Πριν από 16 χρόνια…

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Προφανώς δε, ήταν του ιδίου φυράματος με αυτούς που σήμερα σκούζουν για κρεμάλες και δεν συμμαζεύεται –αλλά δεν μάς λένε τίποτα για την ταμπακιέρα. Το γεγονός αυτό από μόνο του αποδεικνύει πόσο ακίνητη και βαθειά διαβρωμένη είναι η ελληνική κοινωνία, για την οποίαν, αν τίποτα δεν αλλάξει, έχει ήδη αρχίσει και ιχνογραφείται η έξοδός της από τον ευρωπαϊκό ιστό και η κατάπτωσή της στον ανατολικο-οθωμανικό βόρβορο, που για κάποιους στην χώρα μας είναι λόγος ύπαρξης και τρόπος ζωής. 

Υπό τον τίτλο «Η επίκληση του δημοσίου συμφέροντος», ο υπογράφων έγραφε στις 26-7-1996 στον Ο.Τ. τα όσα ακολουθούν και τα οποία ουδεμία ρυτίδα φέρουν:

«Τον τελευταίο καιρό, πολύς λόγος γίνεται για σκάνδαλα, παραπομπές, μίζες, ειδικές επιτροπές και άλλα παρόμοια. Και όλα αυτά τα θέματα τελικά αφορούν την διαχείριση του δημοσίου χρήματος, το οποίο ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ ότι οι πολιτικές εξουσίες το διαχειρίζονται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον.

Τί είναι όμως το δημόσιο συμφέρον; Πώς ορίζεται και από ποιους; Δυστυχώς, το δημόσιο συμφέρον στην χώρα μας ορίζεται από την εκάστοτε πολιτική εξουσία, η οποία κατά κανόνα, ερήμην της πολιτικής κοινωνίας, καθορίζει και τους όρους της οικονομικής και κοινωνικής λειτουργίας, ανάλογα με τα δικά της συμφέροντα. Όσο για τα τελευταία, η πολιτική εξουσία έχει αρκετά μέσα στην διάθεσή της για να τα εμφανίζει και ως συμπίπτοντα με το δημόσιο συμφέρον. Έτσι λ.χ. την στιγμή που οι Έλληνες δαπανούν τεράστια ποσά για να πληρώνουν δίδακτρα στα ξένα πανεπιστήμια, στην Ελλάδα απαγορεύεται η εγκατάσταση παραρτημάτων αυτών των ίδιων πανεπιστημίων, στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος.

Την στιγμή που τεράστια ποσά δίδονται στους κρατικούς γιατρούς με φακελάκια για να κάνουν την δουλειά τους, για την οποία τους πληρώνουν οι φορολογούμενοι, το όνομα του δημοσίου συμφέροντος βάλλεται η ιδιωτική ιατρική. Επίσης, ενώ απαγορεύεται στην χώρα μας η ίδρυση ξένων ιδιωτικών κλινικών, πέρσι δεχθήκαμε να πληρώσουν για νοσήλια στο εξωτερικό οι Έλληνες κάπου 150 εκατ. δολλάρια. Παράλληλα, η πολιτική εξουσία, αντί να υιοθετήσει χρηματοδοτικά κίνητρα για την δημιουργία ιδιωτικών trading companies, δεχόταν πριν λίγα χρόνια να την βάζουν μέσα κάπου 6 δισεκατ. δραχμές γνωστοί και σκοτεινοί ως προς την οικονομική τους λειτουργία συνεταιρισμοί, με κορυφαία την περίπτωση της Αγρέξ.

Εξάλλου, για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος 42 προβληματικές επιχειρήσεις άντλησαν τα 12 τελευταία χρόνια 1.500 δισεκατ. δραχμές από την αποταμίευση των Ελλήνων, αλλά αντί να βελτιώσουν την κατάστασή τους, υπερτριπλασίασαν τις ζημιές τους. Στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος προσλήφθηκαν στην Ολυμπιακή κάπου 11.000 υπάλληλοι από το 1974 και μετά, με αποτέλεσμα σήμερα η εταιρεία να έχει 660 δισεκατ. δρχ. συσσωρευμένες ζημίες. Γι αυτό το έρημο το δημόσιο συμφέρον κρατικοποιήθηκε ο Όμιλος Ανδρεάδη, που σήμερα όμως βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Όσο για τα υπερζημιογόνα σήμερα ναυπηγεία του Νιάρχου, κρατικοποιήθηκαν και αυτά με αρκετές τυμπανοκρουσίες λόγω της ανάγκης να εξυπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον.

