Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης δηλώνουν πως είναι ικανοποιημένοι που κέρδισαν «άνευ προηγουμένου» παραχωρήσεις στη νέα διμερή συμφωνία επενδύσεων με την Κίνα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα κληθούν να πληρώσουν πολύ υψηλό τίμημα. Τουλάχιστον, η χρονική συγκυρία, οπότε και συνήφθη η Γενική Συμφωνία Ε.Ε. – Κίνας για τις Επενδύσεις (CAI), είναι μια χαμένη ευκαιρία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να συνεργαστούν στο θέμα της Κίνας. Εχουν κοινό συμφέρον να πείσουν το Πεκίνο να συμμορφωθεί με τις διεθνείς προδιαγραφές για το εξωτερικό εμπόριο και τις επενδύσεις, καθώς και να διασφαλίσουν την προώθηση επιπλέον άλλων κοινών στόχων, όπως είναι η θωράκιση των ζωτικών συστημάτων εφοδιαστικής αλυσίδας, η αποτροπή των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η υπεράσπιση των συμμάχων ενάντια στον οικονομικό εξαναγκασμό και ούτω καθεξής. Οι προοπτικές να σφυρηλατηθεί μια τέτοια συνεργασία ήταν σχεδόν μηδενικές με τον Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά τα πράγματα διαφαίνονται πολύ καλύτερα με την ομάδα των συνεργατών του εκλεγμένου Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Είναι βέβαιο, πάντως, πως η νέα σινοευρωπαϊκή επενδυτική συμφωνία θα αποβεί ευνοϊκή για ευρωπαϊκές εταιρείες σε ορισμένους τομείς, συμπεριλαμβανομένων του αυτοκινήτου και του λογισμικού νέφους. Η Κίνα εκ μέρους της έχει δεσμευθεί πως οι κρατικές της επιχειρήσεις δεν θα κάνουν διακρίσεις εις βάρος των ευρωπαϊκών στο πλαίσιο αγοράς ή πώλησης αγαθών και υπηρεσιών. Συν τοις άλλοις, υποσχέθηκε να είναι πιο ανοιχτή ως προς τις επιδοτήσεις, ενώ δηλώνει πως θα απαγορεύσει την αναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας. Η εφαρμογή δεσμεύσεων τέτοιου είδους είναι δύσκολη, ενώ άλλες υποσχέσεις της σχετικά με το να μην αμβλυνθούν οι περιβαλλοντικές προδιαγραφές προς προσέλκυση επενδυτών, παραδείγματος χάριν, και «η συνέχιση των προσπαθειών» για την επικύρωση των συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για την απαγόρευση της καταναγκαστικής εργασίας, μπορεί και να αποδειχθούν πολύ αόριστες για να κάνουν τη μεγάλη διαφορά.
Εντούτοις, η ίδια η χρονική στιγμή ολοκληρώσεως των συνομιλιών και σύναψης της συμφωνίας είναι πολύ πιο κακή από την ίδια την ουσία της. Μετά σχεδόν επτά χρόνια περιττών συνομιλιών, οι Κινέζοι διαπραγματευτές προέβησαν σε αιφνίδιες παραχωρήσεις για να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία, προτού αναλάβει επισήμως την εξουσία η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν. Εχουν επιτύχει μια σπάνια διπλωματική νίκη σε ένα έτος, που η χώρα έχει προσβάλει περισσότερες χώρες σε όλο τον κόσμο από ό,τι έχει πείσει. Το Πεκίνο δεν θα είναι δυσαρεστημένο που η συμφωνία θα περιπλέξει τις προσπάθειες του Τζο Μπάιντεν να διαμορφώσει κοινή προσέγγιση της Κίνας. Οι ηγέτες της Ε.Ε. πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η πρόκληση, που συνιστά η Κίνα, υπερβαίνει κατά πολύ το εμπόριο και την πρόσβαση στην αγορά.
*πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr