των Georgi Gotev και Sarantis Michalopoulos
Για περισσότερο από μια δεκαετία, επιχειρήσεις και πολιτικοί κάνουν αισιόδοξες δηλώσεις σχετικά με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), αλλά η κατασκευή του είναι ακόμη ημιτελής.
Η διασύνδεση είναι ζωτικής σημασίας για τη Βουλγαρία, διότι η ολοκλήρωσή της θα σπάσει για πρώτη φορά το μονοπώλιο του ρωσικού φυσικού αερίου στη βουλγαρική αγορά. Ο IGB συνδέεται με τον Διαδριατικό Αγωγό φυσικού αερίου (TAP), φέρνοντας αέριο του Αζερμπαϊτζάν από την Ελλάδα στην Ιταλία.
Η Βουλγαρία έχει συνάψει σύμβαση με το Αζερμπαϊτζάν για την εισαγωγή ενός δισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως (bcm/έτος), που αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο της κατανάλωσής της.
Λόγω των καθυστερήσεων στην κατασκευή του IGB, η βουλγαρική εταιρεία φυσικού αερίου Bulgargaz χρειάστηκε να επαναδιαπραγματευτεί δύο προσωρινές εναλλακτικές διαδρομές παράδοσης με τον προμηθευτή του Αζερμπαϊτζάν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κατάσταση έχει προκαλέσει εκνευρισμό στο Αζερμπαϊτζάν. Το Μπακού δεν έχει καμία συμβατική υποχρέωση να προμηθεύσει εναλλακτική οδό φυσικού αερίου.
Σε κάθε περίπτωση, η EURACTIV Βουλγαρίας επισημαίνει ότι αυτές οι εναλλακτικές προμήθειες είναι πολύ μικρότερες από το συμφωνηθέν 1 bcm/έτος. Το αέριο του Αζερμπαϊτζάν είναι δυόμισι φορές φθηνότερο από το ρωσικό.
Η κατασκευή του IGB πραγματοποιείται από κοινοπραξία δύο ελληνικών εταιρειών, τη Σωληνουργεία Κορίνθου και την ΑΒΑΞ Α.Ε.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της EURACTIV Βουλγαρίας, η ελληνική κοινοπραξία δεν θα τηρήσει την ανακοινωθείσα προθεσμία στα τέλη Δεκεμβρίου 2021 για να ολοκληρώσει τις κατασκευαστικές εργασίες.
Ως εκ τούτου, η προθεσμία της 1ης Ιουλίου για να τεθεί σε λειτουργία ο Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), δεν θα τηρηθεί.
Μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, πηγές που γνωρίζουν την κατάσταση δήλωσαν στην EURACTIV Βουλγαρίας ότι εκπρόσωποι της ΑΒΑΞ Α.Ε. συναντήθηκαν πρόσφατα με τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Στέφαν Γιάνεφ και ζήτησαν παράταση της περιόδου κατασκευής κατά τουλάχιστον έξι μήνες καθώς και να μην τους επιβληθούν κυρώσεις για την καθυστέρηση.
Σύμφωνα με τη σύμβαση, οι κυρώσεις είναι 90.000 ευρώ την ημέρα, δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Μίροσλαβ Νταμιάνοφ.
Επίσης, η ΑΒΑΞ Α.Ε. ζήτησε ένα επιπλέον ποσό 30 εκατομμυρίων ευρώ για την ολοκλήρωση των εργασιών και προειδοποίησε ότι θα σταματήσει την κατασκευή εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά της.
Η EURACTIV ζήτησε σχόλια από την ΑΒΑΞ Α.Ε., τη βουλγαρική κυβέρνηση και το βουλγαρικό υπουργείο Ενέργειας.
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. αρνήθηκε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς και τόνισε ότι παραμένει προσηλωμένη στο έργο.
«Αυτές οι πληροφορίες δεν είναι σωστές. Η ΑΒΑΞ παραμένει αφοσιωμένη και σε στενή και φιλική συνεργασία με τον Πελάτη μας ICGB και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (συμπεριλαμβανομένων και των δύο κυβερνήσεων) στο στάδιο ολοκλήρωσης αυτού του σημαντικού έργου», ανέφερε η ελληνική εταιρεία σε email της στη EURACTIV.
Από την πλευρά της η βουλγαρική κυβέρνηση δεν απάντησε εντός της προθεσμίας των 24 ωρών που όρισε η EURACTIV, ενώ το υπουργείο Ενέργειας είπε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει θέματα που υπάγονται στην εξουσία του πρωθυπουργού ή να επιβεβαιώσει ότι είχε πραγματοποιηθεί η υποτιθέμενη συνάντηση.
Το βουλγαρικό υπουργείο ενέργειας απάντησε: «Η διοίκηση του Υπουργείου Ενέργειας πραγματοποιεί τακτικές συναντήσεις τόσο με τον ανάδοχο όσο και με τους προμηθευτές προκειμένου να επιταχυνθούν οι εργασίες για την κατασκευή της διασύνδεσης. Για παράδειγμα, παρουσία του Έλληνα Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, o [υπηρεσιακός] υπουργός Αντρέι Ζίβκοφ έλαβε διαβεβαίωση από τους μετόχους της εταιρείας του έργου ICGB ότι οι προθεσμίες θα κινηθούν βάσει του τελευταίου παράρτηματος – ότι δηλαδή θα ολοκληρωθεί η κατασκευή έως το τέλος του 2021 και θα τεθεί σε λειτουργία έως τις 30 Ιουνίου 2022».
Το υπουργείο έκανε επίσης αναφορά στην ρήτρα για καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του έργου.
«Στις πολυάριθμες συναντήσεις του με τους φορείς υλοποίησης του έργου, το Υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτραπούν άλλες καθυστερήσεις. Εάν συμβεί αυτό, η βουλγαρική πλευρά θα ενεργοποιήσει τη ρήτρα του συμβολαίου για καταβολή ποινών ύψους 90.000€ ημερησίως. Ωστόσο, ελπίζουμε ότι δεν θα φθάσουμε σε μια τέτοια λύση, που δεν ωφελεί κανένα από τα μέρη, και η διασύνδεση θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία όπως έχει συμφωνηθεί – στα μέσα του 2022».
Στη Βουλγαρία πολλοί αναρωτιούνται για ποιο λόγο ο TurkStream, γνωστός και ως Balkan Stream, κατασκευάστηκε σε χρόνο ρεκόρ και μάλιστα χωρίς τη βοήθεια της ΕΕ.
Από την άλλη, ο αγωγός IGB, που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Πρόγραμμα για την Ανάκαμψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθυστερεί σημαντικά.
Το έργο IGB αναμένεται να κοστίσει 240 εκατ. ευρώ, με ίδια κεφάλαια από τους μετόχους, πρόσθετη επιχορήγηση 39 εκατ. ευρώ από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, 45 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος για την Ανασυγκρότηση (EEPR) και 110 εκατ. ευρώ δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Οι συνεχείς καθυστερήσεις στην κατασκευή του IGB ερμηνεύονται στη Βουλγαρία ως αποτέλεσμα κρυφής δράσης της Ρωσίας για να εμποδίσει τη διαφοροποίηση των εισαγωγών φυσικού αερίου, αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία.
Ελλείψει στοιχείων, το εάν οι ελληνικές εταιρείες παίζουν ηθελημένα ρόλο σε μια τέτοια στρατηγική παραμένει καθαρή εικασία, σχολιάζει η EURACTIV Βουλγαρίας.
Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές στην Αθήνα που μίλησαν στην ελληνική έκδοση του EURACTIV υπό τον όρο ανωνυμίας, «η Ελλάδα στηρίζει 100% την ολοκλήρωση του έργου και η Εταιρεία σύμφωνα με πληροφορίες μας έχει κάποιες καθυστερήσεις στην παραλαβή υλικών».
Άλλες πληροφορίες κάνουν λόγο συγκεκριμένα για καθυστερήσεις της υπερλάβου εταιρείας της ΑΒΑΞ, της ιταλικής VALVITALIA, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα προμήθειας εξοπλισμού και εξαρτημάτων που προορίζονται για την ενέργεια.
Η VALVITALIA φέρεται να έχει παραγγείλει το υλικό από Κίνα και δεν μπορεί να προχωρήσει το υπόλοιπο έργο εάν δεν γίνουν οι πρόδρομες εργασίες.
*πρώτη δημοσίευση: www.euractiv.gr
Από: Athanase Papandropoulos
