του Λάμπρου Γ. Ροϊλού*
«Ουδέν κακόν αμιγές καλού» παρατηρούσαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.(Στωϊκοί φιλόσοφοι).
Διαπίστωση ουσίας; Παρηγοριά;
Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε επαρκώς και πέραν του μέτρου, με τις ειδήσεις απωλειών σε ανθρώπινες ζωές, σε οικονομικές ζημιές, των ορατών τε και αοράτων συνέπειών της μεγαλύτερης πανδημίας των 100 τελευταίων ετών, από την Ισπανική γρίπη (1918) των 50 εκατ. νεκρών, επί συνολικού παγκοσμίου πληθυσμού τότε 1,8 δις.
Επομένως θα ασχοληθούμε με το δεύτερο σκέλος του πιο πάνω κανόνα της φύσης, του κάποιου καλού να συνοδεύει το μεγάλο κακό. Με το καλό να αντισταθμίζει σε ένα βαθμό (βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον) το κακό, που συντριπτικά υπερισχύει. Σε ποιο βαθμό; θα εξαρτηθεί από το βάθος χρόνου που θα γίνει αυτό και για ποιους θα ισχύει σαν καλό και για ποιους όχι. Για τους λίγους ή τους πολλούς; Ποιοι θα είναι αυτοί που θα ευνοηθούν; Ή που σχετικά θα ευνοηθούν; Γιατί όλοι είμαστε χαμένοι.
Χωρίς να είναι κανείς οικονομολόγος ή να χρειάζεται να επιστρατεύσει γνώμες οικονομολόγων, μπορεί να διαβλέψει ότι:
Ανακατατάξεις στις επιχειρήσεις:
Κάποιες μικρές επιχειρήσεις ή άλλες με οικονομικά προβλήματα (παγκοσμίως) θα κλείσουν, αφήνοντας την θέση τους στις πιο εύρωστες του κάθε συγκεκριμένου κλάδου, όπου δραστηριοποιούνται αυτές. Είτε είναι π.χ. αεροπορικές εταιρίες, είτε αυτοκινητοβιομηχανίες, ή όποιες άλλες που σχετίζονται με την οικονομική απραξία που μεσολαβεί.
Κάτι σαν τις ευπαθείς ομάδες ανθρώπων, με υποκείμενο νόσημα που θα εκλείψουν.
Οι πιο πλούσιες επιχειρήσεις θα αγοράσουν σε τιμή ευκαιρίας τις πιο ευάλωτες που κατέρρευσαν στα χρηματιστήρια. Θα υπάρξει (με την λαϊκή έκφραση) ένα ξεσκαρτάρισμα των επιχειρήσεων, «βολικό» για τις ισχυρότερες του κλάδου.
Βόλεμα κοινωνικών παροχών και γενικός εμβολιασμός:
Κάποια συστήματα κοινωνικών παροχών κρατών θα ανακουφιστούν με λιγότερες συντάξεις προς τους ηλικιωμένους που έφυγαν, ή με λιγότερες νοσηλευτικές παροχές προς ευπαθείς ομάδες με υποκείμενο νόσημα που θα μικρύνουν σε αριθμό. Πράγμα «βολικό» και για ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες που παρέχουν ισόβια νοσηλευτική κάλυψη και θα ευνοηθούν από αυτό.
Θα τονώσει τις φαρμακευτικές εταιρείες και ερευνητικά κέντρα, με τον εμβολιασμό να γίνεται μάλλον υποχρεωτικός για όλους!
