του Στέφανου Καραγιάννη*
To Stress Echo είναι μία εξέταση γρήγορη και αποτελεσματική, η οποία αξιοποιεί τους υπερήχους για τον έλεγχο της καρδιακής λειτουργίας σε συνθήκες φόρτισης- κόπωσης. Μας δίνει σημαντικές πληροφορίες τόσο για τη συνολική όσο και την τμηματική λειτουργία του μυοκαρδίου, ελέγχοντας τόσο την κίνηση όσο και την πάχυνση αυτού.
Παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια μια έξαρση στις καρδιοπάθειες. Ποια είναι η πρώτη εξέταση στην οποία πρέπει κάποιος να υποβληθεί;
Πέραν της κλινικής εξέτασης από καρδιολόγο και το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το υπερηχοκαρδιογράφημα (Triplex καρδιάς) αποτελεί την πρώτη εξέταση πριν από περαιτέρω έλεγχο. Το υπερηχοκαρδιογράφημα είναι μία ανώδυνη εξέταση, μη επεμβατική, που δεν εκπέμπει ακτινοβολία. Προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για το πώς λειτουργεί η καρδιά, καθώς επίσης είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία διαφόρων καρδιαγγειακών παθήσεων. Πέρα από τη γενικότερη καρδιακή λειτουργία προσφέρει πληροφορίες για την λειτουργία των βαλβίδων, τις διαστάσεις της καρδίας, το πάχος των τοιχωμάτων της, και κάθε εν γένει δομική καρδιοπάθεια. Δεν μας δίνει όμως πληροφορίες για την κατάσταση των αρτηριών της καρδιάς.
Πώς διενεργείται ένας τέτοιος έλεγχος;
Το Stress Echo ή αλλιώς Δυναμική Υπερηχοκαρδιογραφική μελέτη, ως λειτουργικό διαγνωστικό τεστ, αποτελεί, πλέον, εξέταση πρώτης εκλογής (κλάση I) για τη διάγνωση στεφανιαίας νόσου, σε αντίθεση με το απλό τεστ κόπωσης (κλάση Πh). Επιπλέον, σε περίπτωση που τα ευρήματα της αξονικής στεφανιογραφίας (κλάση 1) δείχνουν στενώσεις «90% ( μη διαγνωστική), τότε το επόμενο τεστ είναι πάλι το Stress Echo. Τα παραπάνω αποτελούν πολύ πρόσφατες οδηγίες, που εκδόθηκαν το Σεπτέμβριο του 2019, από την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία για την διερεύνηση της Στεφανιαίας Νόσου.
Πρακτικά, λοιπόν, τι πληροφορίες αντλούμε από αυτήν την εξέταση;
Είναι μία εξέταση γρήγορη και αποτελεσματική, η οποία αξιοποιεί τους υπερήχους για τον έλεγχο της καρδιακής λειτουργίας σε συνθήκες φόρτισης - κόπωσης. Μας δίνει σημαντικές πληροφορίες τόσο για τη συνολική όσο και για την τμηματική λειτουργία του μυοκαρδίου, ελέγχοντας τόσο την κίνηση όσο και την πάχυνση αυτού.
Stress echo με δοβουταμίνη (Δυναμική Υπερηχοκαρδιογραφική Μελέτη);
Η εξέταση γίνεται με συγκεκριμένο πρωτόκολλο φόρτισης με δοβουταμίνη, Χορήγησης ηχοαντιθετικού μέσου (ειδικού σκιαγραφικού) και χορηγώντας στο τέλος β-αναστολέα ενδοφλεβίως. Σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγείται και ατροπίνη ενδοφλεβίως.
Αποτελεί εξέταση εκλογής για γυναίκες και άνδρες η οποία προσφέρει:
Έγκαιρη και Έγκυρη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου σε ένα ή περισσότερα αγγεία, σε ασθενείς με υποψία ή γνωστή στεφανιαία νόσο.
Πλήρη έλεγχο βιωσιμότητας ή και παρακολούθησης του μυοκαρδίου σε ασθενείς με γνωστή στεφανιαία νόσο και προηγούμενο έμφραγμα.
Αναλυτική πρόγνωση ασθενών με γνωστή ή όχι στεφανιαία νόσο όπως ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, με νεφρική δυσλειτουργία, με υπέρταση και με αυξημένη Χοληστερόλη.
Ολοκληρωμένο προεγχειρητικό έλεγχο των ασθενών που πρόκειται να υποβληθούν σε καρδιολογικές ή μη επεμβάσεις.
Stress echo με εργομετρικό ποδήλατο:
Γίνεται για διαγνωστικούς σκοπούς για διερεύνηση Βαλβιδοπαθειών και Υπερτροφικής Μυοκαρδιοπάθειας, για έλεγχο Βιωσιμότητας του μυοκαρδίου, αλλά και για την πρόγνωση των ασθενών. Επιπλέον χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για τη διερεύνηση ανεξήγητης δύσπνοιας (λαχάνιασμα) στην εύκολη κόπωση ή και σε ηρεμία.
Είναι ασφαλής εξέταση;
Με την εξέταση αυτή, ο ασθενής δεν λαμβάνει ραδιενεργό φάρμακο, όπως αντίστοιχα με το σπινθηρογράφημα, καθιστώντας την απολύτως ασφαλή ως προς την εκπομπή ραδιενεργού υλικού. Παράλληλα, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το σκιαγραφικό που ενδεχομένως χρησιμοποιήσουμε δεν μεταβάλλεται στους νεφρούς, συνεπώς δεν χρειάζεται ο ασθενής να κάνει προετοιμασία με λήψη υγρών πριν ή μετά την εξέταση, καθιστώντας την εξέταση εκλογής ακόμη και σε ασθενείς με ήπια ή και σοβαρότερη νεφρική ανεπάρκεια.
Ως δοκιμασία φόρτισης - κόπωσης που είναι, έχει τον κίνδυνο που θα είχε ένα απλό τεστ κόπωσης. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να διενεργείται από εξειδικευμένο καρδιολόγο με πιστοποίηση στη συγκεκριμένη εξέταση και φυσικά με τη βοήθεια έμπειρου νοσηλευτή/νοσηλεύτριας κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Επιπλέον θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μηχανήματα υπερήχων τελευταίας γενιάς, ενώ και το εργαστήριο που πραγματοποιείται είναι σωστό να είναι πιστοποιημένο.
*MD, PhD, Καρδιολόγος, Διευθυντής Εργαστηρίου Ηχοκαρδιολογίας, Athens Heart Center, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
