της Βενετίας Κουσία*
Όταν #ΜένουμεΣπίτι για τόσο καιρό έχουμε πολύ χρόνο να κάνουμε όλα αυτά που όταν ζούμε την «κανονική» ζωή μας δεν προλαβαίνουμε.
Πιο συγκεκριμένα, έχουμε την ευκαιρία να καλλιεργήσουμε τις δεξιότητες ώστε να παραμένουμε ψύχραιμοι και αποτελεσματικοί με τις σημαντικότερες σχέσεις της ζωής μας, όπως με τους συντρόφους μας, τα παιδιά μας και τους γονείς μας.
Ο υποχρεωτικός «εγκλεισμός» σε συνδυασμό με την οικονομική αβεβαιότητα προκαλεί σε αρκετούς άγχος, λύπη, θυμό και διάφορα άλλα έντονα συναισθήματα με αρνητικό πρόσημο. Όσοι συμβιώνουμε για το καλό όλων χρειάζεται να το διαχειριστούμε αποτελεσματικά, κι ας μην είμαστε οι ειδικοί. Αν το μάθουμε καλά τότε θα μας βοηθήσει και μετά με τους προϊσταμένους μας, με τους συνεργάτες μας, τους φίλους μας.
Αναφέρουμε παρακάτω πέντε τεχνικές για αντιμετώπιση τέτοιων «κρίσεων».
1.Τα έντονα αρνητικά συναισθήματα που νοιώθει κάποιος δεν αποτελεί «πρόβλημα» προς επίλυση αλλά μια σπαζοκεφαλιά προς διερεύνηση, ένα παζλ.
Αν αντιμετωπίσω την κατάσταση ως προβληματική θα γίνω διδακτικός και θα προσπαθήσω να πω στον άλλον τι θα κάνει. Αυτή η συμπεριφορά ειδικά πάνω στα νεύρα και την «κρίση» θα είναι σαν να ρίχνω λάδι στη φωτιά.
Αν αντίθετα θεωρήσω ότι έχω μια σπαζοκεφαλιά τότε θα δείξω ότι όντως ενδιαφέρομαι να διερευνήσω το θέμα, να καταλάβω καλύτερα την αιτία που δημιούργησε αυτά τα συναισθήματα στον συντροφό μου ή στο παιδί μου. Ένα άτομο που βρίσκεται υπό συναισθηματική πίεση θέλει να νοιώσει ότι το ακούνε και όχι ότι του λένε τι να κάνει. Κι έτσι πιθανότατα χαλαρώνει και δεν «τσιτώνει» περισσότερο.
2.Η ενσυνάισθηση δεν είναι πανάκεια. Δεν χρειάζεται να μπούμε στα παπούτσια τους. Χρειάζεται να ανακαλέσουμε δικές μας εμπειρίες που μας θύμωσαν ή που μας άγχωσαν. Ετσι θα φερθούμε πιο υποστηρικτικά και θα βοηθήσουμε πραγματικά. Θυμόμαστε ότι κι εμάς δεν μας άρεσε όταν μας έκαναν «μάθημα» όταν ήμασταν θυμωμένοι. Θέλαμε να μας καταλάβουν.
3.Ένα από τα κυριώτερα προβλήματα στη σχέση των ζευγαριών είναι ότι κολλάνε σε μια συμπεριφορά που πάντα προσπαθούν να διορθώσουν τον άλλο (fix-it-mode). Όταν ο σύζυγος δεν είναι «καλά» δεν θέλει κάποιον να του πει την λύση. Θέλει να μοιραστεί το πρόβλημά του και ο άλλος να τον ακούσει. Ετσι θα νοιώσει ότι κάποιος τον καταλαβαίνει. Όταν ακούμε ενεργητικά βοηθάμε τον ομιλητή να «ξαναδεί» τη φάση και να αποκωδικοποιήσει την αιτία του θυμού ή της λύπης. Κρατάμε τον καθρέφτη αλλά δεν γινόμαστε οι μηχανικοί.
4.Κάθε φορά που βρισκόμαστε σε μια τέτοια δύσκολη κατάσταση αξιολογούμε και τα δικά μας συναισθήματα και βεβαιωνόμαστε ότι είναι ΟΚ αυτά που νοιώθουμε και απολύτως λογικά. Μήπως δείχνω ενοχλημένος ή επικριτικός; Η μήπως δείχνω νευριασμένος; Το θέμα δεν είναι να κρύψω τα δικά μου συναισθήματα. Το θέμα είναι να τα παραδεχτώ και να πάμε παρακάτω μαζί. Να αποφασίσουμε ότι μαζί θα βρούμε τον τρόπο που θα μας πάει παρακάτω.
5.Καταλαβαίνουμε ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματα των άλλων, γιατί δεν τα ελέγχουμε; Αυτό για το οποίο είμαστε όμως υπεύθυνοι είναι οι πράξεις μας. Και άρα είμαστε υπεύθυνοι για τις επιλογές μας όσον αφορά τον τρόπο σκέψης μας και συμπεριφοράς μας. Αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να λύσουμε κάτι που είναι εκτός του ελέγχου μας, όταν δεν θα τα καταφέρουμεθα θυμώσουμε, θα απογοητευτούμε κι ίσως να κρατήσουμε και κάποιες «κακιούλες».
Θυμόμαστε ότι η κακή διάθεση δεν είναι εύκολη υπόθεση αλλά παρ’ όλο που δεν είναι εύκολο να διορθώσεις τις συναισθηματικές αγωνίες του άλλου μπορούμε να μάθουμε να είμαστε υποστηρικτικοί και βοηθητικοί.
Στο κάτω-κάτω ακόμη κι αν αποτύχουμε ή δεν μας ενδιαφέρει να βοηθήσουμε, οι δεξιότητες όπως η αντανακλαστική ακρόαση και η αυτό-αξιολόγηση θα μας βοηθήσουν να παραμείνουμε περισσότερο ψύχραιμοι και αποτελεσματικοί και λιγότερο παρορμητικοί και αντιδραστικοί όταν αντιμετωπίζουμε την κακή διάθεση των άλλων. Και στο γραφείο και στο σπίτι.
#ΜένουμεΣπίτι αλλά δεν Απέχουμε. Αυτό είναι δική μας Ευθύνη.
*Πρόεδρος Επιτροπής Απασχόλησης, Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο Γενική Διευθύντρια, Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας
