της Alena Bieling
Οι φορείς ισότητας στο Βέλγιο έχουν επιφέρει σημαντική κοινωνική αλλαγή και έχουν υποστηρίξει έμπρακτα πολλούς ανθρώπους. Ωστόσο, τα θύματα διακρίσεων δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε συνεχή και ουσιαστική στήριξη λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων και της έλλειψης κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου.
Το 2020, η Joyce , 26 ετών, δέχθηκε λεκτική επίθεση από πελάτη σε βιβλιοπωλείο στο Λουβέν. Η γυναίκα αποκάλεσε την Joyce και τη φίλη της «βρωμοξένους» και τους φώναζε να «επιστρέψουν στις χώρες τους».
Η Joyce αποφάσισε να βιντεοσκοπήσει την κατάσταση και να δημοσιεύσει το βίντεο στο διαδίκτυο για να ανακαλύψει την ταυτότητα του δράστη. Το βίντεό της έγινε σύντομα viral.
«Ήμουν λίγο άσχετη», δήλωσε η Joyce στη EURACTIV. «Δεν είχα καταγγείλει ποτέ στο παρελθόν περιστατικό φυλετικής διάκρισης και δεν ήξερα πού έπρεπε να πάω, τι έπρεπε να κάνω και τι επιτρεπόταν να κάνω».
Η Joyce αποφάσισε να απευθυνθεί στον φορέα ισότητας «Unia» για να ζητήσει βοήθεια. Η «Unia» είναι ένας ανεξάρτητος δημόσιος φορέας που καταπολεμά τις διακρίσεις και προωθεί την ισότητα ευκαιριών στο Βέλγιο.
Ο εν λόγω φορέας παρέπεμψε την υπόθεσή της Joyce στο δικαστήριο, ενημερώνοντάς την τακτικά για την εξέλιξη αυτής μέσω ηλεκτρονικής ή τηλεφωνικής επικοινωνίας. Ο αρμόδιος υπάλληλος για την υπόθεσή της έλαβε επίσης όλα τα σχετικά έγγραφα και μπορούσε στη συνέχεια, να της εξηγήσει όλες τις νομικές πτυχές σε «κανονική ανθρώπινη γλώσσα». Η Joyce χρειάστηκε τελικά να παρευρεθεί με φυσική παρουσία στο δικαστήριο μόνο μία φορά για την επίσημη ακρόαση. Ενάμιση χρόνο αργότερα, τον Οκτώβριο του 2021, η Joyce έλαβε την ετυμηγορία του δικαστηρίου.
Η Joyce ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένη με τη νομική υποστήριξη που έλαβε από την «Unia». «Δεδομένου ότι δεν έχω νομικό υπόβαθρο, ήταν πολύ έντιμο για μένα να γνωρίζω πώς θα διευθετηθεί το θέμα», δήλωσε, προσθέτοντας ότι είναι πολύ «χαρούμενη που η «Unia» μπόρεσε να το κάνει αυτό για εκείνη δωρεάν».
Ωστόσο, η Joyce αντιμετώπισε κάποια αρχικά προβλήματα κατά την επικοινωνία της με την Unia.
Η Joyce υπέθεσε ότι αυτά τα αρχικά προβλήματα πιθανόν να οφείλονταν «στο γενικότερο πρόβλημα των οργανισμών στους κοινωνικούς τομείς, να διεκπεραιώνουν πολλές απαιτήσεις ενώ είναι υποστελεχωμένοι και υποχρηματοδοτούμενοι».
Πρόσθεσε μάλιστα: «μερικές φορές, πρέπει να παίρνεις αποφάσεις σχετικά με το ποιες περιπτώσεις θα αντιμετωπίσεις, και πιθανώς υπάρχουν πολλοί άνθρωποι θύματα διάκρισης που δεν λαμβάνουν την ίδια υποστήριξη με εμένα».
Ο διευθυντής της «Unia», Patrick Charlier, επιβεβαίωσε ότι η εμπειρία της Joyce συνδέεται με ένα ευρύτερο ζήτημα. «Το 2020, λάβαμε σχεδόν δέκα χιλιάδες αναφορές. Αυτός είναι ο διπλάσιος αριθμός αναφορών από αυτόν πέντε χρόνια πριν, χωρίς να έχουμε φέτος περισσότερο προσωπικό. Αυτό σημαίνει ότι τα νούμερα των αναφορών θα μπορούσαν να είναι ακόμη υψηλότεροι», εξήγησε.
Πρόσθεσε ότι οι δυνατότητες απάντησης στα τηλεφωνήματα που δέχεται ο φορέας μειώθηκαν λόγω της πανδημίας και τώρα πρέπει να επιλέξουν ποιες υποθέσεις θα παραπεμφθούν στο δικαστήριο και ποιες όχι.
Ο Daris Jose Lewis Recio, υπεύθυνος νομικής και πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Φορέων Ισότητας (EQUINET) εξήγησε ότι πρόκειται για ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πρόβλημα. «Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία από τις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι φορείς ισότητας», δήλωσε.
«Από τη μία πλευρά, οι φορείς αυτοί μπορεί να μην έχουν τις απαραίτητες εντολές, εξουσίες και πόρους για να διασφαλίσουν την υποστήριξη των θυμάτων διακρίσεων. Από την άλλη πλευρά, ακόμη και όταν τους δίνονται αυτές οι εξουσίες στα χαρτιά, μερικές φορές δεν μπορούν να εκτελέσουν την εντολή τους λόγω ανεπαρκών πόρων».
Χωρίς δεδομένα, δεν βλέπεις το πρόβλημα
«Για μένα, η αναφορά του περιστατικού είχε να κάνει με τη σημασία του να ανέβουν τα στατιστικά», τόνισε η Joyce, «γιατί πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα στατιστικά έρχονται λίγο πιο κοντά στην πραγματικότητα».
Η Joyce πρόσθεσε ότι το 2020 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους έγχρωμους ανθρώπους λόγω του «Black Lives Matter» και των αυξανόμενων διακρίσεων κατά των Ασιατών.
Εξήγησε ότι ο κύριος λόγος που κατέθεσε την αναφορά δεν ήταν απαραίτητα η δίωξη του δράστη της, αλλά «για να ανοίξει τα μάτια των ανθρώπων ότι αυτό μας συμβαίνει καθημερινά. Συμβαίνει στο Βέλγιο και συμβαίνει στη Φλάνδρα».
Ο Lewis Recio εξήγησε επίσης ότι τα στοιχεία για τέτοια εγκλήματα δεν είναι εύκολα διαθέσιμα. Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Τα χαμηλά νούμερα σημαίνουν και μειωμένο αριθμό καταγγελιών γεγονός που μπορεί να δώσει στους ανθρώπους τη λανθασμένη εντύπωση ότι οι διακρίσεις δεν αποτελούν ζήτημα. Προτείνει ένα νέο, ρυθμιστικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να καταστεί υποχρεωτική η συλλογή δεδομένων.
Φορείς ισότητας στην Ευρώπη
Οι φορείς ισότητας της ΕΕ έχουν σημαντικές δυνατότητες να συμβάλουν σε πιο ισότιμες κοινωνίες και να αποτελέσουν αποτελεσματικούς παράγοντες αλλαγής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε πρόσφατα ανοικτή διαβούλευση σχετικά με μια νέα πρόταση για την ενίσχυση των φορέων ισότητας με τον καθορισμό ελάχιστων προτύπων για τον τρόπο λειτουργίας τους.
Ο Lewis Recio είπε πως η νέα νομοθεσία θα πρέπει να παρέχει στους φορείς ισότητας επαρκείς πόρους και εξουσίες, να περιλαμβάνει τη ρητορική μίσους και όλα τα είδη διακρίσεων και να είναι απολύτως ανεξάρτητοι.
Ενώ η ανοικτή διαβούλευση δίνει ελπίδες για την ενίσχυση του έργου των φορέων ισότητας, ο Charlier επισήμανε μια εθνική πραγματικότητα που ίσως να παίξει καθοριστικό ρόλο. Όσοι είναι εξοικειωμένοι με τη βελγική κυβέρνηση γνωρίζουν ότι η χώρα έχει μια πολύπλοκη διαίρεση της ομοσπονδιακής, κοινοτικής και περιφερειακής νομοθεσίας.
Επί του παρόντος, η «Unia» είναι υπεύθυνη για όλα αυτά τα επίπεδα, ωστόσο, όπως εξήγησε ο Charlier, «η Φλάνδρα αποφάσισε τώρα να βγει από τη συμφωνία συνεργασίας και να δημιουργήσει τον δικό της περιορισμένο φορέα ισότητας».
Σύμφωνα με τον Charlier, αυτό θα δυσκολέψει τους πολίτες να γνωρίζουν σε ποιον να απευθύνουν τα παράπονά τους. Επιπλέον, ο φλαμανδικός φορέας δεν θα μπορεί να προσφύγει στα δικαστήρια και θα έχει προωθητικό χαρακτήρα. Τέλος, η «Unia» θα έχανε επίσης το δέκα τοις εκατό της χρηματοδότησής της λόγω της νέας αυτής δομής.
Όταν ρωτήθηκε αν αυτό θα ενέπλεκε υποθέσεις όπως αυτή της Joyce, ο Charlier τόνισε ότι «θα ήταν περίπλοκο ακόμη και για εμάς» γιατί σε περίπτωση εμφάνισης ενός νέου φορέα θα πρέπει να καθοριστούν οι αρμοδιότητες. να καθορίσουμε τις αρμοδιότητες σε περίπτωση που αυτός ο νέος φορέας θα έπρεπε να υπάρξει.
*πρώτη δημοσίευση:www.euractiv.com