Υπό αυτές τις συνθήκες χειμαρρώδους κρατικής επέκτασης στην χώρα μας και δημοσιοποίησης ακόμα και των πιο μικρών λεπτομερειών της καθημερινής μας ζωής, θεωρείται φυσιολογικό στην Ελλάδα να διορίζεται αναξιοκρατικά ένας άσχετος σε μία οποιαδήποτε δημόσια επιχείρηση και προκαλεί φθόνο αυτός που πλουτίζει χάρη στην οικονομική δημιουργία και στην δημιουργία πλούτου προς διανομή. Θεωρείται αυτονόητο να περιφέρονται από πολυτελή ξενοδοχεία σε πολυτελή μπανγκαλόουζ οι πολιτικοί ηγέτες, αλλά σκανδαλίζουν οι πολυτελείς διακοπές του άλφα βιομήχανου και του δείνα εφοπλιστή. Οι διακοπές αυτές αποτελούν, μάς λένε, «κοινωνική αδικία».

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις εξίσου πολυτελείς διακοπές αρκετών πολιτικών, οι οποίοι χρησιμοποιούν ΔΩΡΕΑΝ και όλα τα κρατικά μεταφορικά μέσα. Οργίζονται κάποιες «όμορφες ψυχές» για την πολυτελή δεξίωση ενός παραγωγού πλούτου, δηλαδή ενός επιχειρηματία, αλλά εκστασιάζονται μπροστά στις γελοίες και πολυδάπανες φιέστες που οργανώνει η πολιτική εξουσία για ψύλλου πήδημα. Ας σημειωθεί ότι για την περίοδο 1982-1992 δαπανήθηκαν κάπου 2.500 εκατ. δραχμές για κρατικές δεξιώσεις, ποσό που είναι δεκαπλάσιο από το σύνολο των δεξιώσεων που διοργάνωσαν σε ΟΛΑ τα ξενοδοχεία της Αθήνας ΟΛΕΣ οι μεγάλες εταιρείες της χώρας την ίδια περίοδο. Τέλος, στην απίθανη χώρα μας θεωρείται κλοπή η πραγματοποίηση κερδών από τις υγιείς βιομηχανίες και εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΕΝΔΕΙΞΗ ΕΥΦΥΪΑΣ η δωροδοκία, η μίζα και η κρατική απάτη.

Κλέφτης είναι ο βιομήχανος, μάγκας και καπάτσος ο όποιος κρατικός μιζαδόρος. Μισείται στην χώρα μας το χρήμα της παραγωγής και του εμπορίου, αλλά ιεροποιείται αυτό που σπαταλάται και κυριολεκτικά αρπάζεται από το κράτος. Είναι μισητός ο βιομήχανος, είναι όμως ξουράφι ο καταπατητής των δασών, ο χτίστης αυθαιρέτων, ο παρασιτικός κερδοσκόπος και ο χυδαίος απατεώνας. Σχεδόν όλοι οι Έλληνες μίσησαν τον Μποδοσάκη ή τον Ωνάση ή τον Νιάρχο, αλλά κανείς δεν εξεγέρθηκε για τους άρπαγες δισεκατομμυρίων από τους συνεταιρισμούς και τις κρατικές επιχειρήσεις. Κανείς επίσης δεν διανοήθηκε να διώξει ποινικά τα χυδαία υποκείμενα που μπαζώνουν ρεματιές, που αυθαιρετούν στην οικοδόμηση, που καίνε δάση, που κορνάρουν την βαθειά νύχτα, που επιχωματώνουν ποτάμια, που λεηλατούν την φύση και που τελικά συνθέτουν το πιο επικίνδυνο μέρος της κοινωνίας μας.

Τα ειδεχθή αυτά υποκείμενα είναι ψηφοφόροι, είναι ο λαουτζίκος και άρα μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς κανείς να τολμά να τους ζητήσει να πληρώσουν. Τα ιζήματα αυτά μόνον η φύση τα τιμωρεί και καλά κάνει. Ατυχώς, όμως, θα πληρώσουν για την φύση πάλι οι φορολογούμενοι.
Δολοφονήθηκαν στην χώρα μας βιομήχανοι, καμμία απόπειρα όμως δεν θα γίνει για τους μιζαδόρους που οργιάζουν στον κρατικό τομέα. Χλευάζονται οι επιχειρηματίες και οι δημιουργοί πλούτου στην σύγχρονη Ελλάδα, αλλά κανείς δεν μάς λέει τί θα γίνονταν όλοι οι άρπαγες του κράτους αν κάποιοι νεοέλληνες δεν αποφάσιζαν να δραστηριοποιηθούν παραγωγικά.

