της Kira Taylor
Μια ομάδα δέκα ευρωπαϊκών χωρών ασκεί έντονη πίεση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να εξασφαλίσουν τη θέση της πυρηνικής ενέργειας στην ευρωπαϊκή «πράσινη ταξινομία», δηλαδή στο σύστημα της Ε.Ε. για «πράσινες» επενδύσεις.
Οι υπουργοί Ενέργειας των δέκα αυτών κρατών υποστήριξαν τη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στην ευρωπαϊκή «πράσινη ταξινομία» στο πλαίσιο της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ την Τρίτη (26 Οκτωβρίου), που συγκλήθηκε εκτάκτως την περασμένη εβδομάδα ως απάντηση στο ζήτημα της αύξησης των τιμών της ενέργειας.
Μέχρι τα τέλη του έτους αναμένεται σχετική πρόταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή – όπως δήλωσε η Κάντρι Σίμσον, Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ.
«Η πυρηνική ενέργεια είναι μέρος της λύσης για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας. Επομένως, για εμάς, η ταξινομία και η πυρηνική ενέργεια είναι ένα σημαντικό ζήτημα», δήλωσε ο Φινλανδός υπουργός Ενέργειας Μίκα Λίντιλα.
Την προηγούμενη εβδομάδα, μάλιστα – οι υπουργοί Οικονομίας και Ενέργειας της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Τσεχίας, της Φινλανδίας, της Γαλλίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας και της Σλοβενίας, συνυπέγραψαν κείμενο στο οποίο υποστηρίζουν τη θέση τους.
Στην υπουργική συνάντηση αυτής της εβδομάδας, η Ολλανδία εξέφρασε την υποστήριξή της, ενώ η Σουηδία φάνηκε επίσης να είναι θετικά προσκείμενη.
«Η Ολλανδία υποστηρίζει την ταχεία ολοκλήρωση της κατ’ εξουσιοδότηση πράξεως της ταξινομίας της Ε.Ε., λαμβάνοντας υπόψη την πυρηνική ενέργεια. Η πράξη αυτή θα πρέπει να βασίζεται στην επιστήμη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει μακροπρόθεσμη αξιοπιστία», όπως δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός Στεφ Μπλοκ.
«Η Σουηδία πιστεύει ότι θα χρειαστούμε όλες τις οικονομικά αποδοτικές λύσεις εκτός των ορυκτών – συμπεριλαμβανομένης της βιοενέργειας και της πυρηνικής ενέργειας, καθώς μπορούν συμβάλλουν στους κλιματικούς στόχους της Ε.Ε. και προκειμένου να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα» – δήλωσε ο Σουηδός υπουργός Ενέργειας και Ψηφιακής Ανάπτυξης, Άντερς Ίγκεμαν.
«Αυτό που κρίνουμε πολύ ενδιαφέρον είναι ο τρόπος που άλλαξε η συζήτηση τις τελευταίες εβδομάδες. Πρώτα απ’ όλα, νομίζω ότι οφείλεται στο ότι έχουμε ολοένα και περισσότερα κράτη μέλη που αναγνωρίζουν ότι για να επιτύχουμε τους στόχους απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, χρειαζόμαστε την πυρηνική ενέργεια στο ενεργειακό μείγμα» – όπως δήλωσε η Τζέσικα Τζόνσον από την Foratom, βιομηχανικός φορέας υπέρ της πυρηνικής ενέργειας.
Το παγκόσμιο φαινόμενο της ανόδου των τιμών της ενέργειας έχει φέρει στο προσκήνιο την εξάρτηση της Ευρώπης από ξένες δυνάμεις και ιδιαίτερα από τη Ρωσία για το φυσικό της αέριο.
Το φυσικό αέριο στο ενεργειακό μείγμα
Εκτός των χωρών που πιέζουν για τη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στην ευρωπαϊκή «πράσινη ταξινομία», είναι και μια μικρότερη ομάδα χωρών που πιέζει επίσης προκειμένου το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο να συμπεριληφθεί στην «πράσινη ταξινομία».
Μεταξύ αυτών των χωρών είναι η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη – Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Σλοβακία.
«Πρέπει επίσης να δημιουργήσουμε ένα θετικό επενδυτικό κλίμα για όλες τις τεχνολογίες που είναι απαραίτητες για τη μετάβαση σε ένα ασφαλές ενεργειακό σύστημα χαμηλών εκπομπών άνθρακα», σύμφωνα με τον Πολωνό υπουργό για το κλίμα και το περιβάλλον Άνταμ Τσεβερτίνσκι.
«Η πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο θα έχουν σταθερή θέση στο ενεργειακό μείγμα της Ε.Ε. τα επόμενα χρόνια» – δήλωσε ο Κάρολ Γκάλεκ, υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας. «Είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό η συμπληρωματική κατ’ εξουσιοδότηση πράξη της ταξινομίας», πρόσθεσε.
