσιων επενδύσεων).
Η αξιοπιστία που μεθοδικά κτίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρώτα ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και σήμερα ως πρωθυπουργός, προοιωνίζει σημαντικές πολιτικές και οικονομικές επιτυχίες. Αυτό προβλέπουν και οι αγορές που αντιδρούν θετικά με άμεσο αποτέλεσμα την μείωση του κόστους δανεισμού της χώρας και επόμενο – ως ελπίζεται – την πραγματοποίηση νέων παραγωγικών επενδύσεων.
Τα πρώτα βήματα της νέας κυβέρνησης είναι, σε γενικές γραμμές, ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά. Η Ελλάδα, ατυχώς, έχει μείνει πολύ πίσω, σε πάρα πολλά θέματα και απαιτούνται βαθιές τομές για αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, εμπέδωση του κράτους δικαίου, ουσιαστική αποκέντρωση, αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος κλπ. Μία αναβαθμισμένη ηγετική παρουσία μπορεί να κινητοποιήσει επαρκείς πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις προς την κατεύθυνση των αναγκαίων ριζικών μεταρρυθμίσεων.
*Νομικός – Οικονομολόγος