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς Τ.Μπρετόν «καταλήξαμε ως Ε.Ε. όσον αφορά τα θέματα υγείας και φαρμακοβιομηχανίας να εξαρτόμαστε υπερβολικά από συγκεκριμένες τρίτες χώρες και περιοχές για ζωτικά αγαθά, και αυτό θα πρέπει να αλλάξει, να επιστρέψουν κάποια εργοστάσια στην Ευρώπη».(Προφανώς εννοούσε Ασιατικές χώρες). Περαιτέρω δήλωσε «αυτό ισχύει και σε άλλους κλάδους, όπως την αυτοκινητοβιομηχανία. Δεν μιλάμε για το τέλος της παγκοσμιοποίησης, αλλά για μια επανεξέταση της ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη αυτάρκεια σε κάποιους τομείς». Αυτό φρονούμε ότι θα συμβάλει μεταξύ άλλων οικονομικών δεδομένων και στη μείωση της ανεργίας στην Ε.Ε..
Καθιέρωση ηλεκτρονικών συναλλαγών και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης:
Η πανδημία απετέλεσε εκ των πραγμάτων μια πρώτης τάξεως («βολική») αιτία και ανάγκη, για τη γενίκευση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Και ιδιαίτερα στη χώρα μας, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο πρωθυπουργός «η χώρα αγκάλιασε την ψηφιακή τεχνολογία και ηλεκτρονική διακυβέρνηση». Αυτό δύσκολα θα αλλάξει. Άλλωστε, ήταν και είναι από χρόνια στόχος του SEPA της Ε.Ε. τόσο η εγκαθίδρυση ηλεκτρονικού χρήματος και ηλεκτρονικών πληρωμών (Ευρ.Κεντρ.Τράπεζα), όσο και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, που θα διευκολύνουν και την πολιτική/οικονομική εξουσία από μια Ευρωπαϊκή κεντρική αρχή. (Να θυμηθούμε ότι μετά την οικονομική κρίση του 2009 καθιερώθηκε η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας στις συναλλαγές).
Έτσι θα μειωθούν ή θα εξαφανιστούν μακροπρόθεσμα τα καταστήματα των τραπεζών. Σε πρώτο χρόνο μετατρεπόμενα κυρίως σε ΑΤΜ και στη συνέχεια -με την κατάργηση χάρτινου χρήματος- αποκλειστικά σαν γραφεία διεκπεραίωσης ηλεκτρονικών συναλλαγών (ηλεκτρονικών πληρωμών, δανείων κλπ). Η προσωρινή απαγόρευση ή/και ο περιορισμός των μετακινήσεων διευκολύνει στην εμπέδωση αυτού του σχεδίου .
Διευκολύνονται έτσι οι συναλλαγές των πολιτών με τις τράπεζες και το δημόσιο, αλλά δημιουργείται μεγαλύτερη εξάρτηση και έλεγχος τους καθώς και ανεργία, από περιττούς τραπεζικούς ή άλλους δημοσίους υπαλλήλους. Πατάσσεται η φοροδιαφυγή.
Θα ευοδωθούν επιτέλους οι στόχοι του Bill Gates του υπ’ αριθμόν 2 πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη (των 90 δις δολαρίων) πατέρα και ιδιοκτήτη της Microsoft που το 2015 «προφήτευσε» την πανδημία (-γενικώς δεν ήταν θέμα του αν αλλά του πότε; -) και την ανάγκη να διοχετευτούν χρήματα από τους πυρηνικούς εξοπλισμούς στην προσπάθεια προετοιμασίας για την αντιμετώπιση πανδημιών. Παρουσιαζόμενος ως «φιλάνθρωπος» το ίδρυμα του είχε ξεκινήσει προ Κορωνοϊού τα προγράμματα αντιμετώπισης πανδημίας τέτοιου τύπου και της ηλεκτρονικής ταυτότητας ID 2020. Αυτά μεταξύ άλλων προβλέπουν τη δυνατότητα έγχυσης στο σώμα εμβολίου για τον Κορωνοϊό με «φωσφορίζουσες κβαντικές κουκίδες τατουάζ» με βάση τον χαλκό και την νανοτεχνολογία (Quantum-dot tattoos, όπως τις αποκαλεί) ικανές να αποθηκεύουν πληροφορίες (σαν μικροτσίπ), όπως το γεγονός εμβολιασμού ή και ανοσίας κάποιου ατόμου. Για την κατάρτιση ενός ηλεκτρονικού/ψηφιακού μητρώου ανοσίας; Σαν το «διαβατήριο» ανοσίας στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Τσιόδρας. Προφανώς με αυτά θα υπάρχει και η δυνατότητα ταυτοποίησης του συγκεκριμένου προσώπου που θα ανιχνεύεται με μια φορητή εξωτερική ηλεκτρονική συσκευή στα πλαίσια της πιο πάνω ID2020. Η τελευταία βέβαια θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για ταυτοποίηση στις συναλλαγές.