«Δεν υπάρχει χώρος για περαιτέρω αναβολή. Κάτι τέτοιο θα έρχονταν σε αντίθετη με τον κανονισμό για την ταξινομία της Ε.Ε., αλλά και με το συμφέρον των πολιτών της. Παράλληλα, έτσι δεν θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα και σταθερότητα για τους επενδυτές», όπως τόνισε ο Γκάλεκ.
Η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα πιέζουν επίσης για συμπερίληψη του φυσικού αερίου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν τους ενδιαφέρει το ίδιο να εξασφαλιστεί η συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας.
«Μέχρι κάποιες χώρες, όπως η Κύπρος, καταφέρουν να αναπτύξουν λύσεις αποθήκευσης [και] διασυνδέσεις, το φυσικό αέριο θα συνεχίσει να παίζει σημαντικό ρόλο», δήλωσε η Νατάσα Πηλείδη από την κυπριακή κυβέρνηση.
Αντιπυρηνικό λόμπι
Η πιο μικρή ομάδα χωρών σε αυτή τη συζήτηση είναι εκείνων που έχουν ταχθεί κατά της συμπερίληψης της πυρηνικής ενέργειας στην ταξινομία. Η Αυστρία και το Λουξεμβούργο είναι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές, με τη Δανία να προειδοποιεί επίσης κατά της πυρηνικής ενέργειας.
Στο μεταξύ, ο υπουργός Ενέργειας του Λουξεμβούργου Κλοντ Τουρμ, τόνισε το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, αναφέροντας ότι δεν θα έχουν ολοκληρωθεί πριν το 2035 – καθιστώντας τους άχρηστους ως λύση για την ενεργειακή κρίση του τρέχοντος έτους.
Πρόσθεσε ότι «η λειτουργική παράταση της διάρκειας ζωής των υφιστάμενων αντιδραστήρων πέραν των 40 ετών ισοδυναμεί μόνο με 10 δισεκατομμύρια τόνους πετρελαίου. Επομένως, μπορείτε να αντιληφθείτε ότι πρόκειται για μια στρατηγική υψηλού κινδύνου και με περιορισμένη αποτελεσματικότητα».
«Με την ταξινομία, νομίζω ότι πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Κοιτάξτε για να καταλάβετε τις χρηματοπιστωτικές αγορές, τους επενδυτές και θα δείτε ήδη φαινόμενα χειραγώγησης», είπε απευθυνόμενος στους υπουργούς.
Η Γερμανία (ένας μακροχρόνιος αντίπαλος της πυρηνικής ενέργειας) φάνηκε πολύ πιο ουδέτερη στη συνάντηση, ίσως επειδή ακόμα δεν έχει σχηματιστεί κυβέρνηση στη χώρα.
«Πρέπει να μειώσουμε την ενεργειακή μας εξάρτηση. Οι άνθρωποι το βλέπουν αυτό ως λόγο στροφής προς την πυρηνική ενέργεια. Από την άλλη, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τον ρόλο της πυρηνικής ενέργειας» – δήλωσε ο Αντρέας Φέιχτ, Γερμανός υπουργός Ενέργειας και Οικονομίας.
Η περιβαλλοντική ΜΚΟ WWF έχει, επίσης, προειδοποιήσει κατά της πυρηνικής ενέργειας και του ορυκτού αερίου.
Θετικά μηνύματα υπέρ της πυρηνικής ενέργειας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στείλει θετικά μηνύματα τους τελευταίους μήνες σχετικά με την ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στην ταξινομία.
Τον Ιούλιο, η εσωτερική επιστημονική υπηρεσία της Επιτροπής, το Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Centre, JRC) δημοσίευσε μια πολυαναμενόμενη έκθεση που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η πυρηνική ενέργεια ήταν ασφαλής και, επομένως, επιλέξιμη για πράσινη ετικέτα – κάτι που επιβεβαιώθηκε αργότερα από δύο ακόμη ομάδες εμπειρογνωμόνων.
Από την άλλη, διαφορετικά είναι τα συμπεράσματα που αφορούν το φυσικό αέριο… Ως ορυκτό καύσιμο, πρέπει να καταργηθεί σταδιακά ή να αντικατασταθεί από πράσινες εναλλακτικές λύσεις – όπως το υδρογόνο, εάν η Ευρώπη θέλει να επιτύχει τον στόχο της να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σχολίασε στο Twitter: «Χρειαζόμαστε μια σταθερή πηγή, την πυρηνική – και κατά τη διάρκεια της μετάβασης, φυσικά, το φυσικό αέριο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο – όπως έχουμε ήδη δηλώσει ως Επιτροπή τον Απρίλιο – θα παρουσιάσουμε την πρότασή μας για την ταξινομία». Αυτό επισημάνθηκε και από την Επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε. Κάντρι Σίμσον μετά την υπουργική συνάντηση αυτής της εβδομάδας.
Κάποια στιγμή, όμως, η Επιτροπή θα πρέπει να επιλέξει αν θα είναι υπέρ ή κατά της πυρηνικής ενέργειας. Οι υπουργοί κατά τη συνάντηση κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη το συντομότερο δυνατό.
*πρώτη δημοσίευση: www.euractiv.gr
Από: Athanase Papandropoulos
