Ο καθένας μας είναι το λιγότερο σε ποσοστό 90%- υπεύθυνος για τις πράξεις του, τις αποφάσεις του, την πορεία του στην ζωή. Ωστόσο, πρέπει να υπογραμμισθεί ότι το σενάριο της ζωής μας είναι ένα προσωπικό σχέδιο που αποφασίζει κανείς να υιοθετήσει σε μικρή ηλικία, 4-7 ετών, σαν αποτέλεσμα εξωτερικών γεγονότων. Ο σημαντικότερος εξωτερικός παράγοντας για ένα παιδί είναι η συμπεριφορά, η στάση και η επίδραση των γονιών του ή άλλων κυρίαρχων μορφών. Με βάση αυτές τις επιρροές αποφασίζουμε τί άτομα είμαστε, τί ζωή θα ζήσουμε -αποφάσεις πολύ σημαντικές για τη νεανική ζωή, αλλά και για αργότερα.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι αποφάσεις ή οι προσαρμογές που κάνουμε αυτή την περίοδο μπορεί να είναι δυσλειτουργικές για τις σχέσεις μας με τους άλλους όταν μεγαλώνουμε. Η πανίσχυρη αποτελεσματικότητα των γόνιμων μηνυμάτων βασίζεται στην περιστασιακή αδυναμία που νοιώθουν τα παιδιά λόγω μεγέθους, αλλά και επειδή βρίσκονται χωρίς ολοκληρωμένο επεξεργαστή πληροφοριών, που θα βοηθούσε να κατανοήσουν τα γεγονότα. Δεν έχουν άλλη επιλογή, ούτε άλλο μέρος για να ζήσουν. Τελικά, είμαστε αυτόνομα όντα, αλλά η αυτονομία αυτή πρέπει να κερδηθεί εις βάρος όλων αυτών των αρχαϊκών επιρροών. Όσο πιο δομημένο είναι αυτό το αρχικό σενάριο, τόσο δυσκολότερα αλλάζει.
Συνεπώς, μπορούμε ή να υποταχτούμε σε αυτό τον αρχικό προγραμματισμό, ή να επιχειρούμε αλλαγές, ή και να στραφούμε εναντίον του με επαναστατικό τρόπο. Όμως, ό,τι κι αν κάνουμε, η παρουσία του παραμένει πολύ ισχυρή. Η πρώτη ύλη των σεναρίων συνήθως είναι: *Οδηγίες για κοινωνική αποδοχή, με απειλές, εκβιασμούς, κλπ. *Ιδιότητες (είσαι..., με ποιον μοιάζεις..., σε ποια σημεία...): *Συνταγές ζωής (αξίες): *Πρότυπα για το πώς αυτοί οι ίδιοι εφαρμόζουν αυτά που λένε. Καταλήγουμε έτσι με ένα σενάριο νικητή, ή μη νικητή, ή χαμένου. Οι νικητές, που σπανίζουν, έχουν ένα σενάριο ζωής που παράγει θετικά ερεθίσματα και οι χαμένοι περισσότερα αρνητικά.
Όσο περισσότερο μιλάτε και φέρεστε σαν νικητής, τόσο περισσότερο αποκτάτε την νοοτροπία του νικητή. Μην ξεχνάτε ότι, τελικά, είναι δική σας η επιλογή αν θα παρέμβετε ή όχι. Καθοριστική είναι έτσι η αξία της τόλμης. Η ζωή αρχίζει από εκεί που τελειώνει η βολική καθημερινότητα –και ας είναι εκεί ένα βάραθρο που χάσκει. Ο Απολινέρ έλεγε στους ανθρώπους: «Ελάτε στην γωνία του γκρεμού». Αυτοί έλεγαν: «Δεν μπορούμε, φοβόμαστε». Επέμενε: «Ελάτε στην γωνία». «Δεν μπορούμε, θα πέσουμε». «Ελάτε στην γωνία». Και τελικά ήρθαν. Και τους έσπρωξε. Και δεν έπεσαν. Πέταξαν.
Το ξέρετε ότι υπάρχει και αυτή η πιθανότητα; Να πετάξετε; Οι άνθρωποι δεν κοιτούν τα σύννεφα ψηλά, αλλά το βάραθρο κάτω. Συμπέρασμα: Ποτέ δεν ξέρετε τι είστε ικανοί να καταφέρετε, μέχρι να το προσπαθήσετε.