του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Η «Μαύρη Βίβλος του Κομμουνισμού» εκδόθηκε στη Γαλλία για πρώτη φορά το 1997, με συγγραφείς έξη Γάλλους καθηγητές πολιτικών και κοινωνικών επιστημών, φιλικούς προς την αριστερά. Για να αποτυπωθούν σε 860 και πλέον πυκνογραμμένες σελίδες οι διαπιστώσεις των καθηγητών, απαιτήθηκαν έξη χρόνια ερευνών και μελετών αρχείων, που απασχόλησαν άλλους πέντε ερευνητές από τον ακαδημαϊκό κυρίως χώρο.
Ένας από τους τελευταίους ήταν και ο αείμνηστος Ήλιος Γιαννακάκης (1932-2018), καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο της Λίλλης, γεννημένους στην Αίγυπτο με πατέρα τον ιδρυτή του Κ.Κ. Αιγύπτου στις αρχές του 1940. Στην Ελλάδα, με χίλια βάσανα,το βιβλίο εκδόθηκε το 2001 από τον εκδοτικό οίκο Εστια,ουδέποτε έγινε γνωστό και αμφιβάλλω αν βρίσκεται σε κάποια βιβλιοθήκη.
Καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο κομμουνισμός απ’ όπου πέρασε άφησε πίσω του 100 εκατομμύρια νεκρούς, η «Μαύρη Βίβλος»,οπως γράφει στην εισαγωγή της ελληνικής εκδοσης ο καθηγητής Δημ. Δημητράκος,
«… αξιοποιεί το σύνολο των παλαιότερων αναλύσεων, καθώς και νέων στοιχείων,η δημοσιευση των οποίων, εξαλείφει οποιαδήποτε δυνατότητα διατήρησης έστω και της παραμικρής ψευδαίσθησης όσον αφορά την εγκληματικότητα των κομμουνιστικών καθεστώτων». Κατα τον έγκριτο Έλληνα καθηγητή,στις εξειδικευμένες εικόνες των ιδεολογικών ωραιοποιήσεων, αντιτάσσονται τα γεγονότα στη γλώσσα των αριθμών. Βέβαια,προσθέτει, «τα γεγονότα δεν μιλούν ποτέ μόνα τους. Και οι αριθμοί μόνοι τους δεν σημαίνουν τίποτα. Όμως τα γεγονότα, όπως έλεγε ο Λένιν, έχουν πεισματικό χαρακτήρα. Και οι αριθμοί, όταν είναι αστρονομικοί, μπορούν να αναταράξουν τις συνειδήσεις, πράγμα συχνά αναγκαίο για να δημιουργηθεί ένας προβληματισμός. Αυτό συμβαίνει όταν κάποιο συνταρακτικό γεγονός, η επαφή με κάτι αναπάντεχο, μεταβάλλει ριζικά ένα ολόκληρο σύστημα εδραιωμένων πεποιθήσεων ή τουλάχιστον το θέτει σε σοβαρή αμφισβήτηση.
Όπως προκύπτει από την ανάγνωση των κειμένων, η εξήγηση για την εγκληματικότητα των κομμουνιστικών καθεστώτων συνίσταται στην εξουσιαστική ακράτεια που τα διακρίνει, η οποία με τη σειρά της είναι απόρροια της κάθετης δομής της εξουσίας σε συνδυασμό με τον ακραίο βολονταρισμό της κομμουνιστικής πολιτικής, η οποία συνδέεται με τη στρατηγική της ρήξης με το παρελθόν με την οποία είναι συνυφασμένη.
Ο βολονταρισμός - απαραίτητος για την απόλυτη ρήξη με το παρελθόν - και η απόλυτη αφοσίωση και πειθαρχία στο Κόμμα είναι οι κύριες αιτίες της εγκληματικότητας του κομμουνισμού, εφόσον από την αφετηριακή του αυτοθέσπιση το κομμουνιστικό καθεστώς αποστρέφεται οποιαδήποτε εμπόδια ή όρια - ηθικά, πολιτικά ή πολιτιστικά - στην εφαρμογή του προγράμματός του. Γι’ αυτό και η έννοια της δικτατορίας του προλεταριάτου, την οποία πρωτοδιατύπωσε ο Μάρξ και επεξεργάστηκε θεωρητικά ο Λένιν, εκφράζει απόλυτα το πνεύμα και τις ανάγκες του κομμουνιστικού κινήματος, που συνοψίζεται ακριβώς σ’ αυτόν τον συνδυασμό βολονταρισμού και συγκεντρωτισμού.
Αυτός ο συσχετισμός μεταξύ κομμουνισμού και εγκλήματος σκανδαλίζει τα μέλη της ιδεολογικής κοινότητας της Αριστεράς. Oι ιεροφάντες της εξανίστανται επειδή ουδέποτε είχε αποτολμηθεί στο παρελθόν η κατάργηση αυτού του ταμπού, όπως γράφει ο ιστορικός Marc Lazar, ενώ τώρα μπορούμε να μιλάμε, πλέον, ανοιχτά για τα εγκλήματα του κομμουνισμού.
Η πρόκληση της Μαύρης Βίβλου γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, αν σκεφθεί κανείς ότι το βιβλίο αναφέρεται και σε ένα άλλο θέμα, στο οποίο πολλοί από τους ιδεολογικούς εκφραστές της Αριστεράς δείχνουν μεγάλη ευθιξία, και αυτό είναι η δυνατότητα σύγχρονης μεταξύ κομμουνισμού και ναζισμού, τουλάχιστον όσον αφορά τα εγκλήματα με τα οποία βαρύνονται και οι δύο. Αν η εγκληματικότητα που αποδίδεται στον κομμουνισμό σχετίζεται με τον ολοκληρωτικό του χαρακτήρα, τότε γιατί να μην είναι συγκρίσιμος με άλλα ολοκληρωτικά κινήματα και καθεστώτα, όπως ο φασισμός και ο ναζισμός; Το ερώτημα παραμερίζεται ως ιερόσυλο από τους ιδεολόγους της “προοδευτικής” ορθοφροσύνης. Από τη μεριά του,ο Γάλλος καθηγητης Στεφαν Κουρτουά που ήταν και ο επικεφαλής της σχετικής έρευνας, θεωρεί θεμιτή τη σύγκριση, ακολουθώντας τη συλλογιστική δύο κορυφαίων Ευρωπαίων ιστορικών, του Francois Furet και του Ernst Nolte, καθώς και του Elic Hatevy, που είχε πρώτος εκφράσει την ιδέα της συμμετρίας ανάμεσα στους δύο ολοκληρωτισμούς…».
Με τις διατυπώσεις αυτές ετσι, η Μαύρη Βίβλος στην ουσία αποφαίνεται ότι ένα καθεστώς,ολοκληρωτικό από τη φύση του, δεν κρίνεται από τις προθέσεις του αλλά από τα έργα και τις πράξεις του.Με πιο απλά λόγια, δεν υπάρχουν «καλοί»και «κακοί» ολοκληρωτισμοι.Κατα τα αλλά ας μην μας διαφεύγει ότι στη χιτλερική Γερμανία το καθεστώς ήταν ο εθνικός σοσιαλισμός,ενω ο Μουσολινι είχε θητεύσει στον ιταλικό σοσιαλιστικό χώρο,πριν αναπτύξει τις περί φασισμού θεωρίες του.
