του
Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Όχι, ο χρόνος δεν είναι πολύ μακρυά. κάπου το 2040, όταν τα εγγόνια μου θα πλησιάζουν τα τριάντα τους χρόνια, στην Ευρώπη της δημοκρατίας θα κατοικούν περίπου 140 εκατομμύρια μη Ευρωπαίοι –οι οποίοι, ωστόσο, θα έχουν ευρωπαϊκή εθνικότητα. Επίσης, η Ευρώπη θα περιστοιχίζεται από 90 έως 96 εκατομμύρια Τούρκους, 300 εκατομμύρια Βορειοαφρικανούς και 220 εκατομμύρια Κεντροασιάτες. Λίγο πιο μακρυά της, στην Μέση Ανατολή, θα βρίσκονται άλλα 160 εκατομμύρια Άραβες, Ιρανοί, Ιρακινοί, Κούρδοι και Ισραηλινοί –με τους τελευταίους να είναι οι μισοί και πλέον αραβικής προελεύσεως. Θα έχουμε έτσι μιαν Ευρώπη «περικυκλωμένη» από 800 εκατομμύρια μουσουλμάνους, με άλλα 140 εκατομμύρια να βρίσκονται στην καρδιά της.
Η εξέλιξη αυτή, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας την σημερινή ευρωπαϊκή δημογραφική πραγματικότητα, θέτει από μόνη της ένα πολύ σοβαρό ερώτημα: Σε είκοσι χρόνια θα υπάρχει ευρωπαϊκή συνείδηση; Με πιο απλά λόγια, θα υπάρχει ακόμα αυτή η ιστορική σύνδεση των Ευρωπαίων με ένα πολύ πλούσιο παρελθόν, το οποίο υπήρξε η μήτρα της δημοκρατικής παραδόσεως και της ελεύθερης συνειδήσεως; Παραφράζοντας τον Τ.Σ.Έλλιοτ, σε είκοσι με τριάντα χρόνια πόσοι Ευρωπαίοι θα είναι πρόθυμοι να διαφυλάξουν μία κληρονομιά δύο και πλέον χιλιάδων ετών, που είναι αυτή της Ελλάδος της Ρώμης και του Ισραήλ; Όταν στην καρδιά της Ευρώπης θα υπάρχει ένα άτυπο μουσουλμανικό κράτος, το οποίο θα είναι μεγαλύτερο από τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες ξεχωριστά, θα μπορούμε ακόμα να μιλάμε για Ένωση και για ευρωπαϊκό πολιτισμό;
Γιατί όχι, θα μάς απαντήσουν αρκετοί Ευρωπαίοι και θα δείξουν δυσφορία για τον «φυλετικό» χαρακτήρα του ερωτήματος. Θα σπεύσουν, επίσης, να μάς υπενθυμίσουν ότι η είσοδος του Ισλάμ στην Ευρώπη δεν διαφέρει από την είσοδο πριν κάποιους αιώνες βάρβαρων φυλών της στέπας, που ναι μεν οδήγησαν στο τέλος του αρχαίου κόσμου, πλην όμως στην συνέχεια εκχριστιανίσθηκαν και ασπάσθηκαν πλήρως το εννοιολογικό και αξιολογικό πλαίσιο που είχε δημιουργήσει ο ελληνορωμαϊκός κόσμος. Σαφώς δε, οι λαοί εκείνοι παραιτήθηκαν από την ταυτότητά τους, αποδεχόμενοι την υιοθεσία τους από τον παλαιό και επίζηλο κόσμο.
Θα ήταν ίσως αφελές και ανόητο να περιμένουμε παρόμοια συμπεριφορά από τους μουσουλμάνους. Οι ίδιοι αμέσως και εμμέσως δηλώνουν ότι απορρίπτουν την Δύση και όχι λίγες φορές εκδηλώνουν την απέχθειά τους προς τις ελληνορωμαϊκές αξίες.
