του Γιώργου Κακλίκη*
Σε κλίμα ευφορίας εξελίχθηκε η επίσκεψη του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα, όπως φάνηκε από τη θετική διάθεση και το περιεχόμενο των δηλώσεων εκείνων που πήραν μέρος στα ουσιαστικά των συναντήσεων στην Αθήνα.
Η συμφωνία που υπεγράφη από τους δύο υπουργούς Εξωτερικών αυξάνει την αίσθηση ασφάλειας της ελληνικής πλευράς, η οποία αντιμετωπίζει καθημερινά τη μεθοδευμένη τουρκική επιθετικότητα. Πρόκειται για μια συμφωνία της οποίας το περιεχόμενο έχει σημαντικό εύρος και που συμβάλλει στην αύξηση της αισιοδοξίας της Αθήνας για την εξέλιξη της σχέσης της με την Ουάσιγκτον. Ομως, άλλο η βελτίωση των ήδη καλών σχέσεων και άλλο το θέμα της ασφάλειας της Ελλάδας από τις τουρκικές πιέσεις και απειλές. Απειλές τις οποίες η Αγκυρα εξαπολύει αδιαφορώντας αν με αυτές προσβάλλει τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της ερμηνεύοντας κατά το δοκούν διεθνή κείμενα, συμβατικά ή νομικά, όπως συμβαίνει με την τουρκικής έμπνευσης ερμηνεία του Δικαίου της Θάλασσας και με την εξωφρενική αμφισβήτηση της ίδιας της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους - μέλους της διεθνούς κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το πραγματικά σημαντικό θέμα στις σχέσεις Αθήνας - Ουάσιγκτον είναι η ασφάλεια της Ελλάδας από τη μόνη χώρα η οποία την απειλεί με πόλεμο, όπως ρητά το έχει αποφασίσει η «Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση». Οι τουρκικές απειλές υποχρεώνουν την Ελλάδα να δαπανά δυσανάλογα μεγάλα ποσά για τη θωράκισή της απέναντι στην επιθετική «σύμμαχό» της, στερώντας άλλους σημαντικούς ελληνικούς τομείς από πολύτιμα κονδύλια.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μεγάλο πλέγμα συμφερόντων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο και εύλογο είναι να επιδιώκουν να ενισχύσουν ή να δημιουργήσουν ερείσματα στην περιοχή. Η Ελλάδα, από την πλευρά της, για να συνεχίσει να είναι σε θέση να κινείται αποτελεσματικά για τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή, πρέπει να έχει τη δέσμευση της αμερικανικής πλευράς για την ασφάλειά της. Οι διευκολύνσεις που παρέχει η Αθήνα κάθε άλλο παρά αμελητέες είναι. Ομως η αμερικανική πλευρά οφείλει να μην αφήνει να πλανάται η απειλή του πολέμου και της ανατροπής της σημερινής κατάστασης. Ευκταίο είναι να μην εφησυχάζει και να προσεγγίσει την τουρκική στάση όχι με γνώμονα τις δικές της αντιλήψεις αλλά με εκείνες της Τουρκίας. Μιας Τουρκίας η οποία ενισχύεται οπλικά αλματωδώς, συμπράττει πολεμικά με τη Μόσχα και αγοράζει από αυτήν τις περιώνυμες συστοιχίες S-400, προκαλώντας μια παρατεταμένη αβεβαιότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε ολόκληρη τη Δύση.
Αν οι ΗΠΑ δεν μπορούν να δηλώσουν ότι θα συνδράμουν στρατιωτικά την Ελλάδα, αν αυτή απειληθεί στην πράξη από την Τουρκία, μπορούν, ως αντάλλαγμα για όσα σημαντικά προσφέρει σε αυτές η Ελλάδα, να δουν χωρίς γραφειοκρατικές αναστολές την ανάγκη ενίσχυσης της άμυνάς της στον αέρα, στη θάλασσα και σε πολλούς άλλους τομείς, βοηθώντας την αποφασιστικά να είναι σε θέση να αποτρέψει με τις δυνάμεις της ενδεχόμενες τουρκικές επιθετικές πράξεις, που κανείς δεν ξέρει αν θα εκδηλωθούν ή όχι.
Η δήλωση του κ. Πομπέο στην Αθήνα για την τουρκική επιθετικότητα ήταν μια καλή δήλωση. Ομως, πέρα από αυτό, χρειάζεται και η έμπρακτη απόδειξη ότι η Ουάσιγκτον, τόσο στα λόγια όσο και στην πράξη, είναι στο πλευρό της Αθήνας.
*πρέσβης επί τιμή