Και για τον B.G. λοιπόν η πανδημία του COVID-19 αποτελεί μια «βολική» ασθένεια!
Το ίδιο έτος 2015 η Κίνα απέκτησε το μοναδικό στην χώρα υψηλότατης ασφάλειας Εργαστήριο Βιοασφάλειας Διεθνούς ανώτατου επιπέδου 4 (BSL-4) στην Γιουχάν (!) (Wuhan National Biosafety Laboratory. Level4) με στόχο την έρευνα στα πιο επικίνδυνα παθογόνα (ιούς και μικρόβια) ώστε να επιτύχει την πρόληψη και τον έλεγχο τους.
Πως ξεκίνησε η επιδημία; Κανείς τώρα δεν μπορεί να δώσει αποδεδειγμένα βέβαιη απάντηση. Αλλά όταν έρχεται ένα τσουνάμι κοιτάζεις πρώτα να προφυλαχθείς και τα άλλα έπονται.
Διάλυση της Ε.Ε.; Η συσπείρωση του φόβου και της ανάγκης:
Η νωπή κυριαρχία του φόβου και η ανησυχία για το μέλλον, θα κάνει τους ανθρώπους πιο ανεκτικούς στην υπακοή και την χειραγώγηση χάριν προστασίας της φυσικής τους ύπαρξης καταρχήν, της οικονομικής επιβίωσης τους στην συνέχεια.
Κάποιοι θεωρούν την πανδημία αιτία διάλυσης της Ε.Ε.. Η ιστορία τους διαψεύδει. Μετά τον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο (και την Ισπανική γρίπη) συνεστήθη η Κοινωνία των Εθνών (1919). Μετά τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο συνεστήθη ο ΟΗΕ (1945) και ακολούθως το ΝΑΤΟ (1949) με το σύμφωνο της Βαρσοβίας να έπεται. Ακολούθησαν η ΕΟΚ, το G7,G20 και η Ε.Ε..
Μετά λοιπόν από πολεμικές καταστροφές (με την παρούσα πανδημία να θεωρείται πόλεμος), υπήρξε η ανάγκη μεγαλύτερης σύσφιξης και δημιουργίας συνασπισμών κρατών. Όπως τώρα θα υπάρξει η ανάγκη μεγαλύτερης εξάρτησης των κρατών της Ε.Ε. από μια κεντρική εξουσία, οικονομική, πολιτική, ακόμη και στρατιωτική. Η παγκόσμια ύφεση προβλέπεται μεγαλύτερη από την κρίση του 2009 ίσως και αντίστοιχη με αυτήν μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο.(Κάποιοι μιλούν για σχέδια τύπου Μάρσαλ).
Η πανδημία θα συντελέσει θεωρητικά στην βελτίωση και μεγαλύτερη επάρκεια των συστημάτων υγείας, με παράλληλο στόχο την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων ιδιαίτερα πανδημιών. Αυτό δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την πολιτική, οικονομική και επιστημονική συνεργασία των κρατών της Ε.Ε.
