Νυκτόβιος Ήλιος

του Ραφαήλ Μωυσή*

Μου είπαν ότι σου άρεσε η βόλτα μας στον κήπο της επιστημονικής φαντασίας, όπου διαπιστώσαμε ότι αν μπορούσαμε να μεταφέρουμε τον ηλεκτρισμό χωρίς καλώδια, όπως μεταφέρουμε την ασύρματη τηλεφωνία, θα είχαμε λύσει το ενεργειακό πρόβλημα όλου του κόσμου. Είναι επίσης αλήθεια ότι με την ασύρματη μεταφορά ηλεκτρισμού θα καταργούσαμε και τα φυσικά μονοπώλια που πάντα επιβάλλουν τα καλώδια και θα εδημιουργείτο έτσι ένας πραγματικά ελεύθερος ανταγωνισμός σε όλα τα τμήματα της αγοράς ηλεκτρισμού.

Υπάρχει όμως και άλλος ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να έχουμε ηλεκτρισμό από τον Ήλιο σε όλα τα σημεία της Γης όλες τις ώρες του εικοσιτετραώρου: Αυτόν τον περιέγραψε για πρώτη φορά σε διήγημα επιστημονικής φαντασίας και Αμερικανός συγγραφέας Ισαάκ Ασίμοφ, τον οποίο θυμάμαι να μας μιλάει στη φοιτητική εστία στα δικά μου χρόνια στη Βοστώνη.

Στο διήγημα «Reason» που κυκλοφόρησε το μακρινό 1941 ο Ασίμοφ είχε περιγράψει μια συσκευή που βρίσκεται στο Διάστημα, όπου δεν νυχτώνει ποτέ, η οποία παράγει ηλεκτρισμό από τον Ήλιο, τον μετατρέπει σε ραδιοκύματα που στέλνονται στη Γη, όπου μετατρέπονται πάλι σε ηλεκτρισμό, που διανέμεται στη συνέχεια με καλώδια στους καταναλωτές.

Το διήγημα αυτό τράβηξε το ενδιαφέρον ενός Αμερικανού μηχανικού ονόματι Πίτερ Γκλέιζερ, ο οποίος είχε σίγουρα διαβάσει και τα περίφημα μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν, που κι εμείς απολαύσαμε στα παιδικά μας χρόνια. Ήξερε ο Γκλέιζερ ότι πολλές από τις φανταστικές μηχανές που είχε περιγράψει ο πατέρας της επιστημονικής φαντασίας, όπως ο πύραυλος που πήγε «Από τη Γη στη Σελήνη» ή ο «Ναυτίλος» που κυβερνούσε ο πλοίαρχος Νέμο στο «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» είχαν, χρόνια μετά, μετατραπεί σε εξαιρετικά χρήσιμα εργαλεία στη διάθεση της ανθρωπότητας. Μήπως λοιπόν και η συσκευή του Ασίμοφ στο Διάστημα μπορούσε να αποκτήσει πρακτική εφαρμογή;

Στο μεταξύ η επιστήμη είχε πετύχει να στέλνει δορυφόρους που περιφέρονται στο Διάστημα, είχε αναπτύξει τη δυνατότητα μετατροπής της ηλιακής ακτινοβολίας σε ηλεκτρισμό με τα φωτοβολταϊκά, ενώ τεχνητή πραγματικότητα είχε γίνει και η μεταφορά ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων από τη Γη στους δορυφόρους και πίσω. Έτσι λοιπόν Γκλέιζερ έδωσε επιστημονική οντότητα στην επινόηση του Ασίμοφ και δημοσίευσε τη σχετική εργασία 1968 στο μεγάλου κύρους περιοδικό «Sciences».

Σχετικά πιο πρόσφατα, μια μεγάλη εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής του Σαν Φρανσίσκο έδωσε τόση σοβαρότητα στην ιδέα, ώστε υπέγραψε σύμβαση με μια νεοσύστατη επιχείρηση, η οποία ανέλαβε να κατασκευάσει συγκρότημα ηλεκτροπαραγωγής ισχύος 200 μεγαβάτ με την ίδια μέθοδο. Σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση, το έργο έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί γύρω στο 2016, αλλά ο παράγων «κόστος», που είναι ο μεγάλος εχθρός πολλών καλών επιστημονικών επινοήσεων, έκανε πάλι την κακόβουλη παρέμβασή του και το μεγαλεπήβολο έργο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Η μεγάλη εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής που παρήγγειλε τα 200 μεγαβάτ ονομάζεται PG&E.

Αυτή την PG&E κάπου την έχετε ξανακούσει και θα σας θυμίσω πού: Ήταν η Τζούλια Ρόμπερτς στον ρόλο της βοηθού δικηγόρου Εριν Μπρόκοβιτς στην ομώνυμη ταινία και η επιχείρηση με την οποία αντεκδίκησε και κέρδισε μεγάλα ποσά σε αποζημιώσεις ήταν η PG&Ε που παρέχει ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο στην ευρύτερη περιοχή του Σαν Φρανσίσκο.

*επίτιμος Πρόεδρος του ΙΟΒΕ