της Νατάσας Φραγκούλη
Γένους αρσενικού παραμένει ο τομέας της τεχνολογίας τόσο στην Ελλάδα και την Ευρώπη, όσο και παγκοσμίως, με τις γυναίκες να υπο-εκπροσωπούνται. Στη χώρα μας, το ποσοστό των γυναικών επιστημόνων και μηχανικών κυμαίνεται μεταξύ 40%-45%, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην επιστήμη δεν έχει γίνει ακόμη πράξη.
Το πρόβλημα προφανώς και δεν είναι ελληνικό. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι αριθμοί περιγράφουν εύγλωττα την πραγματικότητα. Στην Ε.Ε. υπάρχουν σήμερα 15,4 εκατομμύρια επιστήμονες και μηχανικοί, εκ των οποίων το 59% άνδρες και το 41% γυναίκες. Σε απόλυτους αριθμούς, στην Ευρώπη έχουμε 6,3 εκατ. γυναίκες επιστήμονες και μηχανικούς και 9,1 εκατ. άνδρες.
Τα παραπάνω στοιχεία έδωσε τη δημοσιότητα η Eurostat, με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη (11η Φεβρουαρίου).
Αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, ποσοστό μικρότερο από 30% των ερευνητών είναι γυναίκες. Επίσης, μόλις το 30% των γυναικών, που φοιτούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ακολουθεί σπουδές σχετικές με Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Επιστήμη των Μηχανικών και Μαθηματικά (STEM).
Από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει ότι η μεταποίηση είναι ο λιγότερο φιλικός τομέας για τις γυναίκες επιστήμονες και μηχανικούς. Μόνο το 21% των επιστημόνων και μηχανικών, που εργάζονται στον κλάδο της μεταποίησης στην Ευρώπη, είναι γυναίκες.
Αντίθετα, ο πιο ισορροπημένος τομέας στην εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών είναι αυτός των υπηρεσιών. Στις υπηρεσίες, το ποσοστό των γυναικών επιστημόνων και μηχανικών φτάνει το 46%.
Μεγάλη ψαλίδα
Μεταξύ των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ψαλίδα της εκπροσώπησης μεταξύ ανδρών και γυναικών στις επιστήμες και τη μηχανική είναι μεγάλη. Η Λιθουανία, για παράδειγμα, είναι η χώρα που έχει επιτύχει την καλύτερη ισορροπία, καθώς το 55% των επιστημόνων και μηχανικών είναι γυναίκες. Στον αντίποδα, το αντίστοιχο ποσοστό στο Λουξεμβούργο είναι 28%.
Σε επίπεδο περιφερειών, εκτός από τη Λιθουανία, υπάρχουν άλλες 12 περιοχές της Ευρώπης όπου οι γυναίκες είναι η πλειοψηφία στον χώρο των επιστημόνων και μηχανικών. Οι πέντε εξ αυτών είναι στην Ισπανία, όπου τα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 51% και 53%, ενώ οι δύο βρίσκονται στην Πολωνία με ποσοστά 51% και 54%.
Οι υπόλοιπες περιοχές, όπου οι γυναίκες υπερέχουν αριθμητικά στον τομέα της επιστήμης και της μηχανικής είναι στη Βουλγαρία (57%), στην Πορτογαλία (57%), στη Σουηδία (55%), στη Λετονία (53%) και στη Δανία (52%).
Στην άλλη πλευρά της κλίμακας, εκτός από το Λουξεμβούργο, βρίσκεται η περιοχή της Baden-Wurttemberg στη Γερμανία (29%).
Συμμετοχή στις ΤΠΕ
Συνολικά, στην Ευρώπη, η ψηφιακή οικονομία ανδροκρατείται. Οι Ευρωπαίες είναι λιγότερο πιθανό να εργάζονται στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών ή να έχουν σχετικές δεξιότητες.
Για την ακρίβεια, στην Ε.Ε. μόνο το 18% των ειδικών στις τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών είναι γυναίκες (Women in Digital Scoreboard). Επίσης, οι γυναίκες στην Ευρώπη έχουν - ακόμη και σήμερα - μικρότερες πιθανότητες, σε σύγκριση με τους άνδρες, να διαθέτουν εξειδικευμένες ψηφιακές δεξιότητες.
Μάλιστα, μόνο στις βασικές ψηφιακές δεξιότητες παρατηρείται μείωση του χάσματος μεταξύ των φύλων, από 10,5 % το 2015 σε 7,7 % το 2019.
*πρώτη δημοσίευση: www.sepe.gr