του Ηλία Παλιαλέξη
Τα μεσογειακά αποθέματα ψαριών, συμπεριλαμβανομένων των πλέον εμπορικών όπως οι μπακαλιάροι και οι ροφοί, θα μπορούσαν να ανακάμψουν σημαντικά εάν το 30% της θάλασσας προστατευτεί αποτελεσματικά, όπως επισημαίνει νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύει το WWF. Σήμερα, σύμφωνα με την οργάνωση, μόνο το 9,68% της Μεσογείου προστατεύεται, ενώ μόλις το 1,27% προστατεύεται αποτελεσματικά.
Η νέα έκθεση του WWF «30 by 30» αναφέρεται σε σενάρια για την ανάκτηση της βιοποικιλότητας και την ανάκτηση ιχθυοαποθεμάτων στη Μεσόγειο». Είναι η πρώτη που παρέχει σενάρια διατήρησης για τη Μεσόγειο Θάλασσα, η οποία αναλύοντας την έκταση των πλεονεκτημάτων που έχουν να κάνουν με την απαγόρευση της μη βιώσιμης αλιείας και άλλων επιβλαβών δραστηριοτήτων σε επιλεγμένες περιοχές καταδεικνύει τους τρόπους ενίσχυσης της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και την ανάκτηση των πληθυσμών των ψαριών.
Η μελέτη διεξήχθη σε συνεργασία με επιστήμονες από το γαλλικό CNRS-CRIOBE, το Ecopath International Initiative και το ισπανικό ICM-CSIC. Η επιστημονική ανάλυση είναι σαφής σχετικά με το γεγονός ότι τα αποθέματα ιχθύων θα συνεχίσουν να μειώνονται τα επόμενα χρόνια στη Μεσόγειο εάν συνεχιστεί η μη βιώσιμη αλιεία και άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες. Από την άλλη πλευρά, η έκθεση επιβεβαιώνει ότι με αποτελεσματική προστασία σε συγκεκριμένες περιοχές που καλύπτουν το 30% της Μεσογείου Θάλασσας και με βιώσιμη διαχείριση δραστηριοτήτων στην υπόλοιπη λεκάνη, τα εμπορικά αποθέματα ιχθύων θα αυξηθούν και ολόκληρο το θαλάσσιο οικοσύστημα θα ανακάμψει, ωφελώντας τα εκατομμύρια των ανθρώπων που εξαρτώνται επίσης από αυτό. Ενδεικτικά αναφέρει η μελέτη ότι τα πιθανά αλιεύματα τσιπούρας θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 4-20% και των μεγάλων εμπορικών πελαγικών ψαριών έως και 5%.
Στη Δυτική Μεσόγειο, για την οποία είναι διαθέσιμα περισσότερα επιστημονικά δεδομένα, η ανάλυση δείχνει εντυπωσιακές πιθανές αυξήσεις: η βιομάζα των αρπακτικών ειδών όπως οι καρχαρίες θα μπορούσε να αυξηθεί έως και 45%, ενώ τα εμπορικά είδη όπως οι ροφοί αναμένεται να αυξηθούν κατά 50%. Ο ευρωπαϊκός μπακαλιάρος θα μπορούσε ακόμη και να διπλασιάσει τη βιομάζα του. Ακόμη και ο ερυθρός τόνος, ο πιο εμβληματικός και εμπορικά πολύτιμος πληθυσμός της Μεσογείου, θα μπορούσε ενδεχομένως να ανακτήσει τη βιομάζα του σε μια αύξηση ρεκόρ της τάξης του 140%.
Όπως τόνισε η κα Μαρίνα Γκόμεη από τη Μεσογειακή Θαλάσσια Πρωτοβουλία του WWF: «Σήμερα έχουμε τα επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η προστασία βασικών περιοχών της Μεσογείου είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την ανάκτηση των πιο σημαντικών αποθεμάτων ψαριών και για να σταματήσει η δραματική απώλεια ειδών και οικοτόπων από τις θάλασσές μας. Αυτές οι θαλάσσιες περιοχές έχουν τεράστιες δυνατότητες για τη διατήρηση του αλιευτικού τομέα, ενώ οι τοπικές οικονομίες επηρεάζονται από την επιδημία COVID19». Και προσθέτει ότι: «Με τα μέτρα προστασίας αυξάνουμε την ανθεκτικότητά μας έναντι της κλιματικής αλλαγής». Σύμφωνα με την κα Γκόμεη, «στην επόμενη δεκαετία πρέπει να θέσουμε τη Μεσόγειο Θάλασσα στο επίκεντρο των οικολογικών και οικονομικών θεμάτων των κυβερνήσεών μας εάν θέλουμε να εξασφαλίσουμε ένα μέλλον για σχεδόν μισό δισεκατομμύριο ανθρώπους που ζουν στην περιοχή». Σημειώνεται ότι στα τέλη του 2021, οι παγκόσμιοι ηγέτες αναμένεται να υιοθετήσουν ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα για μετά το 2020 προκειμένου να σταματήσει και να αντιστραφεί η απώλεια της φύσης.
Περισσότερες από 50 χώρες ήδη ζητούν δέσμευση για προστασία του 30% του πλανήτη έως το 2030. Για το WWF η δέσμευση αυτή πρέπει να περιλαμβάνει μια προσέγγιση που να βασίζεται στα δικαιώματα και στη διατήρηση. Θα πρέπει στη συνέχεια να μεταφερθεί από τις Μεσογειακές χώρες σε ένα περιφερειακό πλαίσιο για την βιοποικιλότητα που θα εγκριθεί τον Δεκέμβριο στην COP22 για τη Σύμβασης της Βαρκελώνης. Για το σκοπό αυτό, το WWF καλεί όλες τις κυβερνήσεις της Μεσογείου να αναπτύξουν γρήγορα τα πλέον φιλόδοξα περιφερειακά και εθνικά σχέδια δράσης για την αποτελεσματική προστασία της Μεσογείου.
*πρώτη δημοσίευση: www.euractiv.gr