Προσφάτως ακόμα, όταν σε διεθνές συνέδριο τόλμησα να μιλήσω για την ανάγκη ενός πολιτιστικού Μάαστριχτ στην Ευρώπη, εδέχθην καταιγισμό διαμαρτυριών και αποδοκιμασιών. Το γεγονός και μόνον μιας προσπάθειας η Ευρώπη να επαναφέρει στο προσκήνιο της ιστορίας της κομμάτια από την κοινή της κληρονομιά, ενοχλεί κάποιους –και πολύ σοβαρά, μάλιστα.
Στο όνομα ενός δήθεν κινδύνου πολιτιστικής ομογενοποίησης, υπάρχουν στην σημερινή Ευρώπη ισχυρές δυνάμεις που επιδιώκουν την διάλυση του ευρωπαϊκού ενοποιητικού εγχειρήματος από το εποικοδόμημα. Ήτοι, από το πεδίο του πνεύματος. Προσπαθούν έτσι να καταστρέψουν την ευρωπαϊκή συνείδηση, παρεμποδίζοντας την διάδοσή της. Προφασιζόμενοι ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να διατηρούν τις επιμέρους ιδιαιτερότητές τους, στην ουσία οι εχθροί της ευρωπαϊκής συνειδήσεως αυτήν προσπαθούν να εκτοπίσουν. Διότι, για τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς που ήλθαν και συνεχώς έρχονται στην Ευρώπη, η κουλτούρα της τελευταίας κάθε άλλο παρά ευπρόσδεκτη είναι. Με εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα, η στάση των μουσουλμάνων είναι απορριπτική απέναντι στην ευρωπαϊκή πολιτιστική παράδοση –συχνά εκδηλώνεται δε και επιθετικά, με τρόπο που σκοπίμως προκαλεί. Σε χώρες όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και η Ολλανδία, από χρόνια τώρα και κυρίως μετά το 1973, έχουν δημιουργηθεί θύλακες πολιτικής αποσταθεροποιήσεως της Ευρώπης, με στόχο την σταδιακή «αποευρωποίηση» μεγάλων κατηγοριών του πληθυσμού.
Σήμερα, το φαινόμενο αυτό έχει προσλάβει τεράστιες διαστάσεις και αποτελεί πλέον πραγματική πληγή, η οποία τροφοδοτείται συνεχώς και από την κοινωνική κρίση που μαστίζει μεγάλες και μικρές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Αναγνωρίζεται δε από πολλές πλευρές ότι έγιναν σοβαρότατα λάθη στο επίπεδο αυτό και στο παρελθόν δεν συνεκτιμήθηκαν όπως θα έπρεπε τα έργα και οι ημέρες του εντός Ευρώπης Ισλάμ.
Με φρίκη έτσι οι Ευρωπαίοι διαπιστώνουν, πρώτον, ότι κάπου 2.500 νέοι μουσουλμάνοι-ισλαμιστές που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην γηραιά ήπειρο σήμερα πολεμούν με τους τζιχαντιστές στο Ιράκ και στην Συρία και, δεύτερον, ότι κάποιοι από αυτούς εκτελούν και χρέη χασάπη. Το γεγονός αυτό από μόνο του αποτελεί βαρύτατη προσβολή για την Ευρώπη, αλλά πίσω του κρύβονται και πολλές άλλες πραγματικότητες.
Η σημερινή Ευρώπη δεν διαθέτει πλέον αυτοκρατορίες. Όμως, στο πολυπολικό πλέον κόσμο μας, η οικονομική και πολιτιστική της δύναμη ενοχλούν. Κυρίως δε ενοχλεί το κοινωνικό της πρόσωπο, το οποίο για τις οικονομικές ολιγαρχίες των αναδυόμενων χωρών αποτελεί πρόκληση. Το ίδιο ισχύει και για την ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική δημοκρατία, πρότυπο ανοχής και σεβασμού του δικαιώματος της διαφοράς. Ισχυρές λοιπόν δυνάμεις βίας, φανατισμού και οικονομικής λεηλασίας θέλουν να αμαυρώσουν το συνολικό αυτό πρότυπο και να το καταστρέψουν. Γι αυτό και το προκαλούν στο επίπεδο της συνειδήσεως.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι μέχρι πότε θα υπάρχει ανοχή στις προκλήσεις.
