του Αθανάσιου Χ. Παπανδρόπουλου
Αν δεν είστε μέντιουμ, ο μακροπρόθεσμος επιχειρηματικός σχεδιασμός είναι μία φαντασίωση. Οι παράγοντες που βρίσκονται έξω από τον έλεγχό σας είναι πολλοί: οι συνθήκες της αγοράς, οι ανταγωνιστές, οι πελάτες, η οικονομία, κλπ. Η κατάρτιση ενός πλάνου σάς δίνει την ψευδαίσθηση ότι έχετε υπό έλεγχο πράγματα που εξ ορισμού δεν μπορείτε να ελέγξετε. Ας πούμε, λοιπόν, τα πλάνα με το όνομά τους: μαντεψιές.
Αντικαταστήστε τον επιχειρηματικό σχεδιασμό με το «επιχειρηματικές μαντεψιές», τον οικονομικό σχεδιασμό με το «οικονομικές μαντεψιές» και τον στρατηγικό σχεδιασμό με το «στρατηγικές μαντεψιές». Σταματήστε τώρα να ανησυχείτε όσο πριν. Απλώς δεν αξίζουν το άγχος.
Μετατρέποντας τις μαντεψιές σε πλάνα, μπαίνετε σε μία επικίνδυνη ζώνη. Τα πλάνα αφήνουν το παρελθόν να καθορίζει το μέλλον. Σάς βάζουν παρωπίδες –«Θα κινηθούμε προς αυτή κατεύθυνση γιατί προς τα εκεί είπαμε ότι θα κινηθούμε». Και αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα: ο σχεδιασμός δεν συμβαδίζει με τον αυτοσχεδιασμό. Και πρέπει να είστε σε θέση να αυτοσχεδιάζετε. Πρέπει να είστε έτοιμοι να αδράξετε τις ευκαιρίες που συναντάτε στον δρόμο σας. Μερικές φορές πρέπει να πείτε: «Αλλάζουμε κατεύθυνση γιατί αυτό έχει νόημα την δεδομένη στιγμή».
Από χρονικής πλευράς, ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός είναι επίσης για κλάματα. Τα περισσότερα δεδομένα τα έχετε στην διάθεσή σας την στιγμή που κάνετε κάτι, όχι πριν το ξεκινήσετε. Πότε πρέπει να καταρτίσετε ένα πλάνο; Συνήθως πριν καν ξεκινήσετε. Και το πριν είναι η χειρότερη στιγμή για να πάρετε μία μεγάλη απόφαση.
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι δεν πρέπει να σκέφτεστε το μέλλον ή να εξετάζετε πώς πρέπει να αντιμετωπίσετε εμπόδια που τυχόν θα βρεθούν στον δρόμο σας. Αυτή είναι μία χρήσιμη άσκηση, αρκεί να μην αισθάνεστε ότι πρέπει να αρχίσετε να κρατάτε σημειώσεις ή να σάς γίνει έμμονη ιδέα. Αν καταστρώστε ένα μακροπρόθεσμο πλάνο, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα τού ρίξετε δεύτερη ματιά. Τα μακροσκελή πλάνα, από κάποιες σελίδες και πάνω, απλώς θα πιάνουν σκόνη στο αρχείο σας.
Αφήστε τις εικασίες κατά μέρος. Αποφασίστε τί πρόκειται να κάνετε αυτή την εβδομάδα, όχι αυτόν τον χρόνο. Καταλήξτε στο τί είναι το πιο σημαντικό και βάλτε το μπροστά. Πάρτε τις αποφάσεις σας αμέσως πριν κάνετε κάτι, όχι πολύ νωρίτερα. Τέτοιες αποφάσεις μπορείτε να τις πάρετε και στο αεροπλάνο. Πάρτε την πρώτη πτήση και φύγετε. Θα αγοράσετε καλύτερο πουκάμισο, αφρό ξυρίσματος και οδοντόβουρτσα όταν φτάσετε στον προορισμό σας.
Το να δουλεύετε χωρίς πλάνο ίσως μοιάζει τρομακτικό. Όμως, το να ακολουθείτε τυφλά ένα πλάνο που δεν έχει καμμία σχέση με την πραγματικότητα, είναι τρομακτικότερο.
