του Αντώνη Κρούστη*
Γι αυτό θα εξηγήσω με πολύ απλά λόγια -ας με συγχωρέσουν οι επαΐοντες της πολιτικής οικονομίας- ποιο ήταν τελικά το σύστημα που εξαθλίωσε τους έλληνες και κινδυνεύει να παρασύρει ολόκληρο τον πλανήτη.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1.
Από το απόθεμα της εργασίας μου δανείζω σε κάποιον ένα ποσό από το κεφάλαιο μου προκειμένου να ξεκινήσει μια δική του δουλειά. Συμφωνούμε λοιπόν ότι από την δραστηριότητα του και τα κέρδη του θα μου προσκομίσει το αρχικό μου κεφάλαιο συν ένα μερίδιο (τόκο) από τα κέρδη του.
Αν αυτός σπαταλήσει το δικό μου κεφάλαιο σε μη παραγωγικές δραστηριότητες δεν θα ήταν άδικο εγώ να χάσω το απόθεμα της δικής μου προσπάθειας από ένα ασυνείδητο δανειολήπτη; Άρα, οι όροι και οι κανόνες δανειοδότησης πρέπει να υπάρχουν εξ ορισμού για την διαφύλαξη και των δυο μερών.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2.
Αν ο κάθε ένας από μας έχει μια μικρή επιχείρηση και δίνει μέσο μισθό σε κάθε εργαζόμενο π.χ. 1000 ευρώ. Αν ο ίδιος επιχειρηματίας διατηρεί τον ίδιο αριθμό εργαζομένων με τον ίδιο μισθό σαν υπηρετικό προσωπικό, είναι ποτέ δυνατόν η επιχείρηση αυτή να έχει μακροημέρευση;
Φανταστείτε το ίδιο να συνέβαινε σε μια ολόκληρη κοινωνία, δηλ. οι παραγωγικοί εργαζόμενοι να ήταν λιγότεροι ή ίσοι, από τους μη παραγωγικούς ή από αυτούς που πρόσφεραν υπηρεσίες και δεν παρήγαν προϊόντα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3.
Ο Αντώνης δανείζει στον Νίκο 1000 ευρώ. Ο Νίκος αγοράζει από τον Γιάννη προϊόντα αξίας 1000 ευρώ.
> Ο Γιάννης με τη σειρά του δανείζει στον Μανώλη αυτά τα 1000 ευρώ που εισέπραξε από τον Νίκο και ο Μανώλης αγοράζει προϊόντα αξίας 1000 ευρώ από τον Χάρη και ο Χάρης τα δανείζει εκ νέου στο Τάσο για να τα καταναλώσει και αυτός με την σειρά του.
Εδώ παρατηρούμε ότι με το ποσό των 1000 ευρώ αγοράστηκαν προϊόντα αξίας 3000 ευρώ +
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά παραδείγματα περιγράφουν με απλό τρόπο πως δημιουργούνται οι φούσκες της οικονομίας όταν το κεφάλαιο δεν αντιπροσωπεύει την αντίστοιχη παραγωγή αγαθών και δεν επενδύεται αλλά καταναλώνεται.
Όλο το κεφαλαιοκρατικό σύστημα έχει σαν φιλοσοφία του το τρίπτυχο ΠΙΣΤΗ-ΚΕΦΑΛΑΙΟ-ΠΛΟΥΤΟΣ
Δηλ. σου εμπιστεύομαι μέρος του αποθεματικού μου (και όχι όλο) για να δημιουργήσεις το δικό σου πλούτο, και συ με την σειρά σου θα μου αποδώσεις μέρισμα των κερδών σου. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η παραγωγική διαδικασία και ταυτόχρονα η ζήτηση της εργασίας. Η αυξημένη ζήτηση αυξάνει αυτόματα και τους μισθούς, δηλ. το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων.
Η ανάπτυξη δημιουργεί παράλληλα ανταγωνισμό στους δανειοδότες, πρώτον, συμπιέζοντας τα επιτόκια και δεύτερον αυξάνοντας περισσότερο την κυκλοφορία κεφαλαίων. Αυτή η αύξηση της διαθεσιμότητας κεφαλαίων
δημιουργεί περεταίρω μεγαλύτερη ανάπτυξη και ακόμα καλύτερους μισθούς.
Όσο αυξάνουν οι μισθοί των εργαζομένων από την ανάπτυξη, τόσο οι εργαζόμενοι τραβούν πόρους από τα αποθεματικά των κεφαλαιούχων, χωρίς να ζημιώνονται πραγματικά , αλλά μέσω μείωσης των επιτοκίων μειώνονται τα κέρδη τους.(κεφαλαιούχοι είναι το σύνολο των καταθέσεων των πολιτών σε μια τράπεζα, η οποία διαχειρίζεται τα χρήματα τους αποδίδοντας και σε αυτούς ένα μέρισμα)
Στην παγκόσμια οικονομία παραβιάστηκαν οι δυο πιο βασικοί κανόνες:
ΚΑΝΟΝΑΣ 1. Δεν δανείζεις ποτέ χρήματα που δεν υπάρχουν
ΚΑΝΟΝΑΣ 2. Δεν δανείζεσαι ποτέ για να καταναλώσεις, αλλά για να παράξεις.
Παγκοσμίως λοιπόν παραβιάστηκαν αυτοί οι δυο βασικοί κανόνες , μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι πίστωναν πέρα από την κεφαλαιακή τους επάρκεια, κράτη τα οποία δεν χρησιμοποιούσαν τα κεφάλαια αυτά στην παραγωγή, αλλά στην κατανάλωση (βλέπε Ελλάδα) γι αυτό και χρειάζεται ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα ,όχι για να παραβιάσει την ελευθερία του, αλλά για να διαφυλάξει την ασφάλεια του και κατʼ επέκταση την ευημερία των πολιτών.
«Κανείς δεν ξοδεύει τα χρήματα των άλλων, όσο προσεκτικά ξοδεύει τα δικά του» έλεγε ο νομπελίστας νέο-φιλελεύθερος του 20ο αιώνα, Μίλτον Φρήντμαν, θέλοντας να τονίσει ότι οι φούσκες της οικονομίας είναι αποτέλεσμα διαπλοκής οικονομικών συμφερόντων με την εκάστοτε πολιτική εξουσία.
Είναι άδικο λοιπόν να κατηγορείται ο καπιταλισμός από αυτούς που δεν γνωρίζουν ή δεν σέβονται τους κανόνες του.
Υ.Γ. Τα παραδείγματα και οι κανόνες προέρχονται από τον πατέρα του Φιλελευθερισμού, Άνταμ Σμίθ στο μνημειώδες έργο του «ο πλούτος των εθνών». Ας τον ακούγαμε !!!
* Fileleftheros1966.blogspot.com