Στα πλαίσια λοιπόν αυτής της ιδεολογικής και πνευματικής συγκυρίας, ένα μέρος της ελληνικής πολιτικής τάξης απεφάσισε για λόγους γοήτρου να διερευνήσει κάποιες περιπτώσεις κρατικών σκανδάλων για να παραπέμψει, μάς λένε, τους υπεύθυνους στην δικαιοσύνη. Ε, λοιπόν, και τί έγινε; Επειδή δυο-τρεις υπουργοί και κάποιοι πρώην υπεύθυνοι επιχειρήσεων ενδέχεται να οδεύσουν προς την δικαιοσύνη, το πρόβλημα λύθηκε; Δεν θα ξαναγίνουν στην χώρα μας σκάνδαλα; Και η απύθμενη παρασιτική διαφθορά μέσα στην οποία παραδέρνει ολάκερη η ελληνική κοινωνία δεν αποτελεί σκάνδαλο;

Πολύ φοβούμεθα ότι στην χώρα μας πηγή της διαφθοράς δεν είναι το χρήμα. Είναι οι άνθρωποι και το κράτος. Είναι η ίδια η σύγχρονη ιστορία της νεοελληνικής κοινωνίας, η οποία διαμορφώθηκε υπό την αιγίδα ενός αυταρχικού και οπισθοδρομικού κρατισμού, εμπλουτισμένου με μίσος προς τον οικονομικό ορθολογισμό και ανταγωνισμό και με απέχθεια προς το ατομικό είναι, όπως αυτό αναπτύχθηκε στις ανοικτές δυτικές κοινωνίες.

 Τα ελληνικά σκάνδαλα και τα φαινόμενα Κοσκωτά αποτελούν την αποθέωση των πόλων πάνω στους οποίους υφάνθηκε η οικονομική ζωή της χώρας από το 1980 και μετά, όπου κυριαρχεί η ψυχή του κρατικού μεταπρατικού μοντέλου. Στο μοντέλο αυτό, όπως γράφει και ο Γιάννης Γεράσης σε ένα εκπληκτικό βιβλίο του για την νεοελληνική ταυτότητα, η παραγωγή και ο πολίτης δεν αντιμετωπίζονται ως παραγωγικοί συν-εργάτες και συν-τελεστές της οικονομίας, αλλά και ως αντικείμενο εκμετάλλευσης από την πολιτική, διοικητική και τραπεζική εξουσία. Κυρίως, όμως, από την πολιτική.

Πράγματι, στην Ελλάδα της ανύπαρκτης πολιτικής σκέψης και συνείδησης, πολιτική σημαίνει διαχείριση μέσων και δύναμης προς ίδιον και συγγενικόν όφελος. Σημαίνει χειρισμό ψηφοφόρων με σκοπό την αναρρίχηση σε βουλευτικά και κυβερνητικά αξιώματα, μέσω των οποίων διευκολύνεται και η πρόσβαση στον δημόσιο πλούτο. Στην ουσία, λοιπόν, ο νεοέλλην πολιτικός είναι ένας μεταπράτης εξουσίας, η οποία και μεταποιείται σε υλικό αγαθό στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος. Όσο πιο εκτεταμένο λοιπόν είναι το κράτος και όσο πιο περίπλοκη η διοικητική του δομή, τόσο πιο υποταγμένη γίνεται η κοινωνία των πολιτών στους κατακτητές της. Έτσι, στην Ελλάδα, το αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό σύστημα αντί να αποτελεί ύψιστη θεσμική έκφραση και εγγύηση ατομικής και κοινωνικής ελευθερίας, στην ουσία είναι μέσον ανταλλαγής ψήφων με δημόσια αγαθά.

Συνεπώς, το σημερινό θέμα της εξυγίανσης του δημόσιου βίου, πέρα από την τιμωρία όλων αυτών που διασπάθισαν το δημόσιο χρήμα, έγκειται στην άρση των παραγόντων που δημιουργούν γόνιμο έδαφος για σκάνδαλα. Και ο πρώτος παράγοντας από την άποψη αυτή είναι η κρατική σπηλιά του Αλή Μπαμπά. Αν ελαχιστοποιηθεί η τρύπα της, αυτομάτως θα γίνουν απελπιστικά λιγότεροι και οι πρωταγωνιστές ή οι κομπάρσοι των σκανδάλων. Οι κυβερνήσεις, έγραφε παλαιότερα ο μέγας αλλά άγνωστος στην χώρα μας Γάλλος φιλόσοφος και οικονομολόγος Φρειδερίκος Μπαστιά, είναι φαντασιακές οντότητες μέσω των οποίων ο καθένας επιδιώκει να βρει τρόπους πλουτισμού σε βάρος των άλλων… Μια αναλυτική ματιά στις κρατικές συντεχνίες επιβεβαιώνει του λόγου το ασφαλές.