Κάποια Ελληνικά καλά:
Σε μας, θα δυναμώσει την κοιμισμένη ευθύνη και συνείδηση της συλλογικότητας των Ελλήνων και του «όλοι μαζί μπορούμε». Θα μειώσει ακόμα περισσότερο τα πλεονάσματα για το χρέος στους Δανειστές μας, ίσως και την διαγραφή ενός μέρους αυτού, την οποία θα πρέπει να επιδιώξει η κυβέρνηση μας.
Εξαφάνισε τον Ρουβίκωνα. Σύσσωμη η αντιπολίτευση στέκεται «σούζα»και ομονοεί. (Με το 86% σε δημοσκόπηση να εγκρίνει τα μέτρα, δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς).
Σταμάτησε τις διαδηλώσεις στο κέντρο της Αθήνας, που έκλειναν την κυκλοφορία και τα μαγαζιά, αφού το κίνητρό τους να τα κλείνουν, δεν υπάρχει πια!
Ξεφούσκωσε λίγο τον Ερντογάν. Ο οποίος από τον ξεσηκωμό των τοπικών κοινωνιών μάζεψε τους πρόσφυγες από τον Έβρο. Ξεθύμανε (προσωρινά) η επιθετικότητα του στην Α. Μεσόγειο. Μάζεψε σε ένα βαθμό την ναρκισσιστική αλαζονεία και έπαρση του Τραμπ, καθώς και την «τρέλα» του Johnson.
Επανεκτίμηση των σταθερών και ηθικών αξιών:
Θα συντελέσει στο να ξανά-απευθυνθούμε σε θρησκεία και στον Θεό.
Έχει παρατηρηθεί ότι όταν κινδυνεύσει σοβαρά η υγεία μας ή η ζωή μας, όσοι έχουν μια πίστη ή έστω χλιαρή πίστη (και όχι μόνον αυτοί) αυτή να ενδυναμώνεται. Αντλούμε δύναμη από μια προσευχή, από μια ενασχόληση με τη θρησκεία.
Θα κάνει τους ανθρώπους να αναβαθμίσουν την εκτίμηση τους για τις μικρές και μεγάλες χαρές της ζωής.
Τα πάντα πλέον υπακούουν στον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης. Η μειωμένη προσφορά γιγαντώνει τη ζήτηση και την αξία των ζητούμενων. Τα χαρτιά υγείας και μια βόλτα με φίλους ξαφνικά αποκτούν άλλη αξία!
Θα τονώσει και θα δώσει αξία στις δραστηριότητες και απολαύσεις που θεωρούσαμε σαν δεδομένες, όπως την συνεύρεση με αγαπημένα πρόσωπα ή άλλα άτομα με κοινά ενδιαφέροντα, ενώ δίναμε μεγαλύτερη βαρύτητα και χρόνο στην ενασχόληση με το smartphone.
Θα δώσει μεγαλύτερη αξία στην έξοδο στην ύπαιθρο και στα νησιά.
Με δύο λόγια, θα συνειδητοποιήσουμε και θα νιώσουμε πόσο τυχεροί είμαστε που ζούμε και πόση αξία εν γένει έχει η ζωή!
Ίσως περιορίσει την απληστία των ανθρώπων στην απόκτηση κερδών και υλικών αγαθών.
Ίσως συντελέσει στην συνείδηση της κοινωνικής συλλογικότητας και της τάσης για αλληλεγγύη. Στην επανεξέταση κάποιων ηθικών αξιών που με την πρόοδο της τεχνολογίας, του πολλαπλασιασμού των υλικών αγαθών και επίπλαστων αναγκών ατόνησαν, ή εξαφανίστηκαν, ιδίως στις νέες γενεές.
Στην συνειδητοποίηση της αξίας του περιβάλλοντος και της απειλής της κλιματικής αλλαγής που, όπως ο ιός της πανδημίας, υπάρχει και αυτή κάπου αόρατη και καιροφυλακτεί να μας αιφνιδιάσει κάποια στιγμή με όλη της την ισχύ.
*Συντ. δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω-συγγραφέας-ερευνητής
