της Νατάσας Φραγκούλη
Επιδόσεις στο πεδίο της καινοτομίας, που την κατατάσσουν στην κατηγορία των “μέτριων καινοτόμων” χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει σήμερα η Ελλάδα. Αν και από το 2018, η χώρα έχει βελτιώσει σημαντικά τη θέση της, πετυχαίνοντας ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αύξησης στον δείκτη καινοτομίας, εντούτοις βρίσκεται στην 20η θέση μεταξύ των 27 κρατών - μελών.
Πάντως, η Ελλάδα, όπως αναγνωρίζουν οι Βρυξέλλες στον Ευρωπαϊκό Πίνακα Αποτελεσμάτων για την Καινοτομία του 2021, την τελευταία τριετία είναι μία από τις πέντε ευρωπαϊκές χώρες, που πέτυχαν αύξηση στον δείκτη καινοτομίας κατά 25 ή και περισσότερες ποσοστιαίες μονάδες (σ.σ. εκτός από την Ελλάδα πρόκειται για την Κύπρο, την Εσθονία, την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Λιθουανία).
Με βάση τη βαθμολογία τους, οι χώρες της Ε.Ε. κατανέμονται σε τέσσερις ομάδες επιδόσεων: πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας, χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας, χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας - όπου ανήκει και η Ελλάδα - και χώρες με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας.
Η Σουηδία εξακολουθεί να είναι ο πρωτοπόρος καινοτομίας της Ε.Ε., ακολουθούμενη από τη Φινλανδία, τη Δανία και το Βέλγιο, με επιδόσεις καινοτομίας πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο της Ε.Ε.
Οι ομάδες επιδόσεων τείνουν να είναι γεωγραφικά συγκεντρωμένες, με τις πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας και τις χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας να βρίσκονται στη Βόρεια και τη Δυτική Ευρώπη και τις περισσότερες από τις χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας και με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας να βρίσκονται στη Νότια και την Ανατολική Ευρώπη.
Υστέρηση σε παγκόσμιο επίπεδο
Συνολικά, τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι οι επιδόσεις της Ευρώπης στον τομέα της καινοτομίας εξακολουθούν να βελτιώνονται σε ολόκληρη την Ε.Ε. Κατά μέσο όρο, οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας έχουν βελτιωθεί κατά 12,5% από το 2014.
Οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας αυξήθηκαν για 225 περιφέρειες επί συνόλου 240 περιφερειών κατά την περίοδο από το 2014 και μετά.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ε.Ε. έχει καλύτερες επιδόσεις από τους ανταγωνιστές της, όπως η Κίνα, η Βραζιλία, η Νότια Αφρική, η Ρωσία και η Ινδία. Στον αντίποδα, η Νότια Κορέα, ο Καναδάς, η Αυστραλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία έχουν προβάδισμα στις επιδόσεις έναντι της Ε.Ε.
Συγκρίνοντας τον μέσο όρο της Ε.Ε. με μια επιλογή παγκόσμιων ανταγωνιστών, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι η Νότια Κορέα είναι η πιο καινοτόμος χώρα, με επιδόσεις κατά 36% υψηλότερες από τη βαθμολογία της Ε.Ε. το 2014 και κατά 21% πάνω από την Ε.Ε. το 2021.
Η Ε.Ε. βρίσκεται μπροστά από την Κίνα, τη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική, τη Ρωσία και την Ινδία στον φετινό πίνακα αποτελεσμάτων, ενώ ο Καναδάς, η Αυστραλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία έχουν προβάδισμα στις επιδόσεις έναντι της Ε.Ε.
Σύγκλιση περιφερειών
Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι υπάρχει συνεχής σύγκλιση εντός της Ε.Ε., με τις χώρες με χαμηλότερες επιδόσεις να αναπτύσσονται ταχύτερα από τις χώρες με υψηλότερες επιδόσεις, γεφυρώνοντας έτσι το χάσμα καινοτομίας μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον περιφερειακό πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία του 2021, που δημοσιεύτηκε επίσης σήμερα, η τάση αυτή ισχύει και για την καινοτομία σε όλες τις περιφέρειες της Ε.Ε.
Η πιο καινοτόμος περιφέρεια στην Ευρώπη είναι η Στοκχόλμη στη Σουηδία, ακολουθούμενη από την Etela-Suomi στη Φινλανδία και την Oberbayern στη Γερμανία. Η Hovedstaden στη Δανία κατέχει την τέταρτη θέση, ενώ η Ζυρίχη στην Ελβετία κατέχει την πέμπτη θέση.
Να σημειωθεί ότι περίπου τα δύο τρίτα της αύξησης της παραγωγικότητας στην Ευρώπη, τις τελευταίες δεκαετίες, οφείλονται στην καινοτομία, σύμφωνα με την έκθεση για τις “επιδόσεις της Ε.Ε. στους τομείς της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας”.
*πρώτη δημοσίευση: www.sepe